tag:blogger.com,1999:blog-6033685619802285222024-03-13T20:23:45.734+02:00 Γιώργος Σταυρόπουλος Προσωπικό ιστολόγιοΓιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comBlogger34125tag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-20094891256915358872024-02-22T10:04:00.004+02:002024-02-22T10:05:18.956+02:00Σύντομες σκέψεις για τη θεσμική ακεραιότητα της δικαιοσύνης<p style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><span style="mso-ansi-language: EL;"> <b> </b></span><span style="line-height: 107%;"><b>Σύντομες σκέψεις
για τη θεσμική ακεραιότητα της δικαιοσύνης</b></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η θεσμική ακεραιότητα της δικαιοσύνης
εξαρτάται κυρίως από τη σημασία που δίνουν σε αυτήν οι άλλες δυο εξουσίες, τα
ιδιωτικά συμφέροντα αλλά και οι ίδιοι οι δικαστές και οι εισαγγελείς. Η θεσμική
ακεραιότητα της δικαιοσύνης περιγράφεται κολοβή<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>στο Σύνταγμα και τους νόμους. Τα σχετικά κανονιστικά κείμενα, ανεξάρτητα
από την κλίμακα των κανόνων δικαίου στην οποία εντάσσονται, δίνουν την εντύπωση
ότι θέλουν και δεν θέλουν την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας. Από τη μια
διακηρύσσουν την προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία των δικαστικών
λειτουργών και από την άλλη την υπονομεύουν. Έτσι, όλα σχεδόν τα θέματα της διοίκησης
της δικαιοσύνης ανατίθενται στην κυβέρνηση χωρίς την παραμικρή ανάμειξη των
δικαστών. Ο προϋπολογισμός της δικαιοσύνης δεν καταρτίζεται με τη συμμετοχή και
της ίδιας της δικαιοσύνης αλλά αποκλειστικά από την εκτελεστική εξουσία. Οι
δικαστές συνήθως ούτε καν ερωτώνται για αυτόν. Οι αποδοχές και οι συντάξεις των
δικαστών ομοίως καθορίζονται από τη Βουλή με πρόταση <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της Κυβέρνησης. Οι μανδαρίνοι μάλιστα του
Υπουργείου Οικονομικών κάνουν ό,τι μπορούν παραδοσιακά για να μειώνουν τους
δικαστές απορρίπτοντας κάθε αίτημα για την οικονομική τους αναβάθμιση.
Προτιμούν να εξαναγκάζουν τους δικαστές να προσφεύγουν στα δικαστήρια για να
τους μειώνουν ακόμα περισσότερο ηθικά. Την ίδια τακτική ακολουθούν συνήθως και
οι κυβερνήσεις. Με τον τρόπο αυτό εκθέτουν τους δικαστές στα μάτια της κοινής
γνώμης. Την ίδια τακτική ακολουθούν και οι εκδότες και οι δημοσιογράφοι,
ουσιαστικά εκβιάζοντάς τους, για να αποφύγουν τον όποιο δικαστικό έλεγχο,
επιθυμώντας και αυτοί να λειτουργούν ανεξέλεγκτα.<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πολλά θέματα της υπηρεσιακής κατάστασης
των δικαστών καθορίζονται κατά το Σύνταγμα από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο(
Α.Δ.Σ.). Σε αυτό όμως προεδρεύει πάντοτε ο πρόεδρος του οικείου ανώτατου δικαστηρίου,
τον οποίο ορίζει ελεύθερα και χωρίς κανένα περιορισμό η εκάστοτε Κυβέρνηση.
Αλλά και για να συνέλθει και να αποφασίσει το Α.Δ.Σ. για οποιοδήποτε θέμα θα
πρέπει να αποστείλει το σχετικό «Ερώτημα» το Υπουργείο Δικαιοσύνης.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το Α.Δ.Σ. δεν μπορεί να συγκαλέσει αυτεπαγγέλτως ούτε καν ο Πρόεδρός του!<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η κίνηση της όλης διαδικασίας για τη
λειτουργία του εξαρτάται αποκλειστικά από τον Υπουργό Δικαιοσύνης!<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οι Πρόεδροι των Ανωτάτων Δικαστηρίων
ορίζονται από την Κυβέρνηση χωρίς αιτιολογία και η επιλογή τους δεν μπορεί να
ελεγχθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας, σύμφωνα με τη ρητή επιταγή του ίδιου
του Συντάγματος. Το ίδιο ισχύει και για τις επιλογές των Αντιπροέδρων. Τα
τελευταία βέβαια χρόνια ισχύει με βάση
ένα αντισυνταγματικό νόμο, όπως έχει δεχθεί η Διοικητική Ολομέλεια του
Συμβουλίου της Επικρατείας, η λήψη της προηγούμενης<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>γνώμη<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>της Βουλής για τα προς επιλογή πρόσωπα. Αλλά και η γνώμη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αυτή δεν είναι, κατά τον ισχύοντα νόμο,
υποχρεωτική για την Κυβέρνηση. Μπορεί έτσι η Κυβέρνηση να επιλέγει πρόσωπα για
τα οποία δεν υπάρχει καν θετική γνώμη
από τη Βουλή! Όπως και να το πάρει κανείς πρόκειται περί θεσμικού παραλογισμού.
Παρελαύνουν κάθε φορά για ακρόαση στη Βουλή δεκάδες δικαστές<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που είναι υποψήφιοι για μια θέση Προέδρου ή
Αντιπροέδρου και κρίνονται συνήθως από βουλευτές που δεν είναι συχνά ούτε καν
νομικοί<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σε μια διαδικασία που δεν
προβλέπεται από το Σύνταγμα!<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><span lang="EN-US">To</span><span style="mso-ansi-language: EL;"> αμερικανικό πρότυπο για
την πιο πάνω ρύθμιση άλλα ορίζει. Ο Πρόεδρος προτείνει και η Γερουσία
αποφασίζει, μετά από γνωμοδότηση ειδικής επιτροπής νομικών. Στην Ελλάδα
προβλέφθηκε μια διαστρέβλωση της αμερικανικής ρύθμισης, μόνο και μόνο για να
αναμειγνύεται και η Βουλή στη σχετική διαδικασία, χωρίς όμως τη δυνατότητα
ουσιαστικής από μέρους της παρέμβασης στην τελική επιλογή των ανώτατων δικαστών
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με αποτέλεσμα την υποβάθμιση τόσο της
ίδιας της Βουλής όσο και των κρινόμενων δικαστών. Η προβλεπόμενη εξάλλου από το
Σύνταγμα απόλυτη εξουσία επιλογής ανώτατων δικαστών από την Κυβέρνηση πρέπει να
περιορισθεί ή να καταργηθεί. Η ανάγκη αυτή<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>καθίσταται πιο έντονη για τα μέλη του Συμβουλίου της Επικρατείας, αφού
το δικαστήριο αυτό είναι εκείνο που κατεξοχήν ελέγχει τη νομιμότητα των
διοικητικών πράξεων που συνήθως εκπορεύονται από τους οικείους Υπουργούς, οι
οποίοι όμως έχουν προηγουμένως επιλέξει τους ανώτατους δικαστές στο πλαίσιο της
σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου !</span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το Σύνταγμα προβλέπει (μία)θέση
Αντιπροέδρου σε κάθε ένα από τα Ανώτατα Δικαστήρια. Ο κοινός νομοθέτης προέβλεψε
από 10 θέσεις Αντιπροέδρων<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στον Άρειο Πάγο
και στο Συμβούλιο της Επικρατείας και κάποιες λιγότερες στο Ελεγκτικό Συνέδριο! Η παρεμβολή έτσι της πολιτικής σκοπιμότητας στα θέματα της δικαιοσύνης έχει
μεγεθυνθεί πέρα ακόμα και από τις συνταγματικές προβλέψεις. Πρέπει να σημειωθεί
ότι οι Αντιπρόεδροι προεδρεύουν στα Τμήματα των Ανωτάτων Δικαστηρίων, τα οποία
μάλιστα είναι λιγότερα από τις θέσεις Αντιπροέδρων που κατανέμονται σε<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αυτά! Οι θέσεις Αντιπροέδρων πρέπει άμεσα
να περιορισθούν. Μια θέση Αντιπροέδρου κατά Δικαστήριο αρκεί, προκειμένου αυτός
να αναπληρώνει τον Πρόεδρο όταν αυτός κωλύεται.<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η Εθνική Σχολή Δικαστών προσέφερε και
προσφέρει πολλά στη γενικότερη επαγγελματική κατάρτιση αλλά και εκπαίδευση των
δικαστών. Μέσω της διδασκαλίας σε αυτήν βελτιώθηκε το γνωστικό τους επίπεδο
αλλά και η επαγγελματική τους εκπαίδευση. Εκεί που δυστυχώς υστερούν οι
εκπαιδευόμενοι δικαστές είναι στα θέματα δεοντολογίας και γενικότερης
κοινωνικής κατάρτισης και συμπεριφοράς. Δυστυχώς συχνά μέσω της Σχολής Δικαστών
αναπαράγεται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η παλαιά αρτιοσκληρητική δικαστική
νοοτροπία. Το πλήθος εμπειριών και γνώσεων που επιδιώκεται να αποκτήσουν οι
νέοι δικαστές δεν αρκεί. Επικρατεί η επιδίωξη απομνημόνευσης της νομολογίας
χωρίς κριτική διάθεση ή γενικότερο προβληματισμό πάνω σε αυτήν. Τα θέματα
επίσης της δικαστικής δεοντολογίας δεν αναπτύσσονται με επάρκεια. Καλλιεργείται
συχνά μια νοοτροπία απαράδεκτου ελιτισμού ακόμα και έναντι των παλαιότερων
δικαστών. Η ανάγκη για επιτάχυνση στην απονομή της δικαιοσύνης δεν προβάλλεται
ιδιαίτερα. Αλλά και<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τα διδασκόμενα
μαθήματα περιορίζονται συνήθως μόνο σε εκείνα που κρίνονται αναγκαία για τη με
στενή έννοια επαγγελματική κατάρτισή τους. Επαρκείς γνώσεις οικονομίας,
κοινωνιολογίας ή ψυχολογίας κλπ <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δεν
μεταδίδονται. Κυρίως δεν αναπτύσσεται όσο θα έπρεπε το πνεύμα της δικαστικής
ανεξαρτησίας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εντός και εκτός του θεσμού
της δικαιοσύνης. Υστερεί ακόμα η διαρκής εκπαίδευση των ήδη υπηρετούντων
δικαστών. Τα σεμινάρια που οργανώνονται<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>δεν επαρκούν για την ενημέρωσή των δικαστών στις νεότερες νομοθετικές
εξελίξεις.<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τέλος, τα ιδιωτικά συμφέροντα κάνουν ό,τι
μπορούν με θεμιτούς και αθέμιτους τρόπους να επηρεάσουν τη δικαστική κρίση. Οι
περισσότεροι δικαστές ελπίζεται ότι τηρούν το καθήκον τους και δεν υποκύπτουν.
Κάποιοι, με μειωμένο ήθος και σθένος υποχωρούν. Οι τελευταίοι πρέπει να
εντοπίζονται και να αποβάλλονται από ένα Σώμα, στο οποίο η εντιμότητα πρέπει να
αποτελεί για τους λειτουργούς του το ύψιστο καθήκον. Οι ίδιοι οι δικαστές
οφείλουν να απομακρύνουν τους ανάξιους συναδέλφους τους. Η απαράδεκτη επιείκεια
που παραδοσιακά επικρατεί πρέπει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>επιτέλους να εξοβελισθεί.<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: right;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;"><b>Γιώργος Σταυρόπουλος</b><o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: right;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;"><i>19.2.2024</i><o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><o:p><span style="font-family: inherit;"> </span></o:p></span></p>Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-68385461826888702262023-01-15T21:39:00.002+02:002023-01-15T21:39:52.209+02:00Κάποιες σκέψεις για τη σχέση θεωρίας και νομολογίας στο δημόσιο δίκαιο. Η επίδραση του Αριστόβουλου Μάνεση<h1 style="text-align: left;"><span style="font-family: inherit;"><b style="font-size: 18pt;">Συμμετοχή σε στρογγυλό τραπέζι για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του
Αριστόβουλου Μάνεση.</b></span></h1><div><span style="font-family: inherit; font-size: 18pt;">Κάποιες
σκέψεις για τη σχέση θεωρίας και νομολογίας στο δημόσιο δίκαιο. Η επίδραση του
Αριστόβουλου Μάνεση.</span></div><div><span style="font-family: inherit; font-size: 18pt;"><br /></span></div><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-size: 14pt; text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;">Η φήμη του Αριστόβουλου Μάνεση
ως σπουδαίου καθηγητή του συνταγματικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
ήταν ήδη διάχυτη ανάμεσα στους
πρωτοετείς φοιτητές της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών πριν ακόμα τη δικτατορία των συνταγματαρχών. Δίδασκε,
έλεγαν, ένας καθηγητής στη Θεσσαλονίκη που έλεγε τα πράγματα με το όνομά τους,
ο οποίος έδινε έμφαση στη διδασκαλία όχι
τόσο της οργάνωσης του Πολιτεύματος, όσο των πολιτικών ελευθεριών και τα δικαιωμάτων
του ανθρώπου, όπως αυτές μπορούσαν να αναλυθούν στο πλαίσιο ενός ατελούς
Συντάγματος, όπως ήταν εκείνο του 1952. Για τους φοιτητές της συντηρητικής
Νομικής Σχολής της Αθήνας, η φήμη του Μάνεση και της διδασκαλίας του ηχούσε ως
κάτι το ιδιαίτερο και για κάποιους το ανατρεπτικό.
Ο Μάνεσης υπήρξε απλά ένας πρωτοπόρος. Το κατεστημένο της εποχής τον
ειρωνευόταν μέχρι που αναγκάστηκε τελικά και αυτό να υποκλιθεί μπροστά του μετά
τη στάση που κράτησε, ως καθηγητής και ως πολίτης, σε δύσκολες ώρες για την
Ελλάδα και τη Δημοκρατία. Όρθωσε το επιστημονικό
του ανάστημα δημόσια όταν, παράλληλα με τον θαρραλέο επίσης καθηγητή της Νομικής Σχολής Αθηνών
Φαίδωνα Βεγλερή, καυτηρίασε τον αντισυνταγματικό εξαναγκασμό σε παραίτηση του
Πρωθυπουργού Γεώργιου Παπανδρέου από τον Βασιλιά Κωνσταντίνο τον Ιούλιο του
1965. Λίγο αργότερα, το 1968, ο Αριστόβουλος Μάνεσης κάλεσε τους φοιτητές, πριν εκδιωχθεί από το Πανεπιστήμιο
Θεσσαλονίκης από τη δικτατορία των συνταγματαρχών, να μην φοβούνται την άνομη
βία με την επίκληση της γνωστής φράσης
του Κάλβου για την ελευθερία που θέλει αρετή και τόλμη.</span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL;">Η σχέση θεωρίας και νομολογίας
είναι αμφίπλευρη. Οι θεωρητικοί του δικαίου με τη διδασκαλία και τη συγγραφή
επηρεάζουν τους δικαστές που και αυτοί κάποτε υπήρξαν φοιτητές. Οι δικαστές στη
συνέχεια με τη νομολογία που διαμορφώνουν συμβάλλουν στην θεωρητική επεξεργασία της ή
οδηγούν σε νέα μονοπάτια νομικής σκέψης. Είναι γνωστό ότι το διοικητικό δίκαιο
διαμορφώθηκε κυρίως νομολογιακά υπό την επίδραση αρχικά του </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;">CONSEIL</span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%;">D</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL;">΄ΕΤΑΤ στη Γαλλία
σε διεθνές επίπεδο και του ελληνικού Συμβουλίου της Επικρατείας στη χώρα μας.
Οι κώδικες ουσιαστικού και δικονομικού δικαίου που στη συνέχεια συντάχθηκαν αποτύπωσαν κυρίως
τη διαμορφωμένη διοικητική νομολογία. Ο
διάλογος θεωρίας και νομολογίας είναι όμως πάντοτε διαρκής και γόνιμος. Ακόμη
και η αμφισβήτηση από τους θεωρητικούς του δικαίου των νομολογιακών λύσεων που
δίνουν τα δικαστήρια συμβάλλει στην αποτροπή του φαινομένου του δικαστικού
ακτιβισμού και οδηγούν τους δικαστές να σκεφτούν και πάλι την ερμηνεία του
κανόνα δικαίου που επιχείρησαν ή έστω να προβούν στην επαρκέστερη αιτιολόγησή
της. Οι υπερβολές βέβαια των θεωρητικών κάποτε δεν λείπουν, κάποιοι θέλουν να
εντυπωσιάσουν ή απλώς υπηρετούν κομματικές γραμμές ή άλλες ιδεολογικές αγκυλώσεις.
Και οι δικαστικές όμως επιλογές δεν είναι πάντοτε επιτυχείς και εύλογα
προκαλούν τότε ακόμα και αρνητικές αντιδράσεις. Στην εποχή μας μέγιστη
αποδεικνύεται η συμβολή των δύο ευρωπαϊκών δικαστηρίων στη διαμόρφωση του
ευρωπαϊκού δικαίου αφενός και του δικαίου των δικαιωμάτων του ανθρώπου
αφετέρου. Σημαντική είναι επίσης η επιρροή άλλων διεθνών οργάνων στην ευρωπαϊκή ήπειρο,
όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων και τα δικαιοδοτικά όργανα των
διεθνών συνθηκών του Ο.Η.Ε. για τα δικαιώματα του ανθρώπου γενικού ή
ειδικότερου περιεχομένου.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;">Ο Αριστόβουλος Μάνεσης έζησε αρχικά
σε μια εποχή που ακόμα και η πολιτική ελευθερία δεν ήταν δεδομένη ούτε τα
δικαιώματα του ανθρώπου ιδιαίτερα σεβαστά. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ίδιο το
συνταγματικό δίκαιο το ονόμαζε μάθημα ή τεχνική πολιτικής ελευθερίας, σε εποχές
που η Σύμβαση της Ρώμης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου(η Ε.Σ.Δ.Α.), ενώ είχε
κυρωθεί με νόμο από το 1953, υπό το καθεστώς του Συντάγματος του 1952 δεν είχε
υπερνομοθετική ισχύ. Η ίδια η ατομική προσφυγή για παράβαση της Ε.Σ.Δ.Α.
υιοθετήθηκε από την Ελλάδα πολύ αργότερα, το έτος 1985, αρκετά δηλαδή μετά την
έναρξη ισχύος ακόμα και του Συντάγματος του 1975.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;">Θα επιχειρήσω να διατυπώσω κάποιες σύντομες
σκέψεις για την επίδραση της ελληνικής θεωρίας και μάλιστα των απόψεων του Αριστόβουλου Μάνεση στη νομολογία των
ελληνικών δικαστηρίων σε θέματα εκλογικού δικαίου. Τα θέματα αυτά είχα την
ευκαιρία να χειριστώ παλαιότερα, είτε ως μέλος του Α.Ε.Δ., είτε ως Πρόεδρος του
Γ΄ Τμήματος του Σ.τ.Ε., το οποίο ήταν και είναι πάντα αρμόδιο για την επίλυση
των διαφορών σχετικά με την εκλογή των αιρετών αρχόντων των τοπικής αυτοδιοίκησης
πρώτου και δεύτερου βαθμού. <o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;">Πρέπει να σημειωθεί ότι η εκλογική νομολογία στην Ελλάδα υπήρξε μόνο σχετικά επιτυχής . Αντιμετώπισε
μάλλον με επάρκεια, ιδίως τις τελευταίες δεκαετίες, τις τρέχουσες εκλογικές
διαφορές, ήταν όμως ιδιαίτερα διστακτική όταν κλήθηκε να λύσει τα μεγάλα
ζητήματα εκλογικού δικαίου. Η νομολογία βέβαια του παλαιού Εκλογοδικείου διακρινόταν συχνά για τις αντιφατικές λύσεις
που εκάστοτε προέκρινε. Αναφέρομαι κυρίως στο ζήτημα αν κάποια διακριτικά
γνωρίσματα καθιστούν ένα ψηφοδέλτιο
άκυρο ή όχι. Η νομολογία του Α.Ε.Δ. που διαμορφώθηκε μετά το Σύνταγμα του 1975
ήταν στο σημείο αυτό αλλά και γενικότερα περισσότερο συνεκτική και
συνεπής, πλην και αυτή δεν υπήρξε συνήθως τολμηρή. Οι θεωρητικοί του
Συνταγματικού Δικαίου, με πρωτοπόρο αρχικά
τον Αριστόβουλο Μάνεση και μεταγενέστερα κυρίως τον αείμνηστο Γιώργο Παπαδημητρίου
και τον Γιώργο Σωτηρέλη εκκινούν πάντοτε από την παραδοχή ότι η
εκλογική διαδικασία πρέπει να διακρίνεται από δύο χαρακτηριστικά: α) κάθε πολίτης διαθέτει μόνο μια ψήφο και β) οι ψήφοι των πολιτών είναι νομικά ισοδύναμες
και το νομικό έρεισμα της παραδοχής
αυτής πρέπει να αναζητηθεί είτε στην αρχή της καθολικής ψηφοφορίας (άρθρο
51παρ. 3 του Συντάγματος) και τη γενική αρχή της ισότητας (άρθρο 4 παρ.1 και 2
του Συντάγματος), είτε αποκλειστικά στην τελευταία. Σε τελευταία ανάλυση βέβαια
η όποια παραδοχή απορρέει από την αρχή της
λαϊκής κυριαρχίας. <o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;">Υποστηρίχθηκε από τον Γ. Παπαδημητρίου ότι η έλλειψη σαφούς
εννοιολογικής περιγραφής στο Σύνταγμα της
αρχής της ισοδυναμίας της ψήφου δεν σημαίνει και πλήρη ελευθεριότητα του κοινού
νομοθέτη ως προς τον καθορισμό του εκλογικού συστήματος. Το Α.Ε.Δ. από την
πλευρά του, μολονότι δέχεται ότι το εκλογικό σύστημα πρέπει να επιτρέπει «την
ευρύτερη δυνατή λαϊκή εκπροσώπηση», αρνείται σταθερά να αξιολογήσει τις κατά περιόδους «κρατούσες πολιτικές περιστάσεις», των οποίων
γίνεται επίκληση από το νομοθέτη διαχρονικά για την ψήφιση διαφορετικού εκάστοτε εκλογικού συστήματος. Αρνείται να ασκήσει τον οποιοδήποτε έλεγχο στην
επίκληση αόριστα ως λόγου δημοσίου
συμφέροντος «της πολιτικής και κυβερνητικής σταθερότητας». Έτσι η νομολογία του
Εκλογοδικείου παλαιότερα και του Α.Ε.Δ. μεταγενέστερα ανέχθηκε και τα πλέον
ακραία εκλογικά συστήματα που εξυπηρέτησαν την συγκυριακή κομματική σκοπιμότητα
και κάποτε παραμέρισαν σε μεγάλο βαθμό στην πράξη την αρχή της ισοδυναμίας της
ψήφου. Ο Αριστόβουλος Μάνεσης, μάλιστα,
είχε προβεί, ως Πρόεδρος της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής, σε κριτική της
διαφορετικής μεταχείρισης από τα εκλογικά συστήματα των κομμάτων από τους συνασπισμούς των κομμάτων.
Η νομολογία δεν φαίνεται να ασχολήθηκε με τη συνταγματικότητα αυτής της
αδικαιολόγητης διαφοροποίησης. Ελπίζω να το κάνει στο μέλλον μετά από ένσταση
των συνασπισμών των κομμάτων, αφού
προηγουμένως αυτοί πάρουν μέρος στις εκλογές με την επιφύλαξη της
συνταγματικότητας της διαφορετικής μεταχείρισής τους από τον εκλογικό νόμο. Στο
Α.Ε.Δ. στη συνέχεια θα μπορούσε να προβληθεί η αντισυνταγματικότητα της
ρύθμισης. Μια παλαιά απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που
αφορούσε τον καθορισμό νέων ορίων μιας εκλογικής περιφέρειας για τις εκλογές
της τοπικής αυτοδιοίκησης θα μπορούσε να αποτελέσει σχετικό νομολογιακό οδηγό.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;">Αξίζει περαιτέρω να
αναφερθούμε σε δύο ειδικότερες περιπτώσεις που ο διάλογος θεωρίας και
νομολογίας υπήρξε ιδιαίτερα παραγωγικός. Πρόκειται για εκλογικές δίκες της τοπικής αυτοδιοίκησης σε ζητήματα για τα
οποία είχε προϋπάρξει θεωρητική επεξεργασία.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: left;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;">Η πρώτη από τις περιπτώσεις
αυτές αναφέρεται στην απονομή στον πλειοψηφήσαντα σχετικά συνδυασμό ενός αναλογικά πολύ μεγάλου ποσοστού επί των εδρών.
Αρχικά, ένας παλαιότερος νόμος (ο ν.1065/1980) παραχωρούσε στον συνδυασμό αυτό το υπερβολικό ποσοστό των 2/3 των εδρών. Στη συνέχεια, με διαδοχικούς
νόμους το ποσοστό ορίστηκε στο επίσης μεγάλο ποσοστό των 3/5 των εδρών. Στόχος
ήταν η επίτευξη μονοπαραταξιακής «κυβερνητικής σταθερότητας» ή
«κυβερνησιμότητας» ή «διοικητικής αποτελεσματικότητας», σύμφωνα με την εκάστοτε
ορολογία που επέλεγε ο νομοθέτης. Τόσο ο Γ. Παπαδημητρίου όσο και ο Γ. Σωτηρέλης
άσκησαν έντονη κριτική σε αυτές τις νομοθετικές επιλογές. Ο πρώτος,
αναφερόμενος στο εκλογικό σύστημα του ν.1270/1982, έγραφε εμφαντικά ότι το
εκλογικό σύστημα εκείνο ήταν αντίθετο στη συνταγματική αρχή της ισοδυναμίας της
ψήφου, συρρίκνωνε και νόθευε τις βάσεις του αντιπροσωπευτικού συστήματος και οδηγούσε τελικά στην απονεύρωση της
κορυφαίας αρχής της λαϊκής κυριαρχίας
στο επίπεδο της δημοτικής εξουσίας. Τα ίδια επιχειρήματα υποστηρίχθηκαν και για
την ισχύ του άρθρου 2 του ν.3432/2006. Σε μια από τις εκλογικές υποθέσεις που
οδηγήθηκαν ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας το δικαστήριο αυτό έκρινε σε
επίπεδο επταμελούς σύνθεσης Τμήματος κατά πλειοψηφία (με την 118/2008 απόφαση
του Γ΄ Τμήματος) ότι το όλο σύστημα ανάδειξης των οργάνων διοίκησης των δήμω, με
βάση τη σχετική πλειοψηφία ποσοστού 42% των εγκύρων ψηφοδελτίων που ίσχυε τότε, ήταν αντισυνταγματικό. Τούτο
δε γιατί, ενόψει της ιδιαίτερης σημασίας των αρμοδιοτήτων που απονέμονταν από
το νόμο στα δημοτικά συμβούλια, όταν αυτά αποφασίζουν με την πλειοψηφία των 3/5 των εδρών (όπως
π.χ. είναι η αρμοδιότητα για την ίδια την κατάργηση των δήμων με τη συνένωση ή συγχώνευσή
τους με άλλους Ο.Τ.Α.), η απονομή στο συνδυασμό που πέτυχε το 42% των ψήφων των
εκλογέων μιας τόσο μεγάλης πλειοψηφίας εδρών στο δημοτικό συμβούλιο
υπερακοντίζει, κατά τη γνώμη του πιο πάνω Τμήματος του Συμβουλίου της
Επικρατείας, τον συνταγματικά θεμιτό σκοπό της ύπαρξης ισχυρών οργάνων διοίκησης των δήμων και αποτελεί δυσανάλογο
περιορισμό της αρχής της ισοδυναμίας της ψήφου και της ελεύθερης εκδήλωσης της
λαϊκής θέλησης, νοθεύοντας ουσιωδώς την αρχή της αντιπροσωπευτικότητας, η οποία
αποτελεί έκφραση της δημοκρατικής αρχής, κατά παράβαση των άρθρων 102 παρ. 2,
52, 25 παρ.1 και 4, καθώς επίσης και των άρθρων 1 παρ.2 και 3 του Συντάγματος. Η
άποψη αυτή του Τμήματος δεν έγινε δεκτή από την Ολομέλεια του Σ.τ.Ε., πάλι κατά
πλειοψηφία(βλ. ενδεικτικά την 3685/2009 απόφασή της), παρά την αποδοχή και από
αυτήν της άποψης του Τμήματος που πρώτη φορά διατυπώθηκε νομολογιακά ότι η περί
της αναλογικότητας διάταξη του άρθρου 25 παρ. 1 του Συντάγματος έχει εφαρμογή
και στην εκλογική δίκη. Αξίζει να σημειωθεί από τη γνώμη της ισχυρής μειοψηφίας
της Ολομέλειας η εξής αποστροφή: «…Κατά
το μέρος που με τη θέσπιση της διατάξεως αυτής(του άρθρου 50 παρ. 1 του ν.3463/2006)
επιδιώκεται η διασφάλιση της υπάρξεως ισχυρών οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης.
. . η ρύθμιση υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο και, επομένως, παραβιάζει τη
συνταγματική αρχή της αναλογικότητας . . . κατά το μέρος δε που με την ίδια
ρύθμιση επιδιώκεται ο επιτυχών συνδυασμός να μην στηρίζεται σε «ευκαιριακές
συμμαχίες αλλά να έχει ενιαίο προγραμματικό λόγο» η ρύθμιση αυτή δεν μπορεί να
θεωρηθεί ότι επιδιώκει θεμιτό σκοπό, ικανό να δικαιολογήσει απόκλιση, μάλιστα δε
σε τόση έκταση, από τις συνταγματικές αρχές της ισότητας του εκλογικού
δικαιώματος και της ευρύτερης δυνατής λαϊκής εκπροσωπήσεως. Και η μειοψηφία της
Ολομέλειας συμπληρώνει: «Τούτο δε διότι στα δημοκρατικά πολιτεύματα η
συνεργασία των πολιτικών φορέων που διεκδικούν την ψήφο των πολιτών (και ο
συνακόλουθος συγκερασμός των προγραμμάτων τους) δεν μπορεί να θεωρηθεί άνευ
ετέρου κίνδυνος που η έννομη τάξη οφείλει οπωσδήποτε να αποτρέψει»! Πόσο έγινε επίκαιρη γενικότερα αυτή η
διαπίστωση τα χρόνια που ακολούθησαν αλλά και στις μέρες μας! <o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;">Στη δεύτερη περίπτωση που θα
αναφερθούμε, η επίκληση από το νομοθέτη της ανάγκης αποτελεσματικής λειτουργίας των δήμων
δεν έπεισε την Ολομέλεια του Συμβουλίου
της Επικρατείας για τη συνταγματικότητα μιας
συγκεκριμένης ρύθμισης. Όπως κρίθηκε πρόσφατα με τη 2377/2022 απόφαση της
Ολομέλειας του Σ.τ.Ε., οι διατάξεις των ν.4623/2019 και 4625/2019 κρίθηκαν
αντισυνταγματικές, στο βαθμό που με αυτές άλλαξε άμεσα ο τρόπος συγκρότησης της οικονομικής
επιτροπής και της επιτροπής ποιότητας ζωής των δήμων, καταλαμβάνοντας έτσι και
την ήδη διανυόμενη δημοτική περίοδο μετά τις εκλογές της 26.5.2019 και
2.6.2019, προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι η πλειοψηφία στις επιτροπές αυτές θα
ανήκει στην παράταξη με την οποία εξελέγη ο δήμαρχος. Με τον τρόπο όμως αυτό
μεταβλήθηκε, αμέσως μετά την εκλογή, το πλαίσιο άσκησης του εκλογικού
δικαιώματος που κατοχυρώνεται συνταγματικά, ενώ η εκφρασθείσα βούληση των
εκλογέων είχε διαμορφωθεί με βάση άλλο νομοθετικό καθεστώς, σύμφωνα με το οποίο
οι μεταφερθείσες στις ως άνω επιτροπές αρμοδιότητες ανήκαν στο δημοτικό συμβούλιο,
ήτοι σε όργανο που διαθέτει εκ του νόμου
άμεση δημοκρατική νομιμοποίηση, την οποία δεν διαθέτουν οι ως άνω επιτροπές.
Εξάλλου, όπως σημειώνεται στην πιο πάνω δικαστική απόφαση, κατά τον χρόνο
ψήφισης των ως άνω διατάξεων δεν είχε δοκιμασθεί στην πράξη η εφαρμογή του συστήματος
της απλής αναλογικής στη διοίκηση των δήμων, προκειμένου να δικαιολογείται από
επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος η τόσο σοβαρή και έντονη επέμβαση του
νομοθέτη αμέσως μετά την εκφορά της
λαϊκής βούλησης. Διαπιστώθηκε έτσι αντίθεση των πιο πάνω ρυθμίσεων με τα άρθρα
5 παρ. 1, 52 και 102 παρ. 2 του Συντάγματος. Πρέπει να αναγνωρισθεί ότι η σωστή
πιο πάνω νομολογιακή λύση ακολούθησε τη
σχετική θεωρητική προσέγγιση που προηγήθηκε
από τους καθηγητές Γ. Σωτηρέλη και Θ. Ξηρό, η οποία με τη σειρά της
στηρίχθηκε σε συναφείς αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του
Ανθρώπου και κυρίως στην απόφαση Α. Λυκουρέζος
κατά Ελλάδος. Αξίζει να υπογραμμισθεί
ότι η απόφαση Λυκουρέζος κατά Ελλάδος όπως και η απόφαση Πασχαλίδης,
Κουτμερίδης και Ζαχαράκης κατά Ελλάδος που εκδόθηκαν κατά εφαρμογή του άρθρου 3
του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α.
χρησιμοποίησαν ως ερμηνευτικό εργαλείο και την αρχή της δικαιολογημένης
εμπιστοσύνης, τόσο σε σχέση με τους εκλογείς όσο και σε σχέση με τους
εκλεγόμενους.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: inherit;">Από τη σύντομη ανάλυση που
προηγήθηκε μπορεί εύκολα να διαπιστωθεί η στενή και <a name="_GoBack"></a>αμοιβαία
σχέση θεωρίας και νομολογίας, άλλοτε συγκλίνουσα και άλλοτε αποκλίνουσα. Η
θεωρία μάλιστα της ισοδυναμίας της ψήφου, την οποία τόσο πρόβαλε ο Μάνεσης
διατηρεί πάντα την ιδιαίτερη αξία της παρά τις υποχωρήσεις που κατά καιρούς παρατηρούνται σε σχέση με την
έκταση του περιεχομένου της. Το ζήτημα είναι εκάστοτε αν αυτοί οι συμβιβασμοί είναι
κατά περίπτωση συνταγματικά θεμιτοί ή όχι.<o:p></o:p></span></span></p><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><p class="MsoNormal"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: 14pt;">Γιώργος</span><span style="font-size: 14pt;"> </span><span style="font-size: 14pt;">Σταυρόπουλος</span></span></p></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><p class="MsoNormal"><span style="font-size: 14pt;"><span style="font-family: inherit;">17.12.2022</span></span></p></blockquote></blockquote>Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-52160585905146114202022-07-14T08:39:00.003+03:002022-07-14T08:40:16.497+03:00"Κράτος και Βία"<h2 style="height: 0px;">Κράτος και Βία</h2><div><br /></div><div><br /></div><div><i>Εισαγωγική ομιλία στην ημερίδα που οργάνωσε στο Ναύπλιο η Εταιρεία Ελλήνων Δικαστικών Λειτουργών για τη Δημοκρατία και τις Ελευθερίες.</i></div><div><br /></div><div><br /></div><div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><p style="margin-bottom: 0in; text-align: start;"><span style="font-size: medium;"><span lang="el-GR">Η έννοια του Κράτους ταυτιζόταν πάντοτε με την έννοια της δύναμης. Και η κρατική δύναμη ανά τους αιώνες εκδηλωνόταν συνήθως με τρόπο βίαιο. Η δημόσια δύναμη σχεδόν ποτέ δεν διακρινόταν για το βελούδινο τρόπο της παρέμβασής της, άλλοτε δικαιολογημένα άλλοτε αδικαιολόγητα. Κάποτε βέβαια την κρατική βία δικαιολογούσαν οι περιστάσεις, οι συνθήκες αντιμετώπισης ενός μεγάλου κακού που ήδη είχε βίαια εκδηλωθεί ή επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στο άμεσο μέλλον. Όταν την εκδήλωση της κρατικής βίας δεν δικαιολογούσαν οι περιστάσεις, υπηρετούνταν άλλοι σκοποί, συχνά αθέμιτοι, πολιτικοί ή άλλοι. Η διακριτική ευχέρεια για την άσκηση της κρατικής βίας ήταν συνήθως ευρύτατη και για αυτό επικίνδυνη.</span></span></p><p style="margin-bottom: 0in; text-align: start;"><span style="font-size: medium;"><span lang="el-GR">Ιστορικά ο έλεγχος της κρατικής βίας δεν μπορούσε συνήθως να ασκηθεί δημόσια παρά μόνο μέσα στο πλαίσιο της εσωτερικής λειτουργίας της ίδιας της εξουσίας. Αυτό δυστυχώς συμβαίνει και στις μέρες μας σε πολιτεύματα απολυταρχικά με ή όχι δημοκρατικό μανδύα. Η εξουσία, βέβαια, η όποια εξουσία, ενοχλείται όταν ελέγχεται. Πρόκειται για φαινόμενο που έχει και ψυχολογικές διαστάσεις. Η εξουσία απεχθάνεται τον έλεγχο που μπορεί να αναδείξει τις αδυναμίες και τα λάθη της, ακόμα και τις παράνομες πράξεις της. Η εξουσία, η όποια εξουσία, σχεδόν πάντα επιθυμούσε να είναι απόλυτη, να μην ελέγχεται από τους παθόντες, τους τρίτους, ακόμη και από μια άλλη εξουσία. Ήταν ενδοστρεφής, ανασφαλής και τελικά φοβική.</span></span></p><p style="margin-bottom: 0in; text-align: start;"><span style="font-size: medium;"><span lang="el-GR">Αποδίδεται στον Όρσον Γουέλς το απόφθεγμα : « Μόνο σε ένα αστυνομικό κράτος η δουλειά του αστυνομικού είναι εύκολη». Η ρήση φαίνεται σε μια πρώτη ανάγνωση σωστή. Οι περιορισμοί όμως της δημόσιας δύναμης μέσω της εφαρμογής του νόμου είναι θεμιτοί. Το σύγχρονο δημοκρατικό κράτος δικαίου επιβάλλει την υποταγή των πάντων, άρα και της δημόσιας δύναμης, στον νόμο που αποτελεί κατά τεκμήριο την έκφραση της γενικής βούλησης, αφού εκφέρεται από τους αντιπροσώπους του λαού μέσα από τις θεσμοθετημένες διαδικασίες της λαϊκής αντιπροσωπίας. Πολύ περισσότερο, λειτουργεί υπό το καθεστώς συνταγματικής φύσης δεσμεύσεων αλλά και διεθνών κειμένων γενικής εφαρμογής.</span></span></p><p style="margin-bottom: 0in; text-align: start;"><span style="font-size: medium;"><span lang="el-GR">Οι κανόνες δικαίου που ισχύουν στη Χώρα μας δεν είναι όμως πάντοτε εύκολα εφαρμόσιμοι για διάφορους λόγους. Ακόμα και τα δικαιώματα του ανθρώπου παρουσιάζουν αντιφάσεις κατά την εφαρμογή τους. Η τάση για κατάχρηση κάποιων δικαιωμάτων σε βάρος άλλων είναι ενεργή. Καθώς πολλοί εύκολα παρασύρονται στο να ταυτίζουν το ατομικό συμφέρον με το δικαίωμα έναντι του άλλου ή του Κράτους, δεν αντιλαμβάνονται συχνά τα όρια της ατομικής ή συλλογικής δράσης τους. Η απουσία της συνειδητοποίησης των υποχρεώσεών τους προς το κοινωνικό σύνολο και η παράβλεψη του δημόσιου συμφέροντος είναι συχνά εμφανείς. Η σύγχυση ως προς την έκταση της εφαρμογής στην πράξη των συνταγματικών κανόνων είναι παρούσα και η κατάχρηση στην άσκηση δικαιωμάτων είναι έννοια ιδιαίτερα αγαπητή. Αν σε αυτά προστεθεί και η αμηχανία που δημιουργείται στους πολίτες σχετικά με την έκταση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών τους που προκαλείται από τις εκάστοτε πολιτικές ή κοινωνικές αντιπαραθέσεις, το σχετικό θεσμικό τοπίο εμφανίζεται στην πράξη ιδιαίτερα ομιχλώδες. Σε τέτοιες συνθήκες οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων του ανθρώπου από μέρους των οργάνων της Πολιτείας όσο και από τους ίδιους πολίτες καλά κρατούν.</span></span></p><p style="margin-bottom: 0in; text-align: start;"><span style="font-size: medium;"><span lang="el-GR">Το δημοκρατικό κράτος δικαίου βέβαια πρέπει να λειτουργεί εύρυθμα και αποτελεσματικά κάτι όμως που δεν είναι αυτονόητο. Οι αρμοδιότητες των οργάνων του που μπορεί να ασκήσουν κρατική βία πρέπει να είναι σαφώς προσδιορισμένες εκ των προτέρων, χωρίς κενά και αβεβαιότητες, αλλά και ο έλεγχος των σχετικών υπερβάσεων οφείλει να είναι επιτυχής, χωρίς όμως να ματαιώνεται η λυσιτελής άσκηση των καθηκόντων τους που δεν είναι άλλη από την αποτελεσματική, αλλά και σύμφωνα με τον νόμο, δίωξη των παραβατών του. Πρέπει ακόμη ιδιαίτερα να επισημανθεί η ανάγκη για τη σωστή εκπαίδευση των οργάνων των Σωμάτων Ασφαλείας που αποτελεί προϋπόθεση για την άψογη επιτέλεση της αποστολής τους. Στον τομέα αυτό πολλά μένουν να γίνουν.</span></span></p><p style="margin-bottom: 0in; text-align: start;"><span style="font-size: medium;"><span lang="el-GR">Θα θέλαμε, τέλος, να σημειώσουμε τη μεγάλη σημασία της πειθούς πριν την άσκηση της όποιας νόμιμης καταστολής. Ασφαλώς τα αποφθέγματα του Βία από τη Πριήνη «πείσας λαβέ, μη βιασάμενος», του Φωκυλίδη «Βία μηδέν πράττειν», αλλά και του Ηρόδοτου « ένθα σοφίης δει, βίης έργον ουδέν» έχουν πάντα διαχρονική αξία. Η πειθώ έχει συχνά μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα από την ωμή βία, ιδιαίτερα σε λαούς με έντονο το στοιχείο του θυμικού. Ας επικεντρωθούμε περισσότερο σε αυτή.</span></span></p><p lang="el-GR" style="margin-bottom: 0in; text-align: start;"><span style="font-size: large;">Γιώργος Σταυρόπουλος</span></p><p style="margin-bottom: 0in; text-align: start;"><span style="font-size: medium;"><span lang="el-GR">4.6.2022</span></span></p></div></div>Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-16542127506673417932021-12-05T22:53:00.001+02:002021-12-05T22:54:22.329+02:00Η Τοπική Αυτοδιοίκηση χθες, σήμερα, αύριο <p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><h1 style="clear: both; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: left;"><span style="color: #0000ee; font-family: trebuchet;"><b>Η Τοπική Αυτοδιοίκηση χθες, σήμερα, αύριο </b></span></h1></div><p></p><p class="p1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><i><span style="font-size: x-small;">Γιώργος Σταυρόπουλος, </span></i><i><span style="font-size: x-small;">Επίτιμος Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span></i></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;"><a href="https://lh3.googleusercontent.com/-hPQ07i2bG5U/Ya0iH17wsyI/AAAAAAAABac/HU7uUUZqxgkvGWxtYfSLiRkV01uVtGZxwCNcBGAsYHQ/image.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: trebuchet;"><img alt="" data-original-height="69" data-original-width="451" height="49" src="https://lh3.googleusercontent.com/-E4ibzmXv91M/Ya0iNQNrttI/AAAAAAAABag/85v34ETBn7A1hxlVDGcE3s2KKVk0QdVigCNcBGAsYHQ/image.png" width="320" /></span></a></div><div class="separator" style="clear: both; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></div></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: left;"><p class="p5" style="font-size: 11px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 13px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p5" style="font-size: 11px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 13px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p6" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><b><span style="font-family: trebuchet;">Α. Ιστορικές καταβολές</span></b></p><p class="p8" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify; text-indent: 36px;"><span style="font-family: trebuchet;">Επί αιώνες το τοπικό στοιχείο συγκροτούσε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>το βασικό κύτταρο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>της οργάνωσης<span class="Apple-converted-space"> </span>των ανθρώπινων κοινωνιών. Οι πρώτες<span class="Apple-converted-space"> </span>δομές οργάνωσης παρουσιάστηκαν<span class="Apple-converted-space"> </span>ανάμεσα σε ανθρώπους συγγενείς μεταξύ τους σε επίπεδο οικογένειας ή φυλής. Ο καταμερισμός,<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>σε ατομικό και συλλογικό πλαίσιο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>της εργασίας, της επίθεσης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ή της άμυνας<span class="Apple-converted-space"> </span>σε μια μικρή σχετικά σε έκταση περιοχή ήταν αρχικά ο κανόνας. Η δημιουργία ισχυρών κρατικών οργανώσεων υπήρξε αρχικά μάλλον η εξαίρεση που όμως, όπου εμφανίστηκε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> οδήγησε συνήθως στην εξαφάνιση ή την υποταγή των μικρότερων ομάδων οργάνωσης. Η επιβολή των ισχυρών κρατικών δομών<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>στις τοπικές<span class="Apple-converted-space"> </span>υπήρξε οπωσδήποτε δεδομένη από τη στιγμή που δημιουργήθηκε το<span class="Apple-converted-space"> </span>συγκεντρωτικό κράτος. Η ίδια η ανάγκη<span class="Apple-converted-space"> </span>για επιβίωση και<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>αυτοπροστασία<span class="Apple-converted-space"> </span>είχε οδηγήσει αρχικά<span class="Apple-converted-space"> </span>στη δημιουργία των πρώτων<span class="Apple-converted-space"> </span>οργανωτικών<span class="Apple-converted-space"> </span>δομών σε τοπικό επίπεδο. Οι πόλεις-κράτη<span class="Apple-converted-space"> </span>απετέλεσαν τον<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> κανόνα επί αιώνες και όχι μόνο στον ευρύτερο χώρο της αρχαίας ελληνικής επιρροής. Όχι μόνο κατά την Αρχαιότητα αλλά ακόμα και κατά τον<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Μεσαίωνα οι αξιόλογες οικιστικές μονάδες<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> κάθε περιοχής<span class="Apple-converted-space"> </span>λειτουργούσαν μέσα ή και γύρω από ένα κεντρικό κάστρο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> στο οποίο είχε την έδρα του Τοπικό Συμβούλιο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (Consilium</span>) υπό την προεδρία του τοπικού Άρχοντα, το οποίο λειτουργούσε και ως Δικαστήριο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (Curia),</span> παρά τη παράλληλη λειτουργία<span class="Apple-converted-space"> </span>και του Δικαστηρίου της οικείας Επισκοπής<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span> Το Συμβούλιο διέθετε κοινοτικό στρατό, ενώ το απασχολούσαν κυρίως θέματα δημοσιονομικά, δημοσίων έργων και εμπορίου. Στα μέσα μάλιστα του 12<sup>ου</sup> Αιώνα τα Συμβούλια καταπιάνονταν με την ίδρυση<span class="Apple-converted-space"> </span>ακόμα και σχολείων για τα παιδιά των αστών που ήταν τα πρώτα κοσμικά σχολεία στην Ευρώπη μετά την Αρχαιότητα καθόσον αφορά τη στοιχειώδη εκπαίδευση, ενώ όσοι ήθελαν να ακολουθήσουν ανώτερες σπουδές όφειλαν να απευθύνονται στα ιδρύματα του κλήρου. Πρέπει να σημειωθεί ότι η γνώση ανάγνωσης και γραφής<span class="Apple-converted-space"> </span>κατέστη μέσα στο χρόνο<span class="Apple-converted-space"> </span>αναγκαία όχι μόνον για τους ευγενείς, τον κλήρο και τους μοναχούς αλλά και για όσους ήθελαν να ασχοληθούν με την εμπορική δραστηριότητα(1<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">).</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Οι δήμαρχοι και οι κοινοτάρχες με τη σύγχρονη τους μορφή φαίνεται ότι υπήρξε δημιούργημα σχετικά πρόσφατο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Στον ελληνικό χώρο ήδη επί ενετοκρατίας απαντώνται αντιπροσωπευτικοί θεσμοί σε τοπικό επίπεδο. Ήταν οι αντιπρόσωποι (<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">rappresentati)</span> για κάθε επαρχία (<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">provincia). </span>Επί τουρκοκρατίας η αυτοδιοίκηση αναπτύχτηκε περαιτέρω<span class="Apple-converted-space"> </span>αν και αρκετά διαφορετικά από περιοχή σε περιοχή. Στα νησιά καθήκοντα αυτοδιοικητικών αρχόντων ασκούσαν οι «σύνδικοι».<span class="Apple-converted-space"> </span>Στην Πελοπόννησο, προεπαναστατικά<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(2),</span>η κατάσταση είχε ως εξής :<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Στις κοινότητες εκλέγονταν ένας ή δύο δημογέροντες με θητεία<span class="Apple-converted-space"> </span>ενός<span class="Apple-converted-space"> </span>έτους. Οι κοινοτικοί άρχοντες (οι «προεστοί Ρωμαίοι<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">»</span>) κάποτε είχαν<span class="Apple-converted-space"> </span>και φοροεισπρακτική αρμοδιότητα<span class="Apple-converted-space"> </span>προς όφελος της τουρκικής διοίκησης ή και των χριστιανικών εκκλησιαστικών αρχών<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(3). </span>Οι δημογέροντες που ηγούνταν<span class="Apple-converted-space"> </span>των κοινοτήτων<span class="Apple-converted-space"> </span>συνεργάζονταν με τον τοπικό αγά, εκτελούσαν τις εντολές του και προσέφεραν συχνά σε αυτόν και σε άλλους Οθωμανούς αξιωματούχους δώρα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(4)</span>. Οι κοινότητες υπηρετούσαν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>βέβαια, την κοινή ωφέλεια, εκτελούσαν τοπικά<span class="Apple-converted-space"> </span>έργα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>και χορηγούσαν τροφές στους διαβάτες<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">!</span> Οι δημογέροντες επικύρωναν συμβόλαια ιδιωτών και ασκούσαν ακόμα και δικαστική εξουσία για διαφορές μέχρι τα 100 γρόσια.<span class="Apple-converted-space"> </span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Η Επαρχία<span class="Apple-converted-space"> </span>αποτελούσε ξεχωριστό νομικό πρόσωπο και διατηρούσε δική της περιουσία. Ελάμβανε δάνεια και συντηρούσε σχολεία. Εκτελούσε και αυτή τις εντολές του κατακτητή. Τη διοικούσαν οι προεστοί ή προεστώτες, οι οποίοι εκλέγονταν μεταξύ των δημογερόντων με απόλυτη πλειοψηφία. Οι αρχαιρεσίες διενεργούνταν στην πρωτεύουσα του βιλαετιού<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (</span>Τα βιλαέτια ήταν διοικητικές διαιρέσεις που παλαιότερα ονομάζονταν <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">terrritorii). </span>Το αποτέλεσμα αυτών των αρχαιρεσιών υποβαλλόταν στον καδή ή κατή<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>(τον Οθωμανό δικαστή)<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>από τους<span class="Apple-converted-space"> </span>εκλέκτορες και αυτός εξέδιδε πιστοποιητικό γνησιότητάς τους ενώπιον του βοεβόδα και άλλων τούρκων αξιωματούχων. Οι προεστοί<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (</span>τουρκιστί <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">Kocabasi</span> από το<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> koca= </span>μεγάλος και <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">bas= </span>το κεφάλι, ο πρώτος<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">) </span>μοιράζονταν τη διοικητική εξουσία με τον βοεβόδα και τη δικαστική με τον καδή. Στην προνομιούχο αυτή ολιγαρχία ανήκαν συνήθως εύπορες οικογένειες Ελλήνων όπως<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>εκείνες των Μπενάκη, Ζαΐμη, Δεληγιάννη, Νοταρά, Λόντου, Κανακάρη κ.ά.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Αναφέρεται κάποτε η λειτουργία και<span class="Apple-converted-space"> </span>μορφής τρίτου βαθμού αυτοδιοίκησης. Σε κάθε περίπτωση φαίνεται ότι λειτουργούσε στην Πελοπόννησο Συμβούλιο στον Πασά, το οποίο αποτελούσαν δύο Έλληνες προύχοντες, δύο Τούρκοι και ένας διερμηνέας. Το Συμβούλιο αυτό αναφέρεται ότι συνερχόταν δυο φορές το χρόνο.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Τρία<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>είναι τα βασικά συμπεράσματα<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>που προκύπτουν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> από<span class="Apple-converted-space"> </span>τη μελέτη της εξέλιξης της τοπικής αυτοδιοίκησης κατά την τουρκοκρατία. Σύμφωνα με το πρώτο από αυτά<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> η τοπική αυτοδιοίκηση των ραγιάδων αναπτύσσεται κυρίως σε περιοχές<span class="Apple-converted-space"> </span>όπου ο ελληνικός πληθυσμός είναι συμπαγής, ενώ σε εκείνες όπου οι Έλληνες δεν πλειοψηφούν<span class="Apple-converted-space"> </span>η κατάσταση είναι<span class="Apple-converted-space"> </span>πολύπλοκη και η αυτοδιοίκηση υφίσταται τις<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>αντίστοιχες συνέπειες. Το δεύτερο συμπέρασμα<span class="Apple-converted-space"> </span>είναι ότι η επιρροή της αυτοδιοίκησης αυξάνει σε χρονικές περιόδους που το οθωμανικό κράτος βρίσκεται σε κρίση ή παρακμάζει. Σε μια τέτοια περίπτωση η επιρροή των προεστών αυξάνει κατακόρυφα. Αυτό συνέβαινε και τα τελευταία χρόνια πριν την Επανάσταση του 1821. Το τρίτο συμπέρασμα<span class="Apple-converted-space"> </span>ήταν ο άκρατος τοπικισμός των αυτοδιοικητικών<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>παραγόντων αλλά και του απλού κόσμου<span class="Apple-converted-space"> </span>εκείνης της εποχής. Το χωριό, η πόλη, ίσως και η επαρχία ταυτιζόταν με την πατρίδα. Η κοινή γλώσσα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (</span>παρά τις πολλές διαλέκτους) και η θρησκεία ήταν τα μόνα στοιχεία που ένωναν, κάποτε χαλαρά και κάποτε στέρεα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> τους ελληνικούς πληθυσμούς μεταξύ τους. Και βέβαια τους ένωνε πάντα η κοινή καταπίεση από τον κατακτητή<span class="Apple-converted-space"> </span>παρά την κατά καιρούς διαβάθμιση της έντασής της.</span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span class="Apple-converted-space"><span style="font-family: trebuchet;"> </span></span></p><p class="p11" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><b><span style="font-family: trebuchet;">Β. Η τοπική αυτοδιοίκηση στο ελληνικό κράτος<span class="Apple-converted-space"> </span>μετά το 1821<span class="s4" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> - </span>Η αρχική περίοδος<span class="s4" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span></span></b></p><p class="p12" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 22px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s4" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 16px;">Οι προεστοί, καθώς είχαν αποκτήσει σημαντική δύναμη πριν την έκρηξη της Επανάστασης, συνέβαλαν</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 16px;">στην κήρυξη και την ανάπτυξή</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">της, άλλοτε με τη θέλησή τους και άλλοτε συρόμενοι από τα γεγονότα ή τα συμφέροντά τους. Έδειχναν οπωσδήποτε</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">καθαρά ότι δεν είχαν καμιά διάθεση να στερηθούν τα προνόμιά τους μετά τη δημιουργία των νέων ιστορικών δεδομένων. Οι δημογεροντίες αναγνωρίστηκαν ήδη από την Α΄</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 16px;">Εθνοσυνέλευση που έγινε στην Επίδαυρο και με το νόμο 12/30.4.1822 ορίστηκε ότι στις κοινότητες</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">προΐσταντο τρείς δημογέροντες, εκλεγμένοι «μεταξύ των κρισιμωτέρων και φρονιμωτέρων κατοίκων»</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(5), </span><span style="font-size: 16px;">πλην η μεγάλη επιρροή τους προκάλεσε την αντίδραση του πρώτου Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, καθώς αποτελούσε πρόσκομμα στην οργάνωση των πρώτων κρατικών δομών στη χώρα. Το ίδιο το νήμα της ζωής του Κυβερνήτη διακόπηκε βίαια λόγω της αντίδρασης των τοπικών παραγόντων στις μεταρρυθμιστικές του πρωτοβουλίες. Η ανάγκη για δημιουργία κρατικών δομών δεν ήταν συχνά εύκολα κατανοητή από τους εξεγερμένους πρώην ραγιάδες.</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Με το Β.Δ. της 27.12.1833 προβλέφθηκαν από τους Βαυαρούς ισχυροί δήμοι που αντιστοιχούσαν σε ευρείες περιφέρειες<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(6). </span>Προβλέφθηκαν ακόμη νομοί και επαρχίες. Αξιόλογα ήταν τα έσοδα των δήμων : Αυτά προέρχονταν :</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> <span> </span><span> </span></span>- από τα πρόστιμα για αστυνομικές παραβάσεις,</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> <span> </span></span>- από τα τέλη χαρτοσήμου,</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> <span> </span></span>- από τα κληρονομικά τέλη,</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> <span> </span> </span>- από τα τέλη επί των οικοδομών,</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span> </span><span> </span>- από άμεσους εράνους, οι οποίοι απέβλεπαν στην κάλυψη των ελλειμμάτων στο δημοτικό προϋπολογισμό<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Οι πρώτες δημοτικές εκλογές διενεργήθηκαν το 1834 στην Αργολιδοκορινθία. Εκλογείς ήταν οι άνδρες που κάλυπταν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ορισμένα εισοδηματικά κριτήρια. Μόνο ορισμένοι από τους δημοτικούς συμβούλους εκλέγονταν. Οι υπόλοιποι διορίζονταν από την Κυβέρνηση, όπως και ο δήμαρχος, ο οποίος όμως θα έπρεπε να είναι από τους πρώτους σε ψήφους δημοτικούς συμβούλους. Στα χωριά διοριζόταν ειδικός «πάρεδρος».<span class="Apple-converted-space"> </span>Διορίζονταν επίσης οι νομάρχες και οι έπαρχοι. Η δημοκρατική αρχή στην τοπική αυτοδιοίκηση εφαρμόστηκε για πρώτη φορά με το ν. ΗΔ΄ του 1864 «περί δημαιρεσιών». Η ιδέα σύστασης<span class="Apple-converted-space"> </span>κοινοτήτων θεσμοθετήθηκε το 1884 και εφαρμόστηκε στις Νέες Χώρες, δηλαδή σε περιοχές που τότε εντάχθηκαν στην ελληνική επικράτεια. Πρέπει να σημειωθεί ότι το 1887 επί Χ. Τρικούπη<span class="Apple-converted-space"> </span>αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά ο νομός ως Ν.Π.Δ.Δ.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (</span>με εκλεγόμενο νομαρχιακό συμβούλιο) και τούτο επιβεβαιώθηκε το 1899 επί Γ. Θεοτόκη<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.<span class="Apple-converted-space"> </span></span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Περί τα τέλη του 19<sup>ου</sup> Αιώνα και τις αρχές του 20<sup>ου</sup> παρατηρείται και πάλι το φαινόμενο<span class="Apple-converted-space"> </span>της διόγκωσης της δύναμης των δημάρχων σε βάρος της κεντρικής εξουσίας. Αναφέρεται ότι «η<span class="Apple-converted-space"> </span>έλλειψη ισχυρού κεντρικού κομματικού<span class="Apple-converted-space"> </span>συστήματος τους μετέβαλε σε παντοδύναμους τοπάρχες. Τα πολιτικά κόμματα της εποχής υπήρξαν, κυρίως, πολιτικές συσσωματώσεις τοπικών παραγόντων, έτσι ώστε οι βουλευτές να βρίσκονται σε συνεχή συναλλαγή με τους δημάρχους, προκειμένου να διασφαλίζουν την επιρροή τους»<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(7).</span> Η κατάσταση αυτή δεν μπορούσε παρά να μεταβληθεί στο πλαίσιο της ευρύτερης μεταρρυθμιστικής προσπάθειας που επιχείρησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος στην αρχή της δεύτερης δεκαετίας του 20<sup>ου</sup> Αιώνα. Με βάση το ν.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ΔΝΖ΄ του 1912 συστήθηκαν<span class="Apple-converted-space"> </span>χιλιάδες κοινότητες προκειμένου να αποδεσμευτούν οι βουλευτές από τα τοπικά κέντρα επιρροής που δεν φημίζονταν για την αγνότητα των προθέσεων αλλά και των ενεργειών τους.<span class="Apple-converted-space"> </span>Η μεταρρύθμιση του Ε. Βενιζέλου ήταν για την εποχή της<span class="Apple-converted-space"> </span>δικαιολογημένη<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> ενόψει των συνθηκών που τότε επικρατούσαν στη χώρα, με τα σημερινά όμως δεδομένα φαίνεται μάλλον<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>υπερβολική.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Είναι χαρακτηριστικό ότι<span class="Apple-converted-space"> </span>και αργότερα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>μέχρι το 1964<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> η εκλογή του δημάρχου γινόταν έμμεσα και όχι άμεσα από το λαό. Η έλλειψη εμπιστοσύνης στους ισχυρούς δημάρχους ήταν εμφανής. Η δικαιολογημένη ή όχι αντιπαλότητα του κεντρικού πολιτικού συστήματος προς την τοπική αυτοδιοίκηση ήταν χαρακτηριστική.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Παρατηρείται, έτσι, σχετική νομοθετική αδράνεια δεκαετιών. Μόνο κατά τη δεκαετία του 1980<span class="Apple-converted-space"> </span>ψηφίζονται νομοθετήματα με τα οποία<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> είτε ενθαρρύνονται οι εκούσιες συνενώσεις πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α. με τη θέσπιση ισχυρών οικονομικών κινήτρων και τη συστηματική συνεργασία δήμων και κοινοτήτων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (</span>ν. 1416/ 1984<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">),<span class="Apple-converted-space"> </span></span> είτε επιχειρείται η<span class="Apple-converted-space"> </span>εισαγωγή<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(</span> λίγο αργότερα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">)</span> της διαδικασίας της σχεδιασμένης συνένωσης τους<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>(ν. 1622/ 1986). Η συστηματική προσπάθεια αναβάθμισης των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης θα έπρεπε να περιμένει μέχρι το 1997<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> οπότε ψηφίστηκε ο ν. 2539/1997, ο επονομαζόμενος<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> «</span>Καποδίστριας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">».</span></span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span class="Apple-converted-space"><span style="font-family: trebuchet;"> </span></span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><b><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 18px;">Γ. Η ισχύουσα</span><span class="s4" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 18px;">συνταγματική διάσταση της τοπικής αυτοδιοίκησης</span></span></b></p><p class="p7" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 22px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 16px;">Το ισχύον Σύνταγμα, όπως τροποποιήθηκε, είναι, παρά τη μεγάλη του έκταση, ένας μάλλον επιτυχημένος καταστατικός Χάρτης, σε αντίθεση</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">με τα</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">περισσότερα από τα προισχύσαντα Συντάγματα</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span><span style="font-size: 16px;"> Το βασικό</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span><span style="font-size: 16px;"> βέβαια</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span><span style="font-size: 16px;"> ζήτημα που τίθεται είναι αν οι εκάστοτε ισχύουσες συνταγματικές διατάξεις εφαρμόζονται πάντοτε στην πράξη. Οι ρυθμίσεις του Συντάγματος</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">για την τοπική αυτοδιοίκηση περιέχονται κυρίως στο άρθρο 102 που αποτελεί διάταξη αρκετά αναλυτική. Είναι σημαντική</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 16px;">η</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 16px;">ίδια η διάταξή της παρ.1 του άρθρου αυτού</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span><span style="font-size: 16px;"> με την οποία ρητά απονέμεται στους Ο.Τ.Α.</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">πρώτου και δεύτερου βαθμού το τεκμήριο για τη</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">διοίκηση των τοπικών υποθέσεων, των οποίων όμως το εύρος και οι κατηγορίες, όπως και η κατανομή τους στους επιμέρους βαθμούς καθορίζονται από το νόμο. Εδώ ανακύπτει το ερώτημα</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">αν</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">υπήρξε επαρκής και σαφής</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">στην πράξη</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span><span style="font-size: 16px;">η μέσω της νομοθετικής λειτουργίας</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span><span style="font-size: 16px;"> ανάθεση</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">των τοπικών υποθέσεων στους Ο.Τ.Α., όπως και η σωστή</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">κατανομή τους ανάμεσα στον πρώτο και δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης. Είναι πάντως γεγονός ότι η</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 16px;">νομοθετική κινητικότητα προς την κατεύθυνση αυτή υπήρξε σημαντική τις τελευταίες δεκαετίες</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">και</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">κάποιες</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 16px;">δυσλειτουργίες</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 16px;">επιχειρήθηκε να</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 16px;">αντιμετωπισθούν</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 16px;"> μέσα στο χρόνο. Έχει η συνταγματική ρύθμιση βρει την πλήρως ικανοποιητική</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">νομοθετική της ολοκλήρωση ; Ασφαλώς όχι. Η έννοια της τοπικής υπόθεσης είναι κάποτε ρευστή και μεταβλητή και έχει ανάγκη διαρκούς επαναπροσδιορισμού από το νομοθέτη. Το ίδιο συμβαίνει και με την κατανομή των υποθέσεων ανάμεσα στους δύο βαθμούς. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι αποτελεί θεωρητικά</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span><span style="font-size: 16px;"> αλλά και στην πράξη</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span><span style="font-size: 16px;"> σημαντική ασφαλιστική δικλείδα εφαρμογής της συνταγματικής αυτής διάταξης ο δικαστικός έλεγχος που μπορούν</span><span class="Apple-converted-space" style="font-size: 16px;"> </span><span style="font-size: 16px;">να ασκούν τα δικαστήρια και κυρίως το Συμβούλιο της Επικρατείας σχετικά με τη συνταγματικότητα των νομοθετικών ρυθμίσεων που απονέμουν ή δεν απονέμουν στους Ο.Τ.Α μορφές της διοίκησης των τοπικών υποθέσεων.</span><span class="s1" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span></p><p class="p13" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Τα πράγματα είναι πιο σύνθετα και συχνά μη ικανοποιητικά<span class="Apple-converted-space"> </span>σε σχέση με την εφαρμογή<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>της παρ.2 του άρθρου 102 του Συντάγματος, η<span class="Apple-converted-space"> </span>οποία ρητά επιβάλλει ότι οι Ο.Τ.Α. έχουν διοικητική αλλά και<span class="Apple-converted-space"> </span>οικονομική αυτοτέλεια. Δυστυχώς όμως ελάχιστοι Ο.Τ.Α. έχουν, στην πράξη, μια τέτοια αυτοτέλεια, αφού η πανίσχυρη κεντρική κρατική εξουσία φροντίζει εκάστοτε να απονέμει σε αυτούς πόρους με το σταγονόμετρο, στο πλαίσιο της ασκούμενης κυβερνητικής ή κομματικής πολιτικής, αντίθετα<span class="Apple-converted-space"> </span>μάλιστα και με τις αναλυτικές ρυθμίσεις της παρ. 5 του ίδιου άρθρου του Συντάγματος. Στραγγαλίζεται έτσι η μη αρεστή τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία ωθείται κάποτε ακόμα και σε αποδοκιμαστέες ηθικά ή και<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>παράνομες πράξεις για την εξυπηρέτηση του γενικού καλού! Τούτο βέβαια δεν σημαίνει ότι η παρανομία στους Ο.Τ.Α.<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>δεν εξυπηρετεί κάποτε ιδιοτελείς σκοπούς και ότι η συνταγματική πρόβλεψη για έλεγχο της νομιμότητας των πράξεών τους εκ μέρους του Κράτους<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> κατά την παρ. 4 του άρθρου 102<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> είναι αδικαιολόγητη. Η<span class="Apple-converted-space"> </span>δυνατότητα πειθαρχικής δίωξης που<span class="Apple-converted-space"> </span>τα κρατικά όργανα<span class="Apple-converted-space"> </span>μπορούν να ασκούν<span class="Apple-converted-space"> </span>στο πλαίσιο αυτής της εποπτείας στους αιρετούς άρχοντες φαίνεται έτσι εύλογη, αν και μπορεί να αποτελέσει το όχημα εκβιαστικών ή τιμωρητικών συμπεριφορών<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Ευτυχώς η συνταγματική πρόβλεψη της ίδιας διάταξης για τη συμμετοχή δικαστών κατά πλειοψηφία στο οικείο πειθαρχικό συμβούλιο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> όπως και ο εκ των υστέρων δικαστικός ακυρωτικός έλεγχος μπορούν να αποτελέσουν φραγμό σε τυχόν κρατική αυθαιρεσία.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span></p><p class="p13" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Η<span class="Apple-converted-space"> </span>επιτυχής νομοθετική πρόβλεψη των ρυθμίσεων που αναφέρονται σε θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης δεν αποτελεί<span class="Apple-converted-space"> </span>εύκολο εγχείρημα. Πάντοτε χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, όπως στη σχέση των πρώην Ελεγκτών Νομιμότητας και ήδη Εποπτών της Αποκεντρωμένης Κρατικής Διοίκησης με τους διοικούντες τους<span class="Apple-converted-space"> </span>Ο.Τ.Α., με το δεδομένο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ότι οι πρώτοι ασκούν, αυτοί αρχικά, τον έλεγχο νομιμότητας επί των πράξεων των τελευταίων. Το έργο του ελέγχου νομιμότητας πρέπει να ασκείται άψογα, αμερόληπτα και αντικειμενικά. Αλλά και η διελκυστίνδα μεταξύ των Ο.Τ.Α. και των Αποκεντρωμένων<span class="Apple-converted-space"> </span>Διοικήσεων για τις νέες<span class="Apple-converted-space"> </span>αρμοδιότητες που πρέπει να μεταφερθούν από την Κεντρική Διοίκηση<span class="Apple-converted-space"> </span>δεν πρέπει να εμφανίζει στοιχεία πολεμικού χαρακτήρα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> ούτε μπορεί να θεωρηθεί θεσμικός αυτοσκοπός προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Η μεταφορά των αρμοδιοτήτων από φορέα σε φορέα πρέπει να γίνεται μετά από εμπεριστατωμένη μελέτη των συνεπειών της ρύθμισης και να μην υποκινείται από κομματικές σκοπιμότητες<span class="Apple-converted-space"> </span>που προέρχονται από τη συγκυρία. Ας μη ξεχνούμε ότι το Σύνταγμα, με τις<span class="Apple-converted-space"> </span>μάλλον<span class="Apple-converted-space"> </span>ξεχασμένες διατάξεις του άρθρου 101 αυτού ορίζει, επίσης, ότι η διοίκηση του Κράτους οργανώνεται<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>σύμφωνα με το αποκεντρωτικό σύστημα και ότι τα περιφερειακά όργανα του Κράτους<span class="Apple-converted-space"> </span>έχουν γενική αποφασιστική αρμοδιότητα για τις υποθέσεις της περιφέρειάς τους. Οι Ο.Τ.Α. έχουν<span class="Apple-converted-space"> </span>τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων για τις οποίες συντρέχει τεκμήριο αρμοδιότητας. Και ναι μεν στους Ο.Τ.Α.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> κατά το άρθρο 102 παρ1. του Συντάγματος, τελευταίο εδάφιο, μπορεί να ανατίθεται και η άσκηση κρατικών υποθέσεων, η δυνατότητα όμως αυτή δεν μπορεί να οδηγήσει σε αλλοίωση της βασικής αποστολής των Ο.Τ.Α. Οπωσδήποτε η αυτοδιοίκηση δεν αποτελεί, όπως έχει σημειωθεί, καλώς ή κακώς, μια αυτόνομη νησίδα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>εντός του διοικητικού μας συστήματος<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> αλλά ένα οργανικό του τμήμα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(8).</span> Έτσι, έχουν εφαρμογή και άλλες διατάξεις του Συντάγματος αναφορικά με τη λειτουργία των Ο. Τ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Α.,<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>όπως<span class="Apple-converted-space"> </span>π.χ. εκείνες των άρθρων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> 98, 103</span>( παρ. 6 και 7<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">)</span> και 104 παρ. 1 αυτού.</span></p><p class="p7" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 22px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p14" style="font-size: 11px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 13px; text-align: justify;"><b><span style="font-family: trebuchet;"><span style="font-size: 18px;">Δ. Οι νεότερες</span><span class="s4" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 18px;"> νομοθετικές ρυθμίσεις για θέματα της αυτοδιοίκησης</span><span class="s4" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span></span></b></p><p class="p14" style="font-size: 11px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 13px; text-align: justify;"><span style="font-size: 16px;"><span style="font-family: trebuchet;"> </span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Τις τελευταίες<span class="Apple-converted-space"> </span>πολλές δεκαετίες<span class="Apple-converted-space"> </span>η<span class="Apple-converted-space"> </span>ανάπτυξη και η ενδυνάμωση<span class="Apple-converted-space"> </span>των θεσμών της αυτοδιοίκησης είναι χαρακτηριστικές. Στις 11.2.1934 ψηφίζουν για πρώτη φορά οι γυναίκες στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Στις επόμενες εκλογές του 1951 ισχύει η έμμεση εκλογή δημάρχου μέχρι το 1964<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> οπότε καθιερώνεται η άμεση εκλογή του. Πρώτη σημαντική<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>συνολική παρέμβαση στην τοπική αυτοδιοίκηση<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>υπήρξε εκείνη του νόμου 2539/1997<span class="Apple-converted-space"> </span>που έγινε<span class="Apple-converted-space"> </span>γνωστός ως <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">«</span>Καποδίστριας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">».</span> Με το νόμο αυτό επιχειρήθηκε σημαντική παρέμβαση στο χώρο της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης που είχε ως<span class="Apple-converted-space"> </span>κύριο στόχο τη συνένωση των υφιστάμενων δήμων και κοινοτήτων, με εξαίρεση εκείνων του πολεοδομικού συγκροτήματος<span class="Apple-converted-space"> </span>των νομών Αττικής και Θεσσαλονίκης. Προβλέφθηκαν με το νόμο αυτό<span class="Apple-converted-space"> </span>13 περιφέρειες, 51 νομοί, 910 δήμοι και 124 κοινότητες. Ο θεσμός της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης(Ν.Α.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">)</span>, ως οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης δεύτερου βαθμού, θεμελιώθηκε αργότερα<span class="Apple-converted-space"> </span>με τους ν.2218/2004 και 2240/2004, ενώ<span class="Apple-converted-space"> </span>καταργήθηκαν οι υφιστάμενες παλαιόθεν<span class="Apple-converted-space"> </span>νομαρχίες ως μονάδες αποκεντρωμένης κρατικής διοίκησης, κατά την έννοια του κλασσικού ν.3200/1955. Ο διοριζόμενος μέχρι τότε κρατικός νομάρχης αντικαταστάθηκε έτσι με τον αιρετό νομάρχη<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span> Προβλέφθηκε ακόμα η εκλογή νομαρχιακού συμβουλίου και νομαρχιακής επιτροπής.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Τομή απετέλεσε για την τοπική αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα ο ν.3852/2010, ο επονομαζόμενος <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">«</span>Καλλικράτης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">»</span> που ισχύει κατά μέγα μέρος έως σήμερα. Στο πλαίσιο της νέας αρχιτεκτονικής της αυτοδιοίκησης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>επαναθεμελιώθηκε η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση με<span class="Apple-converted-space"> </span>ακόμα λιγότερους και ισχυρότερους δήμους.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Με αυτή τη λογική προβλέφθηκαν τοπικοί αντιδήμαρχοι, ενώ η μείωση του αριθμού των δήμων συμπεριέλαβε για πρώτη φορά και το σύνολο της Αττικής και της Θεσσαλονίκης. Οι<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>πολλές νέες αρμοδιότητες των δήμων περιλάμβαναν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>τις εντοπισμένες πολεοδομικές εφαρμογές και<span class="Apple-converted-space"> </span>την έκδοση οικοδομικών αδειών, το σύνολο σχεδόν του τομέα της κοινωνικής πρόνοιας, την έκδοση σειράς επαγγελματικών αδειών, πολλές αρμοδιότητες σε θέματα γεωργίας, κτηνοτροφίας, αλιείας, προστασίας της δημόσιας υγείας, παιδείας, αθλητισμού κ.ά. Επειδή η αυτοδιοίκηση στα όρια των νομών αποδείχτηκε ότι δυσχέραινε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> την αποτελεσματική συμμετοχή σε ευρωπαϊκά όργανα, όπως η Επιτροπή Περιφερειών, και την απορρόφηση των αντίστοιχων πόρων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>προβλέφθηκαν<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>νέες Περιφέρειες που προήλθαν από τη συνένωση των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων,<span class="Apple-converted-space"> </span>με αιρετούς περιφερειάρχες και αντιπεριφερειάρχες<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> με τοπική, οι τελευταίοι, αρμοδιότητα. Στις νέες αρμοδιότητες των αιρετών Περιφερειών<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> υπήχθησαν, μεταξύ άλλων,<span class="Apple-converted-space"> </span>το σύνολο των αρμοδιοτήτων που αφορούν τον αναπτυξιακό περιφερειακό προγραμματισμό και αρμοδιότητες που αφορούν την κατασκευή, συντήρηση και ανακαίνιση οδών, τον<span class="Apple-converted-space"> </span>σχεδιασμό, μελέτη και κατασκευή<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>κτιριακών, συγκοινωνιακών κ.λπ.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>έργων, θέματα κατάρτισης και λειτουργικής υποστήριξης<span class="Apple-converted-space"> </span>δημοσίων Ι<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span>Ε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span>Κ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">., </span>την<span class="Apple-converted-space"> </span>αντιμετώπιση θεμάτων οδικής κυκλοφορίας κ.ά. Ειδικές ρυθμίσεις υπήρξαν για τους νησιωτικούς και ορεινούς δήμους, σύμφωνα με την οικεία συνταγματική επιταγή, καθώς και τις μητροπολιτικές λειτουργίες στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Σημειωτέο ότι προβλέφθηκε<span class="Apple-converted-space"> </span>διαδοχική<span class="Apple-converted-space"> </span>μεταφορά και άλλων αρμοδιοτήτων στην τοπική αυτοδιοίκηση που όμως δεν πραγματοποιήθηκε λόγω των μνημονιακής φύσης δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν αργότερα. <span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> <span class="Apple-converted-space"> </span></span> Τέλος ιδιάζουσα σημασία δόθηκε στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας των Ο.Τ.Α. που συστήθηκε στη έδρα κάθε μιας από τις επτά<span class="Apple-converted-space"> </span>Αποκεντρωμένες (κρατικές) Διοικήσεις.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Η Υπηρεσία αυτή, λειτουργικά αυτοτελής<span class="Apple-converted-space"> </span>και απεξαρτημένη από τη δυνατότητα κεντρικής κρατικής παρέμβασης, ήταν<span class="Apple-converted-space"> </span>αρμόδια για τον έλεγχο νομιμότητας των πράξεων των Ο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span>Τ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span>Α<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span>, αλλά και για τον πειθαρχικό έλεγχο των αιρετών, σε τομείς<span class="Apple-converted-space"> </span>που παρατηρείτο μεγάλη παραβατικότητα. Προβλέφθηκε ακόμα ο θεσμός του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης. Ως προς το εκλογικό σύστημα επαναφέρθηκε το<span class="Apple-converted-space"> </span>όριο του 50% + 1 και στα δύο επίπεδα αυτοδιοίκησης για τη ανάδειξη δημάρχου ή περιφερειάρχη και<span class="Apple-converted-space"> </span>διατηρήθηκε η κατανομή του 3/5 των εδρών στον επιτυχόντα συνδυασμό και στους δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης. Ορίστηκε ακόμα η διάρκεια της δημοτικής και περιφερειακής περιόδου σε πέντε έτη<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (9)(10).</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Ο ν.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> 4555/2018<span class="Apple-converted-space"> </span></span>που ακολούθησε, ο επονομαζόμενος <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">«</span>Κλεισθένης Ι», μετέβαλε το χρόνο θητείας των αιρετών στα τέσσερα χρόνια, διέσπασε κάποιους δήμους λόγω της μεγάλης έκτασής τους και επέτρεψε την επανασύσταση κοινοτήτων στο πλαίσιο λειτουργίας ενιαίου διευρυμένου δήμου. Ρύθμισε ακόμα θέματα τοπικών δημοψηφισμάτων που είχαν και παλαιότερα προβλεφθεί<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>αλλά μάλλον αδρανοποιήθηκαν, κυρίως όμως καθιέρωσε<span class="Apple-converted-space"> </span>το αναλογικό εκλογικό σύστημα για την ανάδειξη των αιρετών αρχόντων της τοπικής αυτοδιοίκησης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(11).</span> Επιδίωξε την ανόθευτη εφαρμογή της αρχής της ισοδυναμίας της ψήφου<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> αποβλέποντας στη συχνά ουτοπική<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>συνεργασία διαφορετικών παρατάξεων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>ενώ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>παρέκαμψε την ανάγκη της <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">«</span>κυβερνησιμότητας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">»</span> ή, με άλλα λόγια<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,<span class="Apple-converted-space"> </span></span> της<span class="Apple-converted-space"> </span>αποτελεσματικότητας στη διοίκηση των Ο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span>Τ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span>Α. Οι ρυθμίσεις του εν λόγω<span class="Apple-converted-space"> </span>νόμου<span class="Apple-converted-space"> </span>αντικαταστάθηκαν<span class="Apple-converted-space"> </span>πρόσφατα με το ν.4804/2021, με τον οποίο καταργήθηκε η απλή αναλογική ως εκλογικό σύστημα και προβλέφθηκε <span class="Apple-converted-space"> </span>η ανάδειξη ως επιτυχόντων<span class="Apple-converted-space"> </span>των εκλογικών συνδυασμών<span class="Apple-converted-space"> </span>που συγκέντρωσαν<span class="Apple-converted-space"> </span>ποσοστό<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"><span class="Apple-converted-space"> </span>43 %+1</span> των ψήφων, οι οποίοι θα εκλέγουν τα 3/5 του συνόλου των εδρών. Με αυτό τον τελευταίο νόμο επανήλθε η πενταετής θητεία των αιρετών.</span></p><p class="p12" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 22px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p12" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 22px; text-align: justify;"><b><span style="font-family: trebuchet;">Ε. Η σχέση νομοθέτη και δικαστή στα θέματα των Ο.Τ.Α.</span></b></p><p class="p15" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p15" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">α<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.<span class="Apple-converted-space"> </span></span>Γενικά</span></p><p class="p12" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 22px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Το<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>πλαίσιο δράσης της τοπικής αυτοδιοίκησης<span class="Apple-converted-space"> </span>καθορίζεται σε γενικές γραμμές<span class="Apple-converted-space"> </span>από το Σύνταγμα, παίρνει<span class="Apple-converted-space"> </span>όμως την ειδικότερη εκάστοτε<span class="Apple-converted-space"> </span>μορφή του από τον κοινό νομοθέτη.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Οι πολιτικοκοινωνικές<span class="Apple-converted-space"> </span>συνθήκες κάθε εποχής<span class="Apple-converted-space"> </span>υπαγορεύουν τις οικείες<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>νομοθετικές επιλογές. Ο δικαστής<span class="Apple-converted-space"> </span>ελέγχει<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>τον νομοθέτη σχετικά με τη συνταγματικότητα των<span class="Apple-converted-space"> </span>τιθέμενων ρυθμίσεων, τη διοίκηση για τη νομιμότητα των πράξεών της<span class="Apple-converted-space"> </span>και<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> επιλύει τις εκλογικές διαφορές μεταξύ των συνδυασμών και των<span class="Apple-converted-space"> </span>υποψηφίων στις αυτοδιοικητικές εκλογικές αναμετρήσεις.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Υπάρχουν<span class="Apple-converted-space"> </span>κάποια<span class="Apple-converted-space"> </span>χαρακτηριστικά των Ο.Τ.Α. που αξίζει εδώ σύντομα<span class="Apple-converted-space"> </span>να επισημανθούν. Το πρώτο αφορά τη νομική προσωπικότητά τους<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Το Σύνταγμα επιθυμεί <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(</span>βλ. π.χ. 103 παρ. <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">6)</span> οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης να έχουν τη μορφή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου και να ασκούν αποφασιστικές<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> αλλά και κάποιες γνωμοδοτικές<span class="Apple-converted-space"> </span>αρμοδιότητες σε<span class="Apple-converted-space"> </span>συγκεκριμένη ύλη της δημόσιας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>διοικητικής δράσης. Το δεύτερο χαρακτηριστικό τους είναι η<span class="Apple-converted-space"> </span>έλλειψη αυτονομίας αναφορικά με<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>κανονιστικής φύσης αρμοδιότητες. Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης δεν δικαιούνται να θέτουν πρωτοτύπως κανόνες δικαίου<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>παρά το γεγονός<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ότι οι διοικούντες αυτούς εκλέγονται με άμεση ψηφοφορία από ένα τοπικό εκλογικό σώμα που μπορεί όμως κάποτε να είναι ιδιαίτερα ευρύ, όπως π.χ. τούτο συμβαίνει στις περιφέρειες ή τους πολυπληθείς δήμους. Ένα<span class="Apple-converted-space"> </span>τρίτο<span class="Apple-converted-space"> </span>σημαντικό χαρακτηριστικό τους είναι η<span class="Apple-converted-space"> </span>θεσμική αντίφαση της<span class="Apple-converted-space"> </span>άσκησης,<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>σύμφωνα με το Σύνταγμα, παράλληλα προς τη διοίκηση των<span class="Apple-converted-space"> </span>τοπικών υποθέσεων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> ακόμα και αρμοδιοτήτων μη τοπικού χαρακτήρα που καταρχήν ανήκουν στο με τη στενή έννοια νομικό πρόσωπο του Κράτους<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Τα πιο πάνω χαρακτηριστικά έχουν ιδιαίτερη σημασία για την άσκηση και του δικαστικού έργου. Κατά πρώτο πρέπει να επισημανθεί ότι η πρόσδοση της ιδιότητας του Ν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span>Π.Δ.Δ. στους Ο.Τ.Α. έχει<span class="Apple-converted-space"> </span>ως συνέπεια οι πράξεις<span class="Apple-converted-space"> </span>των οργάνων τους να υπάγονται στον έλεγχο<span class="Apple-converted-space"> </span>των εν γένει διοικητικών δικαστηρίων<span class="Apple-converted-space"> </span>και βεβαίως του Συμβουλίου της Επικρατείας. Το ίδιο ισχύει<span class="Apple-converted-space"> </span>και για τις κρατικές πράξεις οργανωτικού ή άλλου χαρακτήρα που αναφέρονται σε θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης. Συνακόλουθα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> διαμορφώθηκε αντίστοιχη<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>νομολογία του Σ.τ.Ε.<span class="Apple-converted-space"> </span>πριν<span class="Apple-converted-space"> </span>την ισχύ του «νόμου Καλλικράτη» που αφορούσε τα παραπάνω ζητήματα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>όπως και τα θέματα της εκλογικής νομοθεσίας<span class="Apple-converted-space"> </span>για την ανάδειξη των τοπικών αρχόντων. Σε αυτή κυρίως τη νομολογία, ιδίως την παλαιότερη<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> αλλά πάντα πολύ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ενδιαφέρουσα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>θα αναφερθούμε παρακάτω.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Ήδη με<span class="Apple-converted-space"> </span>απόφαση της Ολομέλειας του Σ.τ.Ε.( 3194/1990 ) είχε στο παρελθόν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>κριθεί<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ότι είναι θεμιτή συνταγματικά η με νόμο συγχώνευση<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span> Κρίθηκε μάλιστα ότι δεν έπασχε η συνένωση από το γεγονός ότι ήταν αντίθετοι<span class="Apple-converted-space"> </span>προς αυτήν<span class="Apple-converted-space"> </span>τα μέλη του συμβουλίου του, οι κάτοικοι ή οι εκλογείς<span class="Apple-converted-space"> </span>ενός συγκεκριμένου υπό κατάργηση Ο.Τ.Α.<span class="Apple-converted-space"> </span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Περαιτέρω<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> με την 545/2001 απόφαση του Γ΄ Τμήματος του Σ.τ.Ε. κρίθηκε ότι ο νομοθέτης<span class="Apple-converted-space"> </span>έχει ευρύτατα περιθώρια<span class="Apple-converted-space"> </span>προκειμένου να προβαίνει σε ανασυγκρότηση<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>των<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>οργανισμών<span class="Apple-converted-space"> </span>τοπικής αυτοδιοίκησης,<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>αρκεί η απόφασή του να είναι αιτιολογημένη. Η αιτιολόγηση μάλιστα της<span class="Apple-converted-space"> </span>συγκεκριμένης ανασυγκρότησης των Ο.Τ.Α. μπορεί να προκύπτει τόσο από την οικεία αιτιολογική έκθεση του νόμου, όσο και από άλλα στοιχεία του φακέλου. Μπορεί να προκύπτει <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> προς τούτο από τη<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>χρήση γεωοικονομικών, κοινωνικών, συγκοινωνιακών και άλλων κριτηρίων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> προκειμένου να γίνεται αποτελεσματικότερη για τους κατοίκους η άσκηση των συναφών αρμοδιοτήτων. Σύμφωνα με την ίδια απόφαση του Σ.τ.Ε.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> ο νομοθέτης δεν είναι<span class="Apple-converted-space"> </span>υποχρεωμένος<span class="Apple-converted-space"> </span>να διατηρεί έναν Ο.Τ.Α. με<span class="Apple-converted-space"> </span>συγκεκριμένη<span class="Apple-converted-space"> </span>μορφή(στη συγκεκριμένη περίπτωση εκείνη<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>της Κοινότητας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">).</span> Σημαντική<span class="Apple-converted-space"> </span>είναι η και σκέψη της εν λόγω απόφασης<span class="Apple-converted-space"> </span>ότι η ανασυγκρότηση των Ο.Τ.Α. δεν μπορεί<span class="Apple-converted-space"> </span>πάντως να οδηγήσει στην ανάθεση κάποιων τοπικών υποθέσεων σε όργανα της κρατικής διοίκησης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Με άλλη απόφαση του Σ.τ.Ε., την 506/2010 του ίδιου Τμήματος, κρίθηκε ότι είναι θεμιτή η μεταφορά με προεδρικό διάταγμα συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων (στη συγκεκριμένη περίπτωση<span class="Apple-converted-space"> </span>οι αρμοδιότητες πολεοδομικών εφαρμογών) από δήμο σε νομαρχιακή αυτοδιοίκηση<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>αρκεί α) πριν μεταβιβαστεί η οικεία αρμοδιότητα να ερωτηθεί ο Ο.Τ.Α. στον οποίο<span class="Apple-converted-space"> </span>υπάρχει<span class="Apple-converted-space"> </span>η πρόθεση μεταβίβασης των οικείων αρμοδιοτήτων και β) συγχρόνως με τη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων να μεταφέρονται και αντίστοιχοι πόροι.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Πάντως<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> το ελληνικό συνταγματικό, νομοθετικό αλλά και νομολογιακό πλαίσιο δεν φαίνεται να συναρθρώνεται<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>πάντοτε ομαλά<span class="Apple-converted-space"> </span>με τους ορισμούς του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας. Η παρέμβαση του Κράτους είναι πολλές φορές έντονη σε θέματα οργάνωσης των Ο.Τ.Α. και μεταχείρισης του προσωπικού τους. Ενώ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> έτσι<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> το άρθρο 6 του εν λόγω Χάρτη ορίζει<span class="Apple-converted-space"> </span>ρητά ότι οι Ο.Τ.Α. πρέπει να μπορούν να καθορίζουν οι ίδιοι τις εσωτερικές δομές τις οποίες επιθυμούν να έχουν, το Συμβούλιο της Επικρατείας με την 4077/2009 απόφασή του(όπως και παλαιότερα με τις 371-2/1985 αποφάσεις του ) δέχτηκε ότι η συνταγματική κατοχύρωσή τους δεν φτάνει μέχρι<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>του σημείου να αποφασίζουν οι ίδιοι με τα δικά τους όργανα για θέματα υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων τους, ενόψει των ορισμών του άρθρου 103<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>παρ.4 του Συντάγματος και συνεπώς τα όργανα αυτά μπορούν να είναι και όργανα της κρατικής διοίκησης. Ως προς δε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>τους διορισμούς υπαλλήλων των Ο.Τ.Α. έχει κριθεί από την Σ.τ.Ε. 373/2002 του Δ΄ Τμήματος, για<span class="Apple-converted-space"> </span>θέμα που ανέκυψε πριν τη συνταγματική κατοχύρωση του Α.Σ.Ε.Π. το<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> 2001, </span>ότι η ανάθεση του ελέγχου τους<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> στην εν λόγω<span class="Apple-converted-space"> </span>Ανεξάρτητη Αρχή<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> δεν αντιβαίνει στη διοικητική αυτοτέλεια των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, εφόσον ο έλεγχος του Α.Σ.Ε.Π. περιορίζεται μόνο σε έλεγχο νομιμότητας<span class="Apple-converted-space"> </span>των διορισμών αυτών. Με την 4237/2005<span class="Apple-converted-space"> </span>του Γ΄ Τμήματος<span class="Apple-converted-space"> </span>του Σ.τ.Ε. κρίθηκε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> επίσης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> ότι οι διενεργηθείσες τότε υποχρεωτικές μετατάξεις των υπαλλήλων των πρώην<span class="Apple-converted-space"> </span>κρατικών νομαρχιών σε θέσεις των νέων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> τότε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>νομαρχιακών<span class="Apple-converted-space"> </span>αυτοδιοικήσεων ήταν σύμφωνες με το Σύνταγμα. Πρέπει<span class="Apple-converted-space"> </span>πάντως να σημειωθεί ότι χωρίς εκείνες τις μετατάξεις των κρατικών υπαλλήλων η άμεση λειτουργία των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων θα ήταν μάλλον ανέφικτη.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Αξίζει, τέλος, να αναφερθεί ότι οι συνενώσεις των δήμων που διενεργήθηκαν με βάση τον «Καλλικράτη» κρίθηκαν σύμφωνες με το Σύνταγμα με την 38/2013 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (12)(13). <span class="Apple-converted-space"> </span></span></span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span class="Apple-converted-space"><span style="font-family: trebuchet;"> </span></span></p><p class="p2" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">β. Οι εκλογικές διαφορές</span></p><p class="p2" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">βα. Γενικά</span></p><p class="p17" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Στα δικαστήρια ανατίθεται η άσκηση αρμοδιοτήτων σχετικών με την<span class="Apple-converted-space"> </span>ομαλή εξέλιξη της<span class="Apple-converted-space"> </span>εκλογικής<span class="Apple-converted-space"> </span>διαδικασίας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> αλλά και την επίλυση<span class="Apple-converted-space"> </span>των εκλογικών διαφορών. Τούτο συμβαίνει και ως προς τις εκλογική διαδικασία στους Ο.Τ.Α. Η ανακήρυξη, κατά πρώτο, των συνδυασμών των υποψηφίων ανήκει μεν<span class="Apple-converted-space"> </span>στην αρμοδιότητα των πολιτικών δικαστηρίων, η αρμοδιότητά τους όμως αυτή είναι διοικητικής φύσης<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (</span>Σ.τ.Ε. 341/2004, 2283/1999 κ.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ά) και οι σχετικές αποφάσεις αυτών των δικαστηρίων, καθώς<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>δεν έχουν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> το χαρακτήρα δικαστικών αποφάσεων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> αλλά<span class="Apple-converted-space"> </span>διοικητικών πράξεων (Σ.τ.Ε. 3633/2003<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">),</span> προσβάλλονται στα διοικητικά δικαστήρια της ουσίας και τελικά μπορεί να ελεγχθούν αναιρετικά από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Με το ν.1406/1983 η επίλυση των εκλογικών διαφορών των Ο.Τ.Α. ανατέθηκε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, ενώ<span class="Apple-converted-space"> </span>η αίτηση αναιρέσεως κατά των αποφάσεων αυτών των δικαστηρίων ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας<span class="Apple-converted-space"> </span>στηρίχθηκε<span class="Apple-converted-space"> </span>αρχικά <span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>στο άρθρο 79 του Π.Δ/τος 341/1978<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (</span>βλ.Σ.τ.Ε.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">1557/1987)</span> και στη συνέχεια στο άρθρο 73ζ παρ. 3 του Π.Δ/τος<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> 323/1989 </span>(Δημοτικός και Κοινοτικός Κώδικας) που προστέθηκε με το άρθρο 1 παρ.27 του ν.1900/1990<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Κατά την εκδίκαση των ενστάσεων περί το κύρος των<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>αυτοδιοικητικών εκλογών<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>τα<span class="Apple-converted-space"> </span>διοικητικά δικαστήρια<span class="Apple-converted-space"> </span>εξετάζουν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> όλες τις<span class="Apple-converted-space"> </span>σχετικά προβαλλόμενες αιτιάσεις<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> δηλαδή και αυτές που ανάγονται σε πλημμέλειες των προπαρασκευαστικών πράξεων της εκλογής, όπως είναι οι σχετικές με την κατάρτιση και αναθεώρηση των εκλογικών καταλόγων, ενώ ελέγχεται ακόμα και το κύρος των μεταδημοτεύσεων των εκλογέων, αρκεί η νομιμότητα των πιο πάνω πράξεων να μην έχει ήδη προηγουμένως κριθεί με δύναμη δεδικασμένου<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(</span>βλ. π.χ. Σ.τ.Ε.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> 3639/2003)(14).</span> Το ένδικο βοήθημα της έφεσης που αρχικά προβλεπόταν κατά των δικαστικών αποφάσεων πρώτου βαθμού αργότερα καταργήθηκε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,<span class="Apple-converted-space"> </span></span> προκειμένου να επιτυγχάνεται, το ταχύτερο δυνατό, η οριστικοποίηση των<span class="Apple-converted-space"> </span>εκλογικών αποτελεσμάτων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>και η ανάδειξη των νέων οργάνων διοίκησης στους Ο.Τ.Α., τα οποία, καθώς αποτελούν, όπως σημειώθηκε, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> δεν πρέπει<span class="Apple-converted-space"> </span>να στερούνται για μεγάλο χρόνο της νέας διοίκησής τους, όπως αυτή έχει προκύψει από την πλέον πρόσφατη λαϊκή ετυμηγορία<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Ως βασικός<span class="Apple-converted-space"> </span>λόγος<span class="Apple-converted-space"> </span>κατάργησης του δεύτερου βαθμού<span class="Apple-converted-space"> </span>ουσιαστικής δικαστικής κρίσης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> για<span class="Apple-converted-space"> </span>την επίλυση των εκλογικών διαφορών<span class="Apple-converted-space"> </span>στους Ο.Τ.Α. θεωρήθηκε η<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>καθυστέρηση στην<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>εν γένει απονομή της δικαιοσύνης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>παρά τις<span class="Apple-converted-space"> </span>ισχύουσες<span class="Apple-converted-space"> </span>πολύ σύντομες δικονομικής φύσης προθεσμίες, μεταξύ άλλων, και<span class="Apple-converted-space"> </span>για την έκδοση των σχετικών δικαστικών αποφάσεων.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Είναι οπωσδήποτε<span class="Apple-converted-space"> </span>γεγονός ότι για<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>την αντιμετώπισή του εμφανιζόμενου<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> μια φορά κάθε τέσσερα χρόνια<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,<span class="Apple-converted-space"> </span></span>μεγάλου φόρτου εργασίας λόγω της ανάγκης σύντομης επίλυσης των εκλογικών διαφορών<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>τόσο τα διοικητικά δικαστήρια της ουσίας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>όσο και<span class="Apple-converted-space"> </span>το Συμβούλιο της Επικρατείας κατέβαλλαν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> πάντοτε πολύ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> μεγάλη προσπάθεια, παρά την ανάγκη παράλληλης εκδίκασης πλείστων άλλων κατηγοριών υποθέσεων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span> Στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια αλλά και αρμόδιο αναιρετικό Γ΄Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας αναβάλλονταν όλες οι<span class="Apple-converted-space"> </span>άλλες τρέχουσες υποθέσεις<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span><span class="Apple-converted-space"> </span>προκειμένου να εκδικασθούν σχεδόν αποκλειστικά οι εκλογικές<span class="Apple-converted-space"> </span>υποθέσεις , για τις οποίες δεν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>εχορηγείτο σχεδόν ποτέ<span class="Apple-converted-space"> </span>αναβολή. Τις καθυστερήσεις<span class="Apple-converted-space"> </span>όμως προκαλούσε σημαντικά και<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> η ίδια η πρόβλεψη του<span class="Apple-converted-space"> </span>αναιρετικού ελέγχου.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Ο έλεγχος αυτός<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> αν οδηγούσε σε αναίρεση της απόφασης του<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> διοικητικού δικαστηρίου της ουσίας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>προκαλούσε<span class="Apple-converted-space"> </span>στη συνέχεια<span class="Apple-converted-space"> </span>νέο κύκλο δικών που μπορούσε να καταλήξει σε νέα αναιρετική απόφαση που και εκείνη μπορούσε να οδηγήσει να αναιρεθεί προκαλώντας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> <span class="Apple-converted-space"> </span></span> ατελεύτητες δίκες. Θα ήταν προτιμότερο τις σχετικές διαφορές να επιλύει<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>αμετάκλητα το ίδιο το Συμβούλιο της Επικρατείας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> το οποίο θα μπορούσε να λειτουργεί<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> όχι ως αναιρετικό δικαστήριο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> αλλά<span class="Apple-converted-space"> </span>ως δικαστήριο ουσίας<span class="Apple-converted-space"> </span>δεύτερου<span class="Apple-converted-space"> </span>βαθμού, κρίνοντας αμετάκλητα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>περιοριζόμενο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>όμως, στον έλεγχο των σημαντικότερων πλημμελειών της εκλογής<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span> Για την παραδεκτή αποδοχή μιας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> νέας μορφής έφεσης στο Σ.τ.Ε. θα έπρεπε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> να προηγείται, οπωσδήποτε μια διαδικασία χορήγησης σχετικής<span class="Apple-converted-space"> </span>άδειας από το ίδιο το Σ.τ.Ε., το οποίο συνερχόμενο σε συμβούλιο, θα προέβαινε,<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>σε πρώτο στάδιο, σε<span class="Apple-converted-space"> </span>«διήθηση»<span class="Apple-converted-space"> </span>της υπόθεσης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> ανάλογα με τη σοβαρότητα των τιθέμενων από την έφεση θεμάτων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Για μόνο τις εφέσεις<span class="Apple-converted-space"> </span>που θα<span class="Apple-converted-space"> </span>έθεταν τα σοβαρότερα ζητήματα, σύμφωνα με<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>σχετική<span class="Apple-converted-space"> </span>δικονομική<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> αρχή που ισχύει σε όλα σχεδόν τα<span class="Apple-converted-space"> </span>δικαστήρια της αλλοδαπής<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> αλλά και τα διεθνή δικαστήρια, θα ακολουθούσε η συζήτηση στο ακροατήριο. Θα μπορούσε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> έτσι, να αρθεί<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>η ισχύουσα πρόβλεψη<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> ύπαρξης μόνο ενός βαθμού ουσιαστικής δικαστικής<span class="Apple-converted-space"> </span>προστασίας, με τους κινδύνους που κάτι τέτοιο συνεπάγεται<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>για την ορθή επίλυση της εκάστοτε εκλογικής διαφοράς, αλλά παράλληλα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>να αποφευχθεί η δημιουργία<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ατελεύτητων δικών<span class="Apple-converted-space"> </span>σε περίπτωση αναίρεσης της απόφασης των<span class="Apple-converted-space"> </span>πρωτοβάθμιου διοικητικού δικαστηρίου από το Συμβούλιο της Επικρατείας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(15).</span> Αντί για αυτό<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>με τις ρυθμίσεις του ν.3900/2010, τις οποίες<span class="Apple-converted-space"> </span>πρότεινε στο νομοθέτη η ίδια η Διοικητική Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με τη πλειοψηφία μιας ψήφου(!)<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> προβλέφθηκε<span class="Apple-converted-space"> </span>γενικός περιορισμός<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>της αναίρεσης<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>σε συνάρτηση με τα εκάστοτε κριθέντα ή μη κριθέντα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ζητήματα από τη νομολογία. Επιτρέπεται, έτσι, σήμερα<span class="Apple-converted-space"> </span>η αναίρεση μόνον<span class="Apple-converted-space"> </span>όταν ένα νομικό<span class="Apple-converted-space"> </span>ζήτημα δεν έχει ήδη αντιμετωπισθεί<span class="Apple-converted-space"> </span>από προηγούμενη απόφαση του Σ.τ.Ε. ή όταν η ήδη υφιστάμενη νομολογιακή αντιμετώπιση<span class="Apple-converted-space"> </span>του Σ.τ.Ε. δεν έχει ακολουθηθεί από τα διοικητικά δικαστήρια της ουσίας. Δεν μπορεί<span class="Apple-converted-space"> </span>πλέον ο διάδικος να ζητήσει ο ίδιος την τροποποίηση ή την ανατροπή της υφιστάμενης νομολογίας, ακόμα και αν αυτή είναι εσφαλμένη, αλλά τούτο μπορεί να γίνει μόνον αν το<span class="Apple-converted-space"> </span>αποφασίσει αυτεπαγγέλτως<span class="Apple-converted-space"> </span>το ανώτατο<span class="Apple-converted-space"> </span>δικαστήριο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">!<span class="Apple-converted-space"> </span></span>Είναι προφανές ότι η επιλεγείσα από νομοθέτη λύση υπήρξε<span class="Apple-converted-space"> </span>δικαιοκρατικά ατυχής, αν και, στην πράξη, οδήγησε στην<span class="Apple-converted-space"> </span>επιτάχυνση της εκδίκασης της εκλογικής αναίρεσης, πλην, με τον τρόπο αυτό<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>πολλές πλευρές των εκλογικών διαφορών δεν<span class="Apple-converted-space"> </span>ελέγχονται<span class="Apple-converted-space"> </span>ποτέ<span class="Apple-converted-space"> </span>από το Συμβούλιο της Επικρατείας, καθώς η προϋφιστάμενη νομολογία του παρίσταται απρόσβλητη από τους διαδίκους.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>σύμφωνα με τη βούληση του εκλογικού νομοθέτη<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> δεν πρέπει να χωρεί ακύρωση των εκλογών για<span class="Apple-converted-space"> </span>δευτερεύοντες τυπικούς λόγους. Έτσι<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> κατά τους ορισμούς του άρθρου 259 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, το δικαστήριο προβαίνει σε ακύρωση ή τροποποίηση πλημμελούς πράξης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> με την οποία εξάγεται το εκλογικό αποτέλεσμα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> μόνο αν η νομική ή ουσιαστική πλημμέλεια είναι δυνατόν να άσκησε επιρροή στο<span class="Apple-converted-space"> </span>συγκεκριμένο<span class="Apple-converted-space"> </span>εκλογικό αποτέλεσμα. Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η νομολογία<span class="Apple-converted-space"> </span>η οποία<span class="Apple-converted-space"> </span>δέχεται πλέον<span class="Apple-converted-space"> </span>την ύπαρξη διακριτικών γνωρισμάτων σε ψηφοδέλτια<span class="Apple-converted-space"> </span>μόνο σε λίγες καταφανείς περιπτώσεις<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span> Το εκλογικό άλλωστε σώμα, καθώς έχει αρκούντως ωριμάσει, αρνείται πλέον, όλο και περισσότερο, να χρησιμοποιεί μεθόδους άλλων εποχών.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Άλλη βέβαια<span class="Apple-converted-space"> </span>υπήρξε η νομολογιακή πορεία ως προς την τήρηση των επιβαλλόμενων από το νόμο<span class="Apple-converted-space"> </span>ποσοστώσεων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>κατά το άρθρο 116 παρ.2 του Συντάγματος, δεδομένου ότι, διαφορετικά<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>θα ήταν σχεδόν<span class="Apple-converted-space"> </span>ανέφικτη η δικαστική εκτίμηση<span class="Apple-converted-space"> </span>της επιρροής της μη τήρησης της συνταγματικής<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>αυτής επιταγής στο εκλογικό αποτέλεσμα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(16). </span>Είναι αναγκαίο να τονισθεί ότι οι επιβληθείσες από το νόμο<span class="Apple-converted-space"> </span>ποσοστώσεις έχουν κριθεί<span class="Apple-converted-space"> </span>συνταγματικές<span class="Apple-converted-space"> </span>από το Σ.τ.Ε., κατ’ επίκληση<span class="Apple-converted-space"> </span>και του άρθρου 5 παρ. 1 του Συντάγματος, το οποίο διακηρύσσει, μεταξύ των άλλων, και το δικαίωμα καθενός να συμμετέχει στην πολιτική ζωή της Χώρας<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(</span>Σ.τ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span>Ε. Ολομ. 3684/2009<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">).</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Πρέπει<span class="Apple-converted-space"> </span>να επισημανθεί ότι<span class="Apple-converted-space"> </span>νομολογία των δικαστηρίων υπήρξε παραδοσιακά εξαιρετικά ανεκτική ως προς τις εκάστοτε επιλογές του κοινού νομοθέτη αναφορικά με<span class="Apple-converted-space"> </span>το<span class="Apple-converted-space"> </span>εκλογικό σύστημα. Σχετικά με τις γενικές εκλογές το<span class="Apple-converted-space"> </span>Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (Α.Ε.Δ.), όπως και το Εκλογοδικείο παλαιότερα, ανέχτηκαν<span class="Apple-converted-space"> </span>τα πλέον ακραία και μάλιστα τα πλέον αντίθετα μεταξύ τους<span class="Apple-converted-space"> </span>εκλογικά συστήματα. Παρά την τυπική διακήρυξη της αρχής της ισοδυναμίας της ψήφου και της ανάγκης για<span class="Apple-converted-space"> </span>την ευρύτερη δυνατή λαϊκή εκπροσώπηση (Α.Ε.Δ. 36/1990, 48/1978<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">), </span>έγινε, στην πράξη, αποδεκτή η υπέρμετρη σχετικοποίησή τους. Η νομολογία του Α.Ε.Δ. αποδέχτηκε όχι μόνο το ανέλεγκτο της αξιολόγησης<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>των «εκάστοτε κρατουσών πολιτικών περιστάσεων» που επιβάλλουν την ψήφιση διαφορετικού εκάστοτε<span class="Apple-converted-space"> </span>εκλογικού συστήματος, αλλά και την χωρίς περιορισμούς αναγωγή σε λόγο δημοσίου συμφέροντος της πολιτικής και κυβερνητικής σταθερότητας. Έχει επισημανθεί ότι, και αν γίνει δεκτό ότι το Σύνταγμα δεν καθιερώνει ως αποκλειστικό εκλογικό σύστημα την απλή αναλογική<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (</span>Α.Ε.Δ. 58/1995 και 23/1993), η ψήφιση και εφαρμογή τόσο διαφορετικών μεταξύ τους εκλογικών συστημάτων, χωρίς<span class="Apple-converted-space"> </span>καμιά σχεδόν θεσμική αντίρρηση από τα δικαστήρια, επηρέασε αποφασιστικά τις πολιτικές εξελίξεις με<span class="Apple-converted-space"> </span>συνευθύνη της δικαιοσύνης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"><span class="Apple-converted-space"> </span>(17). </span>Ευτυχώς την παντοδυναμία του κοινού νομοθέτη<span class="Apple-converted-space"> </span>που δε θέλησε να περιορίσει ο δικαστής, άμβλυνε ως προς τις βουλευτικές εκλογές ο αναθεωρητικός<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> νομοθέτης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Το άρθρο<span class="Apple-converted-space"> </span>51 παρ. 1 του Συντάγματος επιτάσσει πλέον ότι « Το εκλογικό σύστημα και οι εκλογικές περιφέρειες ορίζονται με νόμο που ισχύει από τις μεθεπόμενες εκλογές, εκτός και αν προβλέπεται η ισχύς του άμεσα από τις επόμενες εκλογές με ρητή διάταξη που ψηφίζεται με την πλειοψηφία των 2/3 του όλου αριθμού των βουλευτών». Όμως και ο αναθεωρητικός νομοθέτης δείλιασε<span class="Apple-converted-space"> </span>να προχωρήσει περαιτέρω. Δεν θέλησε να επεκτείνει αυτή τη ρύθμιση και<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>στις εκλογές των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης. Το εκσυγχρονιστικό βήμα έμεινε μετέωρο ως προς την εκλογή στους Ο.Τ.Α.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(18).</span></span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span class="Apple-converted-space"><span style="font-family: trebuchet;"> </span></span></p><p class="p2" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">ββ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Το 42% και τα 3/5<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span></span></p><p class="p17" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Τα <span class="Apple-converted-space"> </span>εκλογικά συστήματα οφείλουν να επιχειρούν ένα δύσκολο, σχεδόν αντιφατικό έργο. Πρέπει να προσπαθούν να συνδυάσουν την αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου που αποτελεί έκφραση της αρχής της ισότητας με την ανάγκη εύρυθμης λειτουργίας των αιρετών οργάνων. Τούτο πρέπει να ισχύει και για τις εκλογές στους Ο.Τ.Α<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> όπου και εκεί όμως οι<span class="Apple-converted-space"> </span>πολιτικές σκοπιμότητες καθορίζουν<span class="Apple-converted-space"> </span>το εκάστοτε<span class="Apple-converted-space"> </span>ισχύον<span class="Apple-converted-space"> </span>εκλογικό σύστημα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Το ζήτημα<span class="Apple-converted-space"> </span>που βέβαια διαχρονικά τίθεται είναι κατά πόσο η ανάγκη για «κυβερνησιμότητα»<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> <span class="Apple-converted-space"> </span></span> φτάνει στο<span class="Apple-converted-space"> </span>σημείο<span class="Apple-converted-space"> </span>να περιορίζει έντονα ή<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ακόμα και να εξαφανίζει την αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου, η οποία αποτελεί έκφραση της δημοκρατικής αρχής. Αρχικά οι ρυθμίσεις παραχωρούσαν στον<span class="Apple-converted-space"> </span>απολύτως πλειοψηφήσαντα συνδυασμό το υπερβολικό ποσοστό των 2/3 των εδρών βάσει των επιταγών του ν.1065/1980. Στη συνέχεια, το εκλογικό σύστημα του ν.1270/1982 περιόρισε κάπως την ενίσχυση του επιτυχόντος συνδυασμού, απονέμοντας σε αυτόν τα 3/5 των εδρών, επιδιώκοντας πάντα την εξασφάλιση<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>μονοπαραταξιακής «κυβερνητικής σταθερότητας». Ακολούθησε ο ν.3432/2006, με το άρθρο 2 του οποίου ορίστηκε ότι θεωρείται επιτυχών ο συνδυασμός που απέκτησε, όχι<span class="Apple-converted-space"> </span>απόλυτη<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> αλλά<span class="Apple-converted-space"> </span>σχετική πλειοψηφία, με ποσοστό 42% του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Το ζήτημα που ανέκυψε στις εκλογικές δίκες που δημιουργήθηκαν με βάση τον πιο πάνω νόμο αφορούσε το θέμα της συμβατότητας με το Σύνταγμα<span class="Apple-converted-space"> </span>της διάταξης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>που παραχωρεί τα 3/5 των εδρών με βάση τη βούληση του <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">42% </span>μόνο των εκλογέων. Το θέμα απασχόλησε αρχικά το Γ΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας με αφορμή εκλογική αναιρετική δίκη. Με την 118/2008 απόφασή<span class="Apple-converted-space"> </span>του το Γ΄ Τμήμα, υπό την<span class="Apple-converted-space"> </span>προεδρία μου, δέχθηκε ότι αυτή η ρύθμιση<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">( </span>βλ. άρθρα 50παρ. 1 και 51παρ.1 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">)</span> ήταν αντισυνταγματική.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Και τούτο γιατί, ενόψει της ιδιαίτερης σημασίας των αρμοδιοτήτων που απονέμονταν από το νόμο στα δημοτικά συμβούλια, όταν αυτά αποφασίζουν με πλειοψηφία των 3/5 των εδρών, η απονομή στο συνδυασμό που πέτυχε μόνο το 42% των ψήφων των εκλογέων μιας τόσο μεγάλης πλειοψηφίας εδρών στο Δημοτικό Συμβούλιο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> υπερακοντίζει τον συνταγματικά θεμιτό σκοπό της ύπαρξης ισχυρών οργάνων διοίκησης των Δήμων<span class="Apple-converted-space"> </span>και αποτελεί δυσανάλογο περιορισμό της αρχής της ισοδυναμίας της ψήφου και της ελεύθερης εκδήλωσης της λαϊκής θέλησης, νοθεύοντας ουσιωδώς την αρχή της αντιπροσωπευτικότητας, η οποία αποτελεί έκφραση της δημοκρατικής αρχής. Την κρίση αυτή του Γ΄ Τμήματος του Σ.τ.Ε. επηρέασε, όπως σημειώνεται στην απόφαση, η απονομή από το νόμο στα δημοτικά συμβούλια<span class="Apple-converted-space"> </span>μεγάλης σημασίας αρμοδιοτήτων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> όταν αυτά αποφασίζουν με την πλειοψηφία των 3/5, όπως είναι, μεταξύ άλλων,<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>η αρμοδιότητα για την ίδια την κατάργηση των ίδιων των Δήμων με τη συνένωση ή τη συγχώνευση τους με άλλους Ο.Τ.Α. Η πιο πάνω ρύθμιση θεωρήθηκε ότι<span class="Apple-converted-space"> </span>αντιβαίνει στα άρθρα 102<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>παρ. 2, 52, 25<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>παρ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span>1 και<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>4, καθώς επίσης και στο άρθρο 1παρ. 1 και 3 του Συντάγματος. Η προσβολή της αρχής της αναλογικότητας θεωρήθηκε<span class="Apple-converted-space"> </span>ιδιαίτερα έντονη στην περίπτωση αυτή.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Η πιο πάνω απόφαση του Γ΄ Τμήματος του Σ.τ.Ε. λήφθηκε κατά πλειοψηφία, όπως και οι αποφάσεις της Ολομέλειας που ακολούθησαν (βλ. 3685/2009 κ.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ά). Πλην<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> οι αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας είχαν αντίθετο περιεχόμενο με την πιο πάνω απόφαση του Γ΄ Τμήματος. Θεώρησαν ότι οι<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>πιο πάνω επιταγές του νομοθέτη ήταν σύμφωνες με το Σύνταγμα. Η μειοψηφία στην Ολομέλεια επτά συμβούλων και των δύο παρέδρων αξιοποίησε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> τη διαφορά κατά οκτώ ποσοστιαίες μονάδες<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"><span class="Apple-converted-space"> </span>(50-42</span>)από το ποσοστό 50% και μία ψήφο, δηλαδή από την αρχή της πλειοψηφίας, όπως και το γεγονός ότι δεν υπήρχε στο νόμο ή στις προπαρασκευαστικές εργασίες του ένδειξη για τα κριτήρια βάσει των οποίων προσδιορίστηκε το ποσοστό του 42%<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(19</span>). Με βάση τον πρόσφατο ν. 4804/2<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">021<span class="Apple-converted-space"> </span></span>το ποσοστό αυτό ανέρχεται πλέον σε 43%<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">+1. </span>Θα είναι ενδιαφέρον να παρακολουθήσει κανείς τη<span class="Apple-converted-space"> </span>νομολογιακή συνέχεια<span class="Apple-converted-space"> </span>ως προς τη συνταγματικότητα της νέας ρύθμισης.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><b><span style="font-family: trebuchet;"><span style="font-size: 18px;">ΣΤ. Κάποιες</span><span class="s4" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 18px;">σύντομες σκέψεις και προτάσεις για την αντιμετώπιση των</span><span class="s4" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span><span style="font-size: 18px;">προβλημάτων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης</span><span class="s4" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span></span></b></p><p class="p12" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 22px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s4" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Η Τοπική Αυτοδιοίκηση διαθέτει αξιόλογο παρελθόν, δυναμικό παρόν και σημαντικό μέλλον. Ακολουθούν παρακάτω κάποιες σκέψεις σε σχέση με τα σοβαρότερα προβλήματα που αφορούν τους Ο.Τ.Α. και κάποιες λύσεις που θα μπορούσαν να<span class="Apple-converted-space"> </span>προταθούν για τη θεραπεία τους.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Κατά πρώτο<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> ο τρόπος ανάδειξης των οργάνων διοίκησης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>τους προσδιορίζει κατά πολύ το θεσμικό κύρος των αιρετών<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>αλλά και την κοινωνική αποδοχή τους. Τα ακραία πλειοψηφικά εκλογικά συστήματα μπορεί να αντιμετωπίζουν ευκολότερα<span class="Apple-converted-space"> </span>την ανάγκη της κυβερνησιμότητας<span class="Apple-converted-space"> </span>και να εξυπηρετούν τις τρέχουσες πολιτικές σκοπιμότητες, πλην δεν συμβάλλουν στην ουσιαστική νομιμοποίηση των ευνοούμενων από αυτά.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Από την άλλη πλευρά τα πλήρως αναλογικά εκλογικά συστήματα παραβλέπουν την ανάγκη εύρυθμης λειτουργίας των Ο.Τ.Α. Η τήρηση της αρχής της αναλογικότητας στο εκλογικό σύστημα εξυπηρετεί τόσο την πιο πάνω ανάγκη, όσο και<span class="Apple-converted-space"> </span>την αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου που πρέπει να τηρείται χωρίς ουσιώδεις αποκλίσεις. Επισημαίνεται και πάλι ότι η θεμιτή σχέση εκλογικού ποσοστού και αριθμού εδρών εξαρτάται πάντοτε και από τις απονεμόμενες από το νόμο αρμοδιότητες<span class="Apple-converted-space"> </span>στην χορηγούμενη από το εκλογικό σύστημα συγκεκριμένη πλειοψηφία.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Ο πιο σημαντικός όμως παράγοντας ουσιαστικής απονομιμοποίησης των εκλογικών συστημάτων στα μάτια του λαού είναι η διαρκής<span class="Apple-converted-space"> </span>μεταβλητότητά τους. Ένα σταθερό εκλογικό σύστημα θα συνέβαλε αποφασιστικά στην αύξηση του κύρους των εκάστοτε αιρετών αρχόντων και θα εμπέδωνε την εμβέλεια της δημοκρατικής αρχής σε επίπεδο αυτοδιοίκησης. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επιτευχθεί με συνταγματική αναθεώρηση ή έστω με<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>τη συμφωνία των κομμάτων στο Κοινοβούλιο.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Το μονίμως προβαλλόμενο και<span class="Apple-converted-space"> </span>μηδέποτε επιλυόμενο πρόβλημα της ανεπάρκειας<span class="Apple-converted-space"> </span>των πόρων της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι δυστυχώς πάντοτε υπαρκτό και δυναμιτίζει διαχρονικά την εύρυθμη λειτουργία των Ο.Τ.Α. Η παραδοσιακή<span class="Apple-converted-space"> </span>εικόνα του Δημάρχου που σπεύδει στην Αθήνα<span class="Apple-converted-space"> </span>για να<span class="Apple-converted-space"> </span>εκλιπαρήσει<span class="Apple-converted-space"> </span>από τον Υπουργό Εσωτερικών ή από αλλού τη διάθεση κάποιων χρημάτων για την αντιμετώπιση των τοπικών αναγκών προσβάλλει την κεντρική διοίκηση, όπως και τους αιρετούς, το ίδιο το πολιτικό σύστημα και τη Δημοκρατία.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Η ικανοποίηση των τοπικών αναγκών δεν έχει συνήθως ιδεολογικό περίβλημα και δεν μπορεί να εξαρτάται από τη γενναιοδωρία της κεντρικής εξουσίας ή<span class="Apple-converted-space"> </span>από τη σύμπτωση ή όχι των κομματικών προτιμήσεων των Δημάρχων και των Περιφερειαρχών<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> με τους εκάστοτε Υπουργούς. Η συνταγματική επιταγή για την οικονομική αυτοτέλεια των Ο.Τ.Α. θα πρέπει<span class="Apple-converted-space"> </span>να τηρείται αυστηρά χωρίς αστερίσκους, δεύτερες σκέψεις ή πολιτικούς υπολογισμούς. Χρειάζεται η<span class="Apple-converted-space"> </span>απονομή<span class="Apple-converted-space"> </span>περισσότερων πόρων στους Ο.Τ.Α<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>με νομοθετική πρόβλεψη. Η κατάσταση στους<span class="Apple-converted-space"> </span>δευτεροβάθμιους<span class="Apple-converted-space"> </span>Ο.Τ.Α. φαίνεται ότι έχει βελτιωθεί με τη μέθοδο της απορρόφησης<span class="Apple-converted-space"> </span>κυρίως των κοινοτικών κονδυλίων. Για τους Δήμους όμως η κατάσταση έχει ανάγκη του άμεσου κρατικού ενδιαφέροντος.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Από τη δυσλειτουργία, άλλωστε, της τοπικής αυτοδιοίκησης οι πρώτοι που θίγονται είναι οι ίδιοι οι πολίτες που είναι και οι κύριοι χρήστες των υπηρεσιών της.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Παράπονα υπάρχουν συχνά ως προς την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχει η τοπική αυτοδιοίκηση. Η αιτία θα πρέπει να αναζητηθεί, μεταξύ των άλλων, στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της που δεν είναι διαφορετικός από εκείνο που παραδοσιακά ισχύει για την εν γένει δημόσια διοίκηση. Γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, καθυστερήσεις, ευθυνοφοβία, αναξιοκρατία στην ανάδειξη των προϊσταμένων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>εμφανίζονταν<span class="Apple-converted-space"> </span>και στην τοπική αυτοδιοίκηση, όπως και στην κεντρική διοίκηση. Καθώς η οργάνωση των Ο.Τ.Α. ακολούθησε το κεντρικό κρατικό πρότυπο αναπαρήγαγε τις<span class="Apple-converted-space"> </span>παθογένειές<span class="Apple-converted-space"> </span>του. Η οργάνωση και λειτουργία<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>τους ακολούθησε το κλασσικό<span class="Apple-converted-space"> </span>βαρύ σχήμα της κρατικής οργάνωσης<span class="Apple-converted-space"> </span>που συνήθως στερείται<span class="Apple-converted-space"> </span>ευελιξίας και αποδοτικότητας. Πολλοί αιρετοί, κινούμενοι με διάθεση πραγματικής προσφοράς προς τον πολίτη, αγωνίζονται καθημερινά να ξεπεράσουν εμπόδια της γραφειοκρατίας που ενώ προβλέφθηκε για να εξυπηρετήσει την αρχή της νομιμότητας<span class="Apple-converted-space"> </span>συχνά μεταμορφώνεται σε δυνάστη διοικούντων και διοικουμένων. Όπως για<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>τα πανεπιστήμια έτσι και για την τοπική αυτοδιοίκηση, η υποχρεωτική<span class="Apple-converted-space"> </span>περιένδυσή<span class="Apple-converted-space"> </span>τους με τον μανδύα<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>του συνήθους νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου αναστέλλει συχνά<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>την ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών και πρακτικών. Παρά ταύτα και υπό<span class="Apple-converted-space"> </span>το σημερινό καθεστώς οργάνωσης και λειτουργίας των Ο.Τ.Α.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>υπάρχει πεδίο προόδου και δημιουργίας. Πολλοί αιρετοί με καινοτόμες ιδέες πολεμούν την τάση για αδράνεια και<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>τις γραφειοκρατικές καθυστερήσεις, αν και κάποτε η αρχή της νομιμότητας δοκιμάζεται. Ευτυχώς<span class="Apple-converted-space"> </span>οι κανόνες της αξιοκρατίας δείχνουν, τελευταία, αθόρυβα να επικρατούν στις επιλογές<span class="Apple-converted-space"> </span>των προϊσταμένων τουλάχιστον στην κεντρική διοίκηση<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span> Η τοπική αυτοδιοίκηση ελπίζεται ότι θα ακολουθήσει.<span class="Apple-converted-space"> </span>Το<span class="Apple-converted-space"> </span>σχετικό νομικό πλαίσιο φαίνεται καλύτερο από ποτέ και στην πράξη τα αποτελέσματα αναμένεται<span class="Apple-converted-space"> </span>να είναι σύντομα<span class="Apple-converted-space"> </span>πολύ ενθαρρυντικά.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> <span class="Apple-converted-space"> </span></span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Η σωστή κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ της κεντρικής διοίκησης, των αποκεντρωμένων διοικήσεων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>και των τοπικών αυτοδιοικήσεων πρώτου και δεύτερου βαθμού αποτελεί, χωρίς αμφιβολία, μια δύσκολη εξίσωση. Σημαντικά βήματα έχουν ασφαλώς<span class="Apple-converted-space"> </span>γίνει<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της τοπικής αυτοδιοίκησης συνολικά,<span class="Apple-converted-space"> </span>η αποκέντρωση<span class="Apple-converted-space"> </span>όμως των κρατικών δομών δεν είναι ακόμα ικανοποιητική. Αμφιβολίες επίσης μπορεί να δημιουργηθούν σε σχέση με την ορθή κατανομή αρμοδιοτήτων ανάμεσα στους πρωτοβάθμιους και δευτεροβάθμιους Ο.Τ.Α. Γεννιούνται επίσης ερωτηματικά σχετικά την εύρυθμη σχέση των Ο.Τ.Α. με τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, πολύ περισσότερο που στις τελευταίες ανήκει ο έλεγχος νομιμότητας των πράξεων των πρώτων. Μολονότι ο έλεγχος νομιμότητας προϋποθέτει προσωπικές ικανότητες αμεροληψίας<span class="Apple-converted-space"> </span>εκείνου που τον ασκεί, το<span class="Apple-converted-space"> </span>σχετικό νομοθετικό πλαίσιο θα πρέπει πάντοτε να θωρακίζει ιδιαίτερα τους ελέγχοντες<span class="Apple-converted-space"> </span>έναντι των ελεγχόμενων, πολύ περισσότερο που κάποτε οι τελευταίοι διαθέτουν<span class="Apple-converted-space"> </span>σημαντική<span class="Apple-converted-space"> </span>πολιτική δύναμη και επιρροή.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στη σχέση αιρετών και υπαλλήλων στους Ο.Τ.Α. Οι αιρετοί άρχοντες<span class="Apple-converted-space"> </span>προΐστανται των υπαλλήλων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> αφού αυτοί διαθέτουν τη λαϊκή νομιμοποίηση και εύλογα θέλουν να εφαρμόσουν το πρόγραμμά τους που έγινε αποδεκτό από το εκλογικό σώμα που τους εξέλεξε. Δεν πρέπει όμως να λησμονούν ότι η λαϊκή εντολή που πήραν περιλαμβάνει<span class="Apple-converted-space"> </span>την τήρηση όχι μόνο της αρχής της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας κατά την διοικητική τους δράση, αλλά κυρίως την αρχή της νομιμότητας που πηγάζει από το ίδιο το Σύνταγμα. Εξάλλου η λαϊκή εντολή αφορά<span class="Apple-converted-space"> </span>περιορισμένη χρονικά θητεία.<span class="Apple-converted-space"> </span>Από την άλλη πλευρά<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> οι υπάλληλοι<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>οφείλουν να υπακούουν καταρχήν στις εντολές των προϊσταμένων τους αιρετών, αφού και έτσι λειτουργεί στην πράξη η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας<span class="Apple-converted-space"> </span>στο τοπικό επίπεδο, οι ενέργειές τους όμως πρέπει να καλύπτονται πάντα από τις αρχές της νομιμότητας, οι οποίες τους προστατεύουν από κάθε τυχόν κατάχρηση εξουσίας εκ μέρους του οποιουδήποτε. Η μονιμότητα<span class="Apple-converted-space"> </span>που συνήθως οι υπάλληλοι απολαμβάνουν ενισχύει την αίσθηση ανεξαρτησίας τους, αρκεί να μη λειτουργεί ως<span class="Apple-converted-space"> </span>άλλοθι για την αδράνεια ή ανεπάρκεια ορισμένων από αυτούς.<span class="Apple-converted-space"> </span>Οι σχέσεις<span class="Apple-converted-space"> </span>αιρετών και υπαλλήλων<span class="Apple-converted-space"> </span>οφείλουν, σε κάθε περίπτωση, να διατηρούνται<span class="Apple-converted-space"> </span>ομαλές προς όφελος της εύρυθμης λειτουργίας της του Ο.Τ.Α.<span class="Apple-converted-space"> </span>την οποία όλοι υπηρετούν. Προς την κατεύθυνση αυτή θα μπορούσε πολύ να βοηθήσει ο θεσμός της επιμόρφωσης για αμφότερους, τους υπαλλήλους αλλά και τους αιρετούς. Η ανάγκη, άλλωστε, για διαρκή επιμόρφωση όλων μας είναι στις μέρες μας<span class="Apple-converted-space"> </span>καταφανής.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Αφήσαμε τελευταία, γιατί είναι η σημαντικότερη, την ηθική διάσταση στην άσκηση του έργου των διοικούντων τους Ο.Τ.Α., αλλά και<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>των υπαλλήλων των Δήμων και των Περιφερειών. Σε μια χώρα που<span class="Apple-converted-space"> </span>έχει διακριθεί σε<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>υποθέσεις διαφθοράς, η τοπική διαπλοκή δεν θα εξέπληττε. Δυστυχώς όμως<span class="Apple-converted-space"> </span>παρά την ύπαρξη πολλών έντιμων αιρετών και υπαλλήλων, οι<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>στατιστικές κατατάσσουν υψηλά τη διαφθορά<span class="Apple-converted-space"> </span>στην τοπική αυτοδιοίκηση. Το φαινόμενο πρέπει επιτέλους να εξαλειφθεί ή έστω να περιορισθεί σημαντικά<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Το ίδιο το κύρος του θεσμού της τοπικής αυτοδιοίκησης θίγεται καίρια από την ύπαρξη φαινομένων διαφθοράς, αλλά<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>και η κεντρική<span class="Apple-converted-space"> </span>πολιτική εξουσία ηθικά<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>απονομιμοποιείται<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> όταν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> <span class="Apple-converted-space"> </span></span> καλύπτει εκ των προτέρων ή δυστυχώς<span class="Apple-converted-space"> </span>και εκ των υστέρων τις αμαρτίες κάποιων αιρετών αλλά και υπαλλήλων<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"><span class="Apple-converted-space"> </span>(20). </span>Αλλά<span class="Apple-converted-space"> </span>και οι πολλοί<span class="Apple-converted-space"> </span>έντιμοι αυτοδιοικητικοί δεν πρέπει να χαρίζονται στους επίορκους υπαλλήλους. Η διαλεύκανση κάθε καταγγελίας<span class="Apple-converted-space"> </span>όχι μόνο ικανοποιεί το λαϊκό αίσθημα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> αλλά και συμβάλλει στην διαμόρφωση μιας εικόνας τοπικών μονάδων απαλλαγμένων από υποψίες διαφθοράς, μεγάλης ή μικρής.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Η τοπική αυτοδιοίκηση<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(21) </span>έχει χωρίς αμφιβολία μέλλον στη χώρα μας. Από την ίδια κυρίως εξαρτάται<span class="Apple-converted-space"> </span>αν το μέλλον αυτό θα είναι λαμπρό, μολονότι και η ευθύνη της Κεντρικής Διοίκησης δεν είναι σχετικά αμελητέα. Οι πολλοί έντιμοι και ικανοί αιρετοί<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>αλλά και υπάλληλοι ελπίζω ότι<span class="Apple-converted-space"> </span>θα το εξασφαλίσουν.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><i><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></i></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: right;"><i><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space"> </span>Γιώργος Σταυρόπουλος</span></i></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: right;"><i><span style="font-family: trebuchet;">Νοέμβριος 2021</span></i></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: right;"><span class="Apple-converted-space"><span style="font-family: trebuchet;"> </span></span></p><p class="p17" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span style="font-size: 18px;"><span style="font-family: trebuchet;"> </span></span></p><p class="p19" style="font-size: 18px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px; text-align: justify;"><u><span style="font-family: trebuchet;">Υποσημειώσεις</span></u></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(1</span>) Βλ. στο βιβλίο του Ανρί Περέν, Οι πόλεις του Μεσαίωνα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> (</span>Βιβλιόραμα, Αθήνα, 2003<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">)</span> πολλές πληροφορίες για τη συγκρότηση και λειτουργία των πόλεων εκείνη την εποχή.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(2</span>) Βλ. Μιχαήλ Σακελλαρίου, Η Πελοπόννησος κατά την δευτέραν<span class="Apple-converted-space"> </span>τουρκοκρατίαν <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(1715 – 1821), 1978.</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(3</span>) Βλ. πολλές σχετικές πληροφορίες στο βιβλίο του Σπύρου<span class="Apple-converted-space"> </span>Ι. Ασδραχά, Ελληνική Κοινωνία και Οικονομία, ΙΗ΄ και ΙΘ΄<span class="Apple-converted-space"> </span>Αιώνες, Νεοελληνικά Μελετήματα, Εκδόσεις Ερμής,<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> 1982.</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(4</span>) Οι κοτζαμπάσηδες συνεργάζονταν με τους βαλήδες, τους δικαστές, τους αστυνομικούς αλλά και τους τοπικούς μουσουλμάνους προκρίτους, τους αγιάνηδες. Είναι αξιοσημείωτο ότι και οι αγιάνηδες αναδεικνύονταν με απευθείας εκλογή από τους μουσουλμάνους<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(</span>βλ. Λεωνίδα Μοίρα, Η ελληνική επανάσταση μέσα από τα μάτια των Οθωμανών, Εκδόσεις Τόπος, 2020, κυρίως σελ. 49 και 54<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">).</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(5</span>) Βλ. Κωνσταντίνου Θ.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Παπαδημητρίου, Η κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ κεντρικής διοίκησης και τοπικής αυτοδιοίκησης από οργανωτική, διοικητική και πολιτική σκοπιά, Εκδόσεις Ι.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Σιδέρης, 2018, σελ. 63.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(6) </span>Βλ. περιεκτική ιστορική αναδρομή σε θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης στην Εισαγωγική Παρουσίαση του Νικόλαου Μαυρίκα στο βιβλίο Καλλικράτης, Ο νέος νόμος για την αυτοδιοίκηση και την αποκεντρωμένη διοίκηση, Νομική Βιβλιοθήκη<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, 2010, </span>σελ. 6 επ.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(7</span>) Βλ. την παραπάνω Εισαγωγική Παρουσίαση στις σελ. 9 επ.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(8</span>) Βλ. Νικολάου-Κομνηνού Χλέπα, Η αυτοδιοίκηση ως οργανικό τμήμα του διοικητικού μας συστήματος, στο Συλλογικό Τόμο του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης με τίτλο Δημόσια Διοίκηση και Δημόσια Λειτουργήματα, Επισκόπηση της Νομολογίας του Γ΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Εθνικό Τυπογραφείο 2013, σελ. 124.<span class="Apple-converted-space"> </span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(9</span>) Σημαντικό για την προσέγγιση στο νέο τότε νομοθέτημα<span class="Apple-converted-space"> </span>το ογκώδες δίτομο έργο των<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Πάνου Ζυγούρη και Γεώργιου Παπαδόπουλου, Πρόγραμμα Καλλικράτης, Εκδόσεις Όλγας Ζυγούρη, 2010.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(10)</span> Η νομοπαρασκευαστική επιτροπή του «νόμου Καλλικράτη», στην οποία έτυχε να προεδρεύω, εργάστηκε υποδειγματικά, υπό τη διαρκή<span class="Apple-converted-space"> </span>παρακολούθηση<span class="Apple-converted-space"> </span>αλλά και δημιουργική έμπνευση<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> ενός ικανότατου ανθρώπου και εξαιρετικού επιστήμονα, του αείμνηστου<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>τότε Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Εσωτερικών<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Δημήτρη Στεφάνου. Το έργο της<span class="Apple-converted-space"> </span>μάλιστα διευκολύνθηκε ουσιωδώς από πολλές θεματικές νομοπαρασκευαστικές υποεπιτροπές που προηγήθηκαν ή λειτουργούσαν παράλληλα, στις οποίες τα πλέον<span class="Apple-converted-space"> </span>αρμόδια<span class="Apple-converted-space"> </span>κατά αντικείμενο πρόσωπα προεπεξεργάζονταν<span class="Apple-converted-space"> </span>επιλογές<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>τις οποίες τελικά και εισηγούνταν<span class="Apple-converted-space"> </span>στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή προς τελική επεξεργασία και έγκριση. Από τις πολλές νομοπαρασκευαστικές επιτροπές<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> στις οποίες με τον ένα ή άλλο τρόπο έχω μετάσχει<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span><span class="Apple-converted-space"> </span>δεν ενθυμούμαι πολλές να διακρίνονται,<span class="Apple-converted-space"> </span>όπως εκείνη<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,<span class="Apple-converted-space"> </span></span> για τον <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>ενθουσιασμό, τη σύμπνοια και<span class="Apple-converted-space"> </span>την εργατικότητα των μελών της, αλλά και τις ιδιαίτερες ικανότητες των προσώπων που μετείχαν σε όλα τα επίπεδα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>ανεξάρτητα από την ειδίκευση του καθενός<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>αλλά και την πολιτική<span class="Apple-converted-space"> </span>του προτίμηση.<span class="Apple-converted-space"> </span><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> <span class="Apple-converted-space"> </span></span></span></p><p class="p4" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; min-height: 19px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><br /></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(11) </span>Βλ. Θανάση Ξηρού, Τα εκλογικά του προγράμματος «Κλεισθένης<span class="Apple-converted-space"> </span>Ι», ΘΠΔΔ 2-3/2021,σελ.220 έως 232.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(12)</span> Βλ. την απόφαση σε <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">Constitutionalism</span>.gr<span class="Apple-converted-space"> </span>όπου και σχετικό σχόλιο της Δέσποινας Α. Τζιόλα.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(13</span>) Για τα χαρακτηριστικά της τοπικής αυτοδιοίκησης<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>βλ. Μιχάλη Πικραμένου, Τα όρια της αυτοδιοίκησης των ΟΤΑ και ο νομοθέτης, στον πιο πάνω Συλλογικό Τόμο, σελ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span> 111 έως 119.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(14) </span>Βλ. αναλυτικότερα<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> Γιώργου Ποταμιά, Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας από το δικαστικό έλεγχο του κύρους των δημοτικών και κοινοτικών εκλογών στον πιο πάνω Συλλογικό Τόμο, σελ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">.</span> 125 έως <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">139.</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(15</span>) Αυτή την πρόταση είχα διατυπώσει στο<span class="Apple-converted-space"> </span>Εισαγωγικό Σημείωμα του Τόμου : Η εκλογική νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΙΙ, Εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε., 2010 (Επεξεργασία- Επιμέλεια:<span class="Apple-converted-space"> </span>Σουλτάνα Δ. Κωνσταντίνου, Γεωργία Χ. Φλίγγου<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">).</span> Στον Τόμο αυτό περιέχεται το σύνολο της εκλογικής νομολογίας του Σ.τ.Ε. που αφορά τις νομαρχιακές, δημοτικές και κοινοτικές εκλογές του 2006.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(16</span>) Βλ. Πρόλογο του γράφοντος στον Τόμο : Η εκλογική νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Εκδόσεις Σάκκουλα, <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">2006 (</span>Επεξεργασία- Επιμέλεια : Μιχάλης Ν<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Πικραμένος, Δήμητρα Δ. Μαυροπόδη). Στον Τόμο περιέχεται<span class="Apple-converted-space"> </span>το σύνολο της εκλογικής νομολογίας του Σ.τ.Ε. που αφορά τις νομαρχιακές, δημοτικές και κοινοτικές εκλογές του 2002.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(17</span>) Βλ. Γιώργου Παπαδημητρίου, Συνταγματικές Μελέτες, Τόμος Ι, σελ. 173επ., 359επ.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> 373επ. και 385επ., Εκδόσεις Σάκκουλα 2007. Επίσης, Γιώργου Σταυρόπουλου, Γιώργος Παπαδημητρίου, Η αρχή μιας δικαίωσης στον Τόμο Σύνταγμα, Δημοκρατία και Πολιτειακοί Θεσμοί, Μνήμη Γιώργου Παπαδημητρίου, σελ. 251 έως 257, Εκδόσεις Σάκκουλα 2001.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(18</span>) Βλ. ενδιαφέρουσες προτάσεις<span class="Apple-converted-space"> </span>στο άρθρο του Γιώργου Σωτηρέλη, Ποιο εκλογικό σύστημα για την τοπική αυτοδιοίκηση στην εφημερίδα Τα Νέα της 9.2.2018 και στο <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">Constitutionalism.gr.<span class="Apple-converted-space"> </span></span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(19</span>) Βλ. παραπάνω Γιώργου Σταυρόπουλου, Γιώργος Παπαδημητρίου. Η αρχή μιας δικαίωσης, σελ.256 και 257 και Γιώργου Σωτηρέλη, Συναθροίσεις, Πανεπιστήμια και Αυτοδιοικητικές<span class="Apple-converted-space"> </span>Εκλογές, ΘΠΔΔ, Ιανουάριος 2021, σελ.7-8.</span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(20</span>) Χαρακτηριστική, αλλά όχι δυστυχώς πρωτοφανής<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span> η περίπτωση του πρόσφατου άρθρου<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> 6</span>7 του ν.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">4735/2020</span>, το οποίο ψηφίσθηκε με τις ψήφους Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ και Κ.Κ.Ε.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>με την οποία αίρεται το αξιόποινο των πράξεων αιρετών και υπαλλήλων των Ο.Τ.Α.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> οι οποίες αφορούσαν πληρωμές ενταλμάτων που έλαβαν χώρα μέχρι την 31.7.2019<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">, </span>παρά την ακολουθήσασα ερμηνευτική διάταξη του άρθρου 93 του ν.4745/2020. Στο πλαίσιο της εκ των υστέρων νομιμοποίησης παράνομων πράξεων των αιρετών βλ.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>το άρθρο 39 του<span class="Apple-converted-space"> </span>προγενέστερου ν.4325/2015<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> αλλά και πολλές άλλες παλαιότερες <span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">«</span>διευθετήσεις<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">».</span></span></p><p class="p10" style="font-size: 16px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;"><span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">(21</span>) Για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, βλ., ενδεικτικά<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">,</span> με επιμέλεια Μιχάλη Πικραμένου, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Οργάνωση και λειτουργία, Νομική Βιβλιοθήκη,<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> 2020,</span> το συλλογικό έργο του Συλλόγου Δημοτικών Υπαλλήλων Πτυχιούχων Ανωτάτων και Ανωτέρων Σχολών Νομού Θεσσαλονίκης, Η διοίκηση στους Δήμους, με επιμέλεια Μαρίας Τατάγια, Εκδόσεις Σάκκουλα 2019. Βλ. επίσης Γιώργου Σωτηρέλη, Η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Προκλήσεις και προοπτικές, Εκδόσεις Παπαζήση,2006, Νικολάου-Κομνηνού Χλέπα, Ο Δήμαρχος ως αιρετός ηγέτης, Εκδόσεις Παπαζήση, 2005, Ευρυδίκη Μπέσιλα-Βήκα Τοπικά Αυτοδιοίκηση- Ένας σύγχρονος διοικητικός θεσμός, Εκδόσεις Δίκαιο και Οικονομία, Π.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Ν.<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span>Σάκκουλας, 2001, Παναγιώτου Παπαγαρυφάλλου, Η Τοπική Αυτοδιοίκηση και το νέο Σύνταγμα, Επιθεώρησις Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, τ<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">. </span>Δ΄, Απρίλιος 1976.<span class="Apple-converted-space"> </span></span></p></div></div><p style="text-align: justify;"><br /></p>Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-27807865365871196792021-11-22T21:45:00.014+02:002021-11-23T00:40:39.461+02:00"Η ελευθερία έκφρασης του δικαστή". Eισαγωγική ομιλία κατά την εκδήλωση του EPLO<h1 style="font-family: Calibri; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: left;">Η ελευθερία έκφρασης του δικαστή</h1><p class="p1" style="font-family: Calibri; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span style="text-align: left;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-nqzeq5k9Hfk/YZvy61CdeeI/AAAAAAAABaI/xwz_R3ZOpf4eMEoaXRkZZCD38e2EbQz_ACLcBGAsYHQ/s600/GiorgStavr.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="338" data-original-width="600" height="122" src="https://1.bp.blogspot.com/-nqzeq5k9Hfk/YZvy61CdeeI/AAAAAAAABaI/xwz_R3ZOpf4eMEoaXRkZZCD38e2EbQz_ACLcBGAsYHQ/w189-h122/GiorgStavr.jpg" width="189" /></a></div><span style="font-family: trebuchet;">Ο δικαστής ασκεί στο πλαίσιο του δημοκρατικού κράτους δικαίου τα προβλεπόμενα από το Σύνταγμα και τους νόμους δικαιοδοτικά του καθήκοντα. Τα περισσότερα από</span></span><span style="font-family: trebuchet;"><span class="Apple-converted-space" style="text-align: left;"> </span><span style="text-align: left;">αυτά είναι ορισμένα και σαφή, κάποια όμως είναι ασαφή, ρευστά και μεταβλητά. Τα τελευταία αφορούν τη λεγόμενη δικαστική δεοντολογία. Πρόκειται για δικαιώματα και υποχρεώσεις, των οποίων η άσκηση προκαλεί απορίες, κάποτε και αγωνιώδη ερωτηματικά στους δικαστές, αλλά και επικρίσεις από το νομικό κόσμο</span><span class="Apple-converted-space" style="text-align: left;"> </span><span style="text-align: left;">και την κοινή γνώμη.</span></span></div><p></p><p class="p1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">Οι δεοντολογικοί κανόνες<span class="Apple-converted-space"> </span>δεν είναι εύκολο να διατυπωθούν όποιους και αν αφορούν. Πολύ περισσότερο<span class="Apple-converted-space"> </span>τούτο είναι δύσκολο όταν αναφέρονται στους δικαστικούς λειτουργούς.</span></p><p class="p1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">Το νομικό πλαίσιο είναι άλλοτε σαφές, προσδιοριζόμενο από πλήθος κανόνων,άλλοτε όχι. Διακηρύσσεται, βέβαια,<span class="Apple-converted-space"> </span>η δικαστική ανεξαρτησία, η υποχρέωση του δικαστή να υπακούει μόνο στους νόμους και στη συνείδησή του, έχουν προβλεφθεί ειδικές ρυθμίσεις για την εξασφάλιση της εσωτερικής ανεξαρτησίας του<span class="Apple-converted-space"> </span>και υφίστανται<span class="Apple-converted-space"> </span>πλέον και διεθνή κείμενα<span class="Apple-converted-space"> </span>και νομολογία με συναφές περιεχόμενο. Από την άλλη, πολλές υποχρεώσεις του δικαστή κατά<span class="Apple-converted-space"> </span>την εσωτερική λειτουργία της δικαστικής υπηρεσίας δεν είναι σαφείς, ούτε βέβαια<span class="Apple-converted-space"> </span>ορίζονται<span class="Apple-converted-space"> </span>ειδικοί κανόνες για τη<span class="Apple-converted-space"> </span>συμπεριφορά του<span class="Apple-converted-space"> </span>στον ιδιωτικό του βίο. Η ελευθερία της έκφρασης του δικαστή<span class="Apple-converted-space"> </span>εντάσσεται κυρίως σε αυτό το πλαίσιο.</span></p><p class="p1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">Όπως πιο πριν υπαινίχτηκα, δεν θεωρώ ότι υπάρχει, καταρχήν, ανάγκη εκ προοιμίου<span class="Apple-converted-space"> </span>ειδικού προσδιορισμού<span class="Apple-converted-space"> </span>της εν γένει στάσης του δικαστή εντός και εκτός της υπηρεσίας. Υπάρχει όμως ανάγκη για διατύπωση<span class="Apple-converted-space"> </span>γενικών αρχών που θα βοηθήσουν τον δικαστή. Πρέπει να<span class="Apple-converted-space"> </span>επιδεικνύει αμεροληψία κατά την άσκηση της δικαιοδοτικής κρίσης του, αλλά και να διαθέτει το αναγκαίο κύρος για την επιτυχή<span class="Apple-converted-space"> </span>άσκηση της αποστολής του. Μπορεί συχνά<span class="Apple-converted-space"> </span>και μόνος του να εφαρμόζει<span class="Apple-converted-space"> </span>ορισμένους αυτοπεριορισμούς στη συμπεριφορά και την έκφραση των απόψεών του, πλην φαίνεται πλέον αναγκαία<span class="Apple-converted-space"> </span>η ρητή διατύπωση κάποιων γενικής φύσης κανόνων δεοντολογίας. Τούτο έχει επιχειρηθεί σε ευρωπαϊκές χώρες και στην Αμερική αλλά και στη χώρα μας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ενώ ετοιμάζεται<span class="Apple-converted-space"> </span>ένα σημαντικό κείμενο από το Συμβούλιο της Επικρατείας για την εν γένει διοικητική δικαιοσύνη.</span></p><p class="p1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">Γενικοί<span class="Apple-converted-space"> </span>κανόνες δεοντολογίας<span class="Apple-converted-space"> </span>πρέπει να υπάρχουν και <span class="Apple-converted-space"> </span>σε σχέση με τις συμπεριφορές των δικαστών κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Αυταρχικές ή αγενείς συμπεριφορές προέδρων προς τους δικηγόρους, τους διαδίκους ή τους πολίτες είναι απαράδεκτες. Όπως είναι απαράδεκτο και το αντίστροφο. Προσοχή πρέπει ακόμα να δίνεται στις συμπεριφορές των δικαστών προς τους δικαστικούς υπαλλήλους. Η υπερβολική<span class="Apple-converted-space"> </span>εκατέρωθεν οικειότητα βλάπτει το κύρος της δικαιοσύνης. Η σχέση επίσης του διοικητικού δικαστή με τη διάδικο Διοίκηση πρέπει να αναδεικνύει την υπερέχουσα θέση της δικαιοσύνης, όταν κρίνει τη νομιμότητα των πράξεων της εκτελεστικής εξουσίας, υπό συνθήκες πάντως σεβασμού<span class="Apple-converted-space"> </span>της άλλης<span class="Apple-converted-space"> </span>ελεγχόμενης εξουσίας.<span class="Apple-converted-space"> </span></span></p><p class="p1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">Κρίσιμο είναι το ερώτημα αν η συμπεριφορά του δικαστή και η γένει δράση του στον ιδιωτικό του βίο<span class="Apple-converted-space"> </span>υπόκειται ή όχι σε περιορισμούς και εάν ναι σε ποιους. Πρόκειται για θέμα ρευστό που επηρεάζεται<span class="Apple-converted-space"> </span>από τις<span class="Apple-converted-space"> </span>μεταβαλλόμενες κοινωνικές συνθήκες. Κοινός παρονομαστής είναι η εμπιστοσύνη του λαού στην αμεροληψία του, όπως τούτο άλλωστε απαιτείται ακόμα και για το δημόσιο υπάλληλο. Αν η αμεροληψία και το κύρος<span class="Apple-converted-space"> </span>εξασφαλίζεται από το δικαστή ή τον εισαγγελέα, θα πρέπει να τους αναγνωρίζεται κατά τα λοιπά<span class="Apple-converted-space"> </span>η μεγαλύτερη δυνατή ελευθερία έκφρασης.</span></p><p class="p1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">Ο δικαστής είναι<span class="Apple-converted-space"> </span>επιστήμονας και μπορεί να καλλιεργεί ελεύθερα την νομική επιστήμη<span class="Apple-converted-space"> </span>αλλά και τις<span class="Apple-converted-space"> </span>άλλες επιστήμες ή τέχνες. Είναι πολίτης αυτής της χώρας και , συνεπώς, μπορεί ελεύθερα να δραστηριοποιείται, κατά τα άρθρα κυρίως 5, 5<span class="s1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"><sup>Α</sup></span> και 14 του Συντάγματος. Οφείλει όμως να δρα και να εκφράζεται με ευπρέπεια και σοβαρότητα, χρησιμοποιώντας επιχειρήματα, αποφεύγοντας τις κομματικές εκδηλώσεις, αλλά<span class="Apple-converted-space"> </span>αναπτύσσοντας κατά τα λοιπά ελεύθερα την προσωπικότητά του. Κυρίως πρέπει να αποφεύγει να παίρνει εκ των προτέρων θέση για ζήτημα που πρόκειται να αχθεί δικαστικά ενώπιον του.<span class="Apple-converted-space"> </span></span></p><p class="p1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span style="font-family: trebuchet;">Θεωρούμε καίριο ζήτημα εκείνο της εξυπηρέτησης<span class="Apple-converted-space"> </span>της ανεξαρτησίας του δικαστή μέσα από τη διαμόρφωση από αυτόν ενός ελεύθερου, δημοκρατικού, αλλά και χωρίς<span class="Apple-converted-space"> </span>ιδεολογικές παρωπίδες φρονήματος. Ο δικαστής πρέπει να είναι ένας σκεπτόμενος άνθρωπος, να ενημερώνεται σωστά και να δρα και να εκφράζεται ελεύθερα, έχοντας όμως πάντοτε υπόψη ότι σηκώνει στους ώμους του το βαρύ φορτίο του κριτή ανθρώπων και θεσμών. Η ευθύνη του είναι μεγάλη και το έργο του δύσκολο, πλην όταν η σύνθεση φαινομενικά αντίθετων αξιών συγκεντρώνεται<span class="Apple-converted-space"> </span>στο πρόσωπό του με επιτυχία, το αποτέλεσμα<span class="Apple-converted-space"> </span>είναι εξαιρετικά επαινετέο . Άλλωστε, ο κάθε δικαστής συνθέτει μια ξεχωριστή προσωπικότητα και η ανομοιομορφία αυτή ανάμεσα σε δικαστές είναι ιδιαίτερα επιθυμητή. Θα θυμάμαι πάντα<span class="Apple-converted-space"> </span>ότι στη Σχολή Δικαιοσύνης στο Μπορντώ της Γαλλίας<span class="Apple-converted-space"> </span>μας έλεγαν ότι επιδίωξη εκείνης της Σχολής ήταν ακόμα και οι διδάσκοντες να ανήκουν σε διαφορετικά<span class="Apple-converted-space"> </span>πολιτικά ρεύματα, προκειμένου οι μελλοντικοί δικαστές να δέχονται<span class="Apple-converted-space"> </span>ποικιλία ιδεολογικών ερεθισμάτων κατά τη διάρκεια της εκεί εκπαίδευσής τους<span class="Apple-converted-space"> </span>για<span class="Apple-converted-space"> </span>να μη διαμορφώνουν μια συγκεκριμένη και εκ των προτέρων προσδιορισμένη προσωπικότητα. Ο δικαστής πρέπει κυρίως να είναι ένας ελεύθερος άνθρωπος, με ανοιχτό μυαλό, με διαρκή έφεση για μόρφωση και κριτική διάθεση. Αρκεί, βέβαια,<span class="Apple-converted-space"> </span>να μη θέλει να υποκαθιστά τους εκπροσώπους του λαού με τις επιθυμίες του, γιατί τότε χάνει τη συνταγματική του νομιμοποίηση.</span></p><p class="p1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: right;"><span style="font-family: trebuchet;">Γιώργος Σταυρόπουλος</span></p><p class="p1" style="font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: right;"><span style="font-family: trebuchet;">12.10.2021</span></p><p class="p1" style="font-family: Calibri; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span class="Apple-converted-space"><br /></span></p><p class="p1" style="font-family: Calibri; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: left;"><span class="Apple-converted-space"><i><b>Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "ΔΙΚΑΣΤΙΚΟ", τ. 8, Νοέμβριος 2021</b></i></span></p><p class="p1" style="font-family: Calibri; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; margin: 0px 0px 8px; text-align: justify;"><span class="Apple-converted-space"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span class="Apple-converted-space"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-Sj4CR-XPg0c/YZwYZbObnOI/AAAAAAAABaQ/mFsbn7gzFX4raZrNdjfZIAYXD09nTaqUACLcBGAsYHQ/s2048/foto%2Bdikastika.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1203" data-original-width="2048" height="376" src="https://1.bp.blogspot.com/-Sj4CR-XPg0c/YZwYZbObnOI/AAAAAAAABaQ/mFsbn7gzFX4raZrNdjfZIAYXD09nTaqUACLcBGAsYHQ/w640-h376/foto%2Bdikastika.jpg" width="640" /></a></span></div><span class="Apple-converted-space"><br /><i><br /></i></span><p></p>Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-8231146245507137512021-11-02T18:39:00.007+02:002021-11-02T18:39:48.823+02:00"Η πολύπαθη πορεία του δικαίου και της δικαιοσύνης μέσα στο χρόνο"<p><b><br /></b></p><div style="text-align: left;"><i style="caret-color: rgb(5, 5, 5); font-family: system-ui, -apple-system, BlinkMacSystemFont, ".SFNSText-Regular", sans-serif; white-space: pre-wrap;"><span style="color: #999999; font-size: medium;">Η πορεία του δικαίου και κυρίως της δικαιοσύνης υπήρξε πράγματι πολύπαθη μέσα στο χρόνο. To ομώνυμο μικρό βιβλίο μου μόλις εκδόθηκε από τις Εκδόσεις Παπαζήση και βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία. Προϊόν του περισυνού δεύτερου εγκλεισμού μας, ίσως να έχει κάποιο ενδιαφέρον για τον αναγνώστη.</span></i></div><div style="text-align: left;"><b><br /></b></div><div style="text-align: left;"><b><br /></b></div><div style="text-align: left;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-GTnBpqtZQTM/YYFk50_fPQI/AAAAAAAABZo/IIe2bEY8ZUoyJ6HhkoT2Q1_i5E5XOSmTgCLcBGAsYHQ/s2048/giorgos-stavrop_cover.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="2048" data-original-width="1384" height="320" src="https://1.bp.blogspot.com/-GTnBpqtZQTM/YYFk50_fPQI/AAAAAAAABZo/IIe2bEY8ZUoyJ6HhkoT2Q1_i5E5XOSmTgCLcBGAsYHQ/s320/giorgos-stavrop_cover.jpg" width="216" /></a></div><span style="background-color: white;"><span style="caret-color: rgb(98, 98, 98); font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; text-size-adjust: auto;"><i><span style="color: #cc0000;">Η δύναμη χωρίς τη δικαιοσύνη είναι κατηγορούμενη. Έπρεπε να συνταιριάσουμε τη δικαιοσύνη με τη δύναμη και να πετύχουμε ό, τι είναι δίκαιο να έχει δύναμη ή ό,τι έχει δύναμη να είναι δίκαιο… Όμως δεν καταφέραμε το δίκαιο να αποκτήσει δύναμη αλλά επιτρέψαμε στη δύναμη να αποκτήσει δίκαιο» (μτφ.).</span></i></span></span></div><div style="text-align: left;"><span style="background-color: white;"><i><br style="caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; text-size-adjust: auto;" /></i><span style="color: #999999;"><span style="caret-color: rgb(98, 98, 98); font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; text-size-adjust: auto;">Blaise Pascal, Pensees, Section I.,</span><br style="caret-color: rgb(98, 98, 98); font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; text-size-adjust: auto;" /><span style="caret-color: rgb(98, 98, 98); font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; text-size-adjust: auto;">Papiers classes, V. Raisons des effets, 103-298.</span></span></span></div><div style="text-align: left;"><span style="background-color: white;"><span style="color: #999999;"><br style="caret-color: rgb(98, 98, 98); font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; font-size: 17px; text-size-adjust: auto;" /></span><br style="caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; font-size: 17px; text-size-adjust: auto;" /><span style="caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; font-size: 17px; text-size-adjust: auto;">Το ενδιαφέρον για μια συνολική μελέτη της ιστορίας του δικαίου υπήρξε μάλλον περιορισμένο στη χώρα μας. Η υστέρηση μάλιστα στη μελέτη της ιστορίας της δικαιοσύνης στην Ελλάδα αλλά και στις ξένες χώρες υπήρξε χαρακτηριστική. Με το βιβλίο του Γιώργου Σταυρόπουλου επιχειρείται μια συνοπτική προσέγγιση της γένεσης και της εν γένει εξέλιξης του δικαίου και της δικαιοσύνης σε διεθνές αλλά και εθνικό πλαίσιο.</span></span></div><div style="text-align: left;"><span style="background-color: white;"><span style="caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; font-size: 17px; text-size-adjust: auto;"><br /></span></span></div><div style="text-align: left;"><span style="background-color: white;"><span style="caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; font-size: 17px; text-size-adjust: auto;">Περισσότερη έμφαση δίνεται στην απονομή της δικαιοσύνης σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους, με ιδιαίτερη αναφορά στην Αρχαία Ελλάδα, τους μεσαιωνικούς χρόνους, αλλά και την περίοδο μετά τη σύσταση του νεότερου ελληνικού κράτους μέχρι τις μέρες μας. Η έρευνα της ιστορίας του δικαίου και της δικαιοσύνης αποτελεί μια συναρπαστική απασχόληση, τα διδάγματα μάλιστα της σχετικής μελέτης αποκτούν συχνά μια απροσδόκητη επικαιρότητα.</span></span></div><div style="text-align: left;"><span style="background-color: white;"><br style="caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; font-size: 17px; text-size-adjust: auto;" /><span style="caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; font-size: 17px; text-size-adjust: auto;">Η συγκυρία της συμπλήρωσης 200 χρόνων από την έναρξη της Επανάστασης του 1821 αποτελεί μια πολύ καλή αφορμή για την καλύτερη γνώση της περιπετειώδους πορείας του δικαίου και της δικαιοσύνης τα χρόνια που πέρασαν στον ελληνικό χώρο. Η ιστορική τους διαδρομή υπήρξε γεμάτη αντιφάσεις, σημαντικές εξάρσεις, αλλά κυρίως από επιθέσεις της εκάστοτε επικρατούσας πολιτικής εξουσίας κατά της σταθερότητας και ασφάλειας του δικαίου, αλλά και κατά της ανεξαρτησίας και τελικά του ίδιου του κύρους της δικαιοσύνης.</span></span></div><div style="text-align: left;"><span style="background-color: white;"><br style="caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; font-size: 17px; text-size-adjust: auto;" /><span style="caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; font-size: 17px; text-size-adjust: auto;">Ο συγγραφέας δεν συμπυκνώνει στο βιβλίο αυτό μόνο εμπειρίες του από τη μακρά δικαστική και όχι μόνο σταδιοδρομία του, αλλά κυρίως χρησιμοποιεί τα στοιχεία που είχε συγκεντρώσει λόγω της διδασκαλίας από μέρους του του μαθήματος της Ιστορίας της Δικαιοσύνης στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών. Η πολύπαθη πορεία του δικαίου και της δικαιοσύνης μέσα στο χρόνο προκαλεί πολλές σκέψεις και προβληματισμούς, αλλά είναι και αφορμή για μια αλλαγή κατεύθυνσης σε πολλά επίπεδα. Ειδικά ο δικαστής οφείλει πάντα να διαψεύδει την απαισιόδοξη προεπαναστατική διαπίστωση του Ρουσσώ: «Ο άνθρωπος γεννήθηκε ελεύθερος και παντού βρίσκεται αλυσοδεμένος».</span></span></div><div style="text-align: left;"><span style="background-color: white;"><span style="caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; font-size: 17px; text-size-adjust: auto;"><br /></span></span></div><div style="text-align: left;">Γιώργος Σταυρόπουλος, "Η πολύπαθη πορεία του δικαίου και της δικαιοσύνης μέσα στο χρόνο", <a href="https://biblionet.gr/titleinfo/%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%B9%CE%B1?comid=170" style="border: 0px; color: #ba1408; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; font-stretch: inherit; line-height: inherit; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; text-size-adjust: auto; vertical-align: baseline;">Εκδόσεις Παπαζήση</a>, <span style="background-color: #efefef; caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; text-size-adjust: auto;">2021, </span><span style="background-color: #efefef; caret-color: rgb(98, 98, 98); color: #626262; font-family: "Didact Gothic", Arial, Tahoma, sans-serif; text-size-adjust: auto;">σ. 94</span></div><div style="text-align: left;"><br /></div>Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-54006716911393101982020-03-28T12:57:00.000+02:002020-03-28T12:57:18.241+02:00 Η θρησκευτική ελευθερία και η εκπαιδευτική της διάσταση<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"> <b>Η<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>θρησκευτική ελευθερία και<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εκπαιδευτική της διάσταση</b><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η σχέση<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κάθε ανθρώπου</span><span lang="EN-US">a</span><span style="mso-ansi-language: EL;"> με το Θείο<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>έχει από τη φύση της <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>χαρακτήρα μάλλον
ενδοστρεφή <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και είναι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>καταρχήν απόρρητη. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το
εκάστοτε πρόσωπο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ακολουθήσει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πιστά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τα δόγματα κάποιας συγκεκριμένης θρησκείας , <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>περιορισθεί στην αποδοχή κάποιων <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>από αυτά ή διαμορφώσει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μια <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δική του <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προσωπική σχέση με <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συγκεκριμένη<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>εκάστοτε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκεία
εναπόκειται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αποκλειστικά σε αυτό. Μπορεί
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κάποιος <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να είναι <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>άθεος, αγνωστικιστής ή απλώς αδιάφορος. Η
σχέση<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με το Θείο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>διακρίνεται <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μάλιστα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συχνά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και από μια αξιοσημείωτη κινητικότητα. Μπορεί
κάποιος, μια περίοδο της ζωής του , να βρίσκεται πιο κοντά στις διδασκαλίες <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μιας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συγκεκριμένης θρησκείας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μια
άλλη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να απομακρύνεται προσωρινά ή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οριστικά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>από αυτές. Μπορεί κάποιος να εκδηλώνει , αν το
επιθυμεί , το συγκεκριμένο εκάστοτε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκευτικό του συναίσθημα , ιδιωτικά ή
δημόσια , να μετέχει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σε δημόσιες <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκευτικές <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τελετουργίες<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>πάντοτε, συχνά , αραιά<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ή να
απέχει από αυτές , να θρησκεύεται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κατ
ιδίαν με τη μεγαλύτερη ή <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τη μικρότερη
μυστικότητα. Είναι πιθανό στο πλαίσιο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μιας οικογένειας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οι θρησκευτικές <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πεποιθήσεις των μελών της <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να είναι κοινές ή να διαφέρουν. Είναι
πιθανό<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τα παιδιά να ακολουθούν τις
θρησκευτικές αντιλήψεις των γονιών τους<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να τις αντιμάχονται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ή να τις αγνοούν. Ακόμα είναι πιθανό κάποιος
να καταρτίζει τον δικό κώδικα αξιών και τη δική του κοσμοθεωρία και βιοθεωρία
επηρεαζόμενος ή όχι από μια ή περισσότερες<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>θρησκευτικές<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ή άλλες δοξασίες
και<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αντιλήψεις.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η θρησκευτική
ελευθερία, στη νομική της διάσταση, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έχει
ευρύτατο περιεχόμενο και<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συνδέεται <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με
τις<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ελευθερίες <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της σκέψης και της συνείδησης . Το Σύνταγμα ,
μάλιστα, ορίζει,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στο άρθρο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>13 παρ1 , σε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>διάταξη δηλαδή <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μείζονος σημασίας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αφού <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αυτή δεν μπορεί να αναθεωρηθεί, κατά το άρθρο
110<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αυτού ,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η
ελευθερία της οποιασδήποτε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκευτικής
συνείδησης<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι απαραβίαστη και
ότι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η απόλαυση των ατομικών και
πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις οποιεσδήποτε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκευτικές πεποιθήσεις του<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κάθε ανθρώπου. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η σύνδεσή , επίσης, της ελευθερίας της
θρησκευτικής συνείδησης <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με την
αρχή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της ισότητας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>διακηρύσσεται, στη γενικότητά της , <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>άρθρο 4 του Συντάγματος<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εμφανής. Τούτο προκύπτει και από <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το άρθρο 13παρ2 του Συντάγματος που
ορίζει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η οποιαδήποτε γνωστή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκεία είναι ελεύθερη και τα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σχετικά με τη λατρεία <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της τελούνται ανεμπόδιστα υπό την προστασία
των νόμων και ότι, χωρίς καμιά εξαίρεση, ο προσηλυτισμός απαγορεύεται , ενώ <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η άσκηση της λατρείας δεν επιτρέπεται όταν
προσβάλλει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη. Το άρθρο 13πα3 του Συντάγματος <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ορίζει,
περαιτέρω, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι οι λειτουργοί όλων των
γνωστών θρησκειών υπόκεινται, χωρίς διακρίσεις, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στην ίδια εποπτεία της Πολιτείας και έχουν τις
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ίδιες υποχρεώσεις απέναντί της, όπως και
οι λειτουργοί της επικρατούσας θρησκείας. Καμιά, επίσης, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>διάκριση <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μεταξύ <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>των προσώπων που ακολουθούν διαφορετικές
θρησκευτικές δοξασίες δεν προβλέπεται<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>στα άρθρα 13παρ4 και 14παρ3 του Συντάγματος. <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η θρησκευτική
ελευθερία <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όπως και η δυνατότητα
απόλαυσης των δικαιωμάτων του ανθρώπου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>χωρίς<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>θρησκευτικές διακρίσεις διακηρύσσεται και<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>από τα διεθνή κείμενα. Γίνεται σχετική
αναφορά όχι μόνο στα άρθρα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>2 και 18 της
Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τις αντίστοιχες
ρυθμίσεις του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα ( που
κυρώθηκε με το ν.2462/1997 ) , αλλά και σε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>άλλα κείμενα , όπως στα άρθρα 9 και 14 της
Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου(Ε.Σ.Δ.Α.). <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Είναι χαρακτηριστικό<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι σύμφωνα με το άρθρο 9παρ 2 της
Ε.Σ.Δ.Α.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η ελευθερία εκδήλωσης της
θρησκείας ή των πεποιθήσεων δεν επιτρέπεται να αποτελέσει αντικείμενο άλλων
περιορισμών πέραν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εκείνων που<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προβλέπονται<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>από<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το νόμο και αποτελούν
αναγκαία μέτρα σε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μια δημοκρατική
κοινωνία για τη δημόσια ασφάλεια , <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την υγεία
και την <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ηθική ή για την προάσπιση των
δικαιωμάτων και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>των ελευθεριών των
άλλων. Στο ίδιο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>περίπου<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>νοηματικό πλαίσιο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>βρίσκονται και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τα<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>άρθρα 10<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και 52 του Χάρτη των
Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι περιορισμοί στην άσκηση των
δικαιωμάτων και ελευθεριών<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που
προβλέπονται από τον εν λόγω Χάρτη, σύμφωνα με την τελευταία αυτή διάταξη του
άρθρου52 , δεν μπορούν να θίγουν το βασικό περιεχόμενο των εν λόγω δικαιωμάτων
και ελευθεριών, πρέπει να <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τηρούν την
αρχή της αναλογικότητας και επιτρέπεται να επιβάλλονται εφόσον είναι αναγκαίοι
και ανταποκρίνονται σε στόχους γενικού ενδιαφέροντος που αναγνωρίζει η Ένωση ή
στην ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων και ελευθεριών των τρίτων προσώπων.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο Σύνταγμα του 1975 <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>περιέχεται <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>επίσης <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και το
άρθρο 3 <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που έχει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μεν ως τίτλο «Σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας
»,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πλην το ουσιαστικό περιεχόμενο αυτών
των σχέσεων ουδόλως προσδιορίζεται ειδικότερα σε αυτή τη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συνταγματική διάταξη.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σημειώνεται <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σε αυτή<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>μόνο το πραγματικό γεγονός ότι επικρατούσα θρησκεία για την πλειοψηφία
των ελλήνων πολιτών <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι η θρησκεία της
Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού ( <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>βλ. Πρακτικά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ολομέλειας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Συντάγματος <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σ. 402 ) <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και κατά τα λοιπά ρυθμίζονται κυρίως τα θέματα
των σχέσεων της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδας
με τη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μεγάλη Εκκλησία της
Κωνσταντινούπολης . Επίσης, για λόγους<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ιστορικούς , γίνεται επίκληση της <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τριαδικής Θεότητας στην επικεφαλίδα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του Συντάγματος, αλλά και για να τιμηθεί η
συμβολή της θρησκείας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της Ανατολικής
Ορθόδοξης Εκκλησίας στη διαμόρφωση της νεοελληνικής<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ταυτότητας της πλειοψηφίας των ελλήνων
πολιτών. <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ενόψει των <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>διατάξεων που προαναφέρθηκαν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αλλά
και του άρθρου 2 του Συντάγματος που ορίζει ότι ο σεβασμός και η προστασία της
αξίας του ανθρώπου αποτελούν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την
πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το
Συμβούλιο της Επικρατείας, με τις 2280- 2289/2001 αποφάσεις <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της Πλήρους Ολομέλειάς του, έχει από καιρό
δεχθεί , εξ αφορμής <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του ζητήματος <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της συνταγματικότητας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αναγραφής, υποχρεωτικά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ή <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προαιρετικά,
του θρησκεύματος στις αστυνομικές ταυτότητες των ελλήνων πολιτών , τα
παρακάτω<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>: Η ελευθερία της θρησκευτικής
συνείδησης περιλαμβάνει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μεταξύ άλλων <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και το δικαίωμα του ατόμου να μην αποκαλύπτει
το θρήσκευμα που ακολουθεί ή τις θρησκευτικές εν γένει πεποιθήσεις του.
Κανένας, σημειώνεται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στις ως άνω
αποφάσεις, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δε μπορεί με οποιοδήποτε
τρόπο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να εξαναγκασθεί να αποκαλύψει,
είτε άμεσα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είτε έμμεσα ,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το θρήσκευμα ή τις θρησκευτικές του
πεποιθήσεις, υποχρεούμενος σε πράξεις ή παραλείψεις από τις οποίες τεκμαίρεται
η ύπαρξη ή η ανυπαρξία τους. Καμιά κρατική αρχή ή κρατικό όργανο, υπογραμμίζουν
οι αποφάσεις αυτές, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δεν επιτρέπεται να
επεμβαίνει στον απαραβίαστο, κατά το Σύνταγμα, χώρο της συνείδησης του ατόμου
και να αναζητά το θρησκευτικό του φρόνημα, πολύ περισσότερο να επιβάλλει την
εξωτερίκευση των όποιων πεποιθήσεων του ατόμου αναφορικά με τη σχέση του με το
Θείο. Την ίδια κατεύθυνση ακολουθούν και οι<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>πρόσφατες 1759-1760/2019 ομόφωνες <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της
Επικρατείας. αναφορικά με το θέμα της <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>υποχρεωτικής <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ή προαιρετικής <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αναγραφής <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του θρησκεύματος<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στους απολυτήριους τίτλους και τα
πιστοποιητικά σπουδών των εκπαιδευτικών μονάδων. Η αντίθετη ερμηνεία,
σημειώνεται στις τελευταίες αυτές αποφάσεις, θα είχε ως συνέπεια την προσβολή
της θρησκευτικής ελευθερίας , υπό την αρνητική της έκφραση, εκείνων των ελλήνων
, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οι οποίοι δεν θα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>επιθυμούσαν να εκδηλώσουν τις <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκευτικές τους πεποιθήσεις με αυτόν τον
τρόπο, αναιρώντας παράλληλα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και τη
θρησκευτική ουδετερότητα του Κράτους.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκευτική<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ουδετερότητα του Κράτους<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι
εμφανής στις διατάξεις του Συντάγματος. Αφορά, εκτός των άλλων <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και την παιδεία που αποτελεί, κατά<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το άρθρο 16παρ2 , βασική αποστολή του
Κράτους. Εφόσον η παιδεία αποβλέπει , σύμφωνα με την ίδια συνταγματική διάταξη,
στη διάπλαση των νέων ελλήνων <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σε
ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες και έχει ως σκοπό την ηθική και πνευματική αγωγή
τους, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δεν μπορεί παρά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να είναι ελεύθερη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και η ανάπτυξη της θρησκευτικής τους
συνείδησης, στην οποία επίσης αναφέρεται η συνταγματική αυτή διάταξη,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δηλαδή<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>χωρίς δηλαδή να επιβάλλονται<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>περιορισμοί <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και δογματικές
εμφυτεύσεις συγκεκριμένων θρησκευτικών αντιλήψεων στους μαθητές. Ο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μονομερής δογματικός διαποτισμός ( </span><span lang="EN-US">indoctrination</span><span style="mso-ansi-language: EL;"> ) της
συνείδησης των μαθητών μέσω της επιβολής<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>συγκεκριμένων <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκευτικών<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αντιλήψεων<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>αντιβαίνει στον πιο πάνω σκοπό της παιδείας , δε συμβάλλει στο σεβασμό
της αξίας του ανθρώπου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>περί του οποίου
μεριμνά το άρθρο 2 του Συντάγματος<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και
βέβαια αντιβαίνει και στο άρθρο 5παρ1 του Συντάγματος, το οποίο υπογραμμίζει,
για τον καθένα, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την ανάγκη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της ελεύθερης<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ανάπτυξης της προσωπικότητάς του. Σ αυτό το πλαίσιο , συνειδητά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ο συνταγματικός νομοθέτης δεν αναφέρθηκε<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ειδικότερο περιεχόμενο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της θρησκευτικής συνείδησης , κατά τα άρθρο
16παρ2, ούτε έκανε λόγο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για την επίδραση
σ αυτή των δογμάτων της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ή <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έστω της χριστιανικής θρησκείας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>γενικότερα. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Και
τούτο ήταν φυσικό γιατί <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ελληνικό Κράτος, κατά το Σύνταγμα , δε
θρησκεύεται.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το μάθημα των
θρησκευτικών στα σχολεία πρέπει να έχει κατά βάση θρησκειολογικό και όχι
δογματικό περιεχόμενο, σύμφωνα με τις επιταγές του Συντάγματος και τις
σύγχρονες παιδαγωγικές αντιλήψεις. Όπως τονίζει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο
Δικαιωμάτων του Ανθρώπου( Ε.Δ.Δ.Α.), το πρόγραμμα θρησκευτικής εκπαίδευσης <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μπορεί να περιλαμβάνει πληροφορίες ή γνώσεις
θρησκευτικού χαρακτήρα, πλην η μετάδοσή τους πρέπει να είναι αντικειμενική ,
κριτική και πλουραλιστική και να μην επιδιώκει κατηχητικό σκοπό ( βλ <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>π.χ. αποφάσεις του Ε.Δ.Δ.Α. </span><span lang="EN-US">Kjeldsen</span><span style="mso-ansi-language: EL;">, σκ. 53, </span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">Folgero</span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span style="mso-ansi-language: EL;">σκ. 84,
</span><span lang="EN-US">Grselak</span><span style="mso-ansi-language: EL;">,σκ.
104 , </span><span lang="EN-US">Osmanoglu</span><span style="mso-ansi-language: EL;">, σκ. 91 ). Η διδασκαλία του μαθήματος<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>των θρησκευτικών πρέπει, περαιτέρω, να λαμβάνει υπόψη της ότι το
θρησκευτικό φαινόμενο, διαχρονικά, περιλαμβάνει όψεις ιστορικές, κοινωνιολογικές,
φιλοσοφικές<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και άλλες, ενώ
συνδέεται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με την τέχνη και τον πολιτισμό
σε εθνικό και διεθνές επίπεδο . Η σημασία του μαθήματος <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τόσο σημαντική , έτσι ώστε το μάθημα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πρέπει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έχει
υποχρεωτικό χαρακτήρα για όλους τους μαθητές <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ανεξαρτήτως θρησκεύματος ή άλλων πεποιθήσεων
αυτών ή των γονιών τους.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Βεβαίως, είναι
εύλογο σε μια χώρα με αναμφίβολα<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>επικρατούσα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκεία την
Ορθοδοξία στην πλειοψηφία του πληθυσμού της <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οι
παρεχόμενες πληροφορίες για τα διδάγματα και τις αρχές <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αυτής <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να είναι περισσότερες, αφού αυτές ασφαλώς θα
ενδιαφέρουν τους περισσότερους μαθητές,<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>αυτό όμως δεν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σημαίνει ότι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δεν πρέπει να μεταφέρονται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και στους υπόλοιπους μαθητές, ανεξαρτήτως
του<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκεύματός τους, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αρκεί η σχετική διδασκαλία<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να μην έχει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δογματικό <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ή ομολογιακό χαρακτήρα. <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η διδασκαλία των
δογμάτων μιας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκείας , έστω και
εκείνης <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την οποία πρεσβεύει η πλειοψηφία
του πληθυσμού μιας χώρας , απευθυνόμενη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μάλιστα σε ανήλικα παιδιά , δε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μπορεί να αποτελεί κρατικό σκοπό στο πλαίσιο
ενός<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>φιλελεύθερου δημοκρατικού
Συντάγματος <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με βάση τις αρχές <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της θρησκευτικής ελευθερίας που προαναφέρθηκαν.
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Την <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σχετική ευθύνη γι αυτή τη διδασκαλία<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δεν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μπορεί να έχει παρά η ίδια η κάθε Εκκλησία με
τις δικές της δυνάμεις , ενισχυόμενη ενδεχομένως <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οικονομικά από το Κράτος.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οι<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>θρησκευτικοί λειτουργοί της , άλλωστε, γνωρίζουν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>καλύτερα<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>από τους<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όποιους κρατικούς<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εκπαιδευτικούς, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οι οποίοι μπορεί να μην ασπάζονται <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>καν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οι
ίδιοι την επικρατούσα θρησκεία ,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πως θα
μεταφέρουν σωστά<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τα δόγματα και τις
αρχές της στους<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ανθρώπους <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και ιδιαίτερα στους νέους. Και βέβαια, καίριος
είναι στην περίπτωση αυτή ο ρόλος των γονέων οι οποίοι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δικαιούνται να εξασφαλίσουν αυτοί, με δικές
τους πρωτοβουλίες, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την μόρφωση και την
εκπαίδευση <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>των παιδιών τους, σύμφωνα με
τις δικιές τους θρησκευτικές και φιλοσοφικές τους πεποιθήσεις, όπως<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>επιτάσσει το άρθρο 2 του Πρώτου Πρόσθετου
Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όπως, μάλιστα ,
έχει κριθεί από το Δικαστήριο του Στρασβούργου,<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>δεν παρέχεται στους γονείς το δικαίωμα να αξιώνουν από το Κράτος την
οργάνωση <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της διδασκαλίας με <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συγκεκριμένο περιεχόμενο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στα θέματα αυτά<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>( βλ. Ε.Δ.Δ.Α. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><span lang="EN-US">Osmanoglu</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span style="mso-ansi-language: EL;">, σκ. 92-95, </span><span lang="EN-US">Lautsi</span><span style="mso-ansi-language: EL;">, σκ. 60 και 72 ).<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ενόψει όσων
προαναφέρθηκαν, το μάθημα των θρησκευτικών στα σχολεία πρέπει να απευθύνεται
στο σύνολο των μαθητών , <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>χωρίς
διακρίσεις ( κατά το άρθρο 14 της Ε.Σ.Δ.Α.), <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις
των ίδιων ή των γονέων τους. Οι ίδιοι, άλλωστε, οι μαθητές , καθώς είναι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συνήθως ανήλικοι , είναι <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μάλλον απίθανο να έχουν ήδη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>διαμορφώσει μια πλήρη προσωπική <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αντίληψη για το θρησκευτικό φαινόμενο.
Ασκούνται σ αυτούς προφανώς , κατά την περίοδο αυτή της ζωής τους, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>επιρροές τόσο<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>από το οικογενειακό,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όσο και από
το φιλικό τους περιβάλλον. Και μόνοι τους, όμως, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προβληματίζονται, κυρίως κατά εφηβική περίοδο,
προκειμένου να επιλέξουν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σχετική στάση ζωή . Η επίδρασή, πάντως, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στη διαμόρφωση της θρησκευτικής συνείδησης του
μαθητή δεν μπορεί παρά να είναι <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>από
μέρους του Κράτους διακριτική και να τηρεί της συνταγματικές αρχές της ισότητας
(άρθρο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>4 και άρθρο 13 ), με <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αποφυγή του προσηλυτισμού( άρθρο 13παρ. 2,
τελευταίο εδάφιο), ο οποίος ρητά απαγορεύεται χωρίς καμιά διάκριση από το
ισχύον ελληνικό <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σύνταγμα.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η πρακτική,
παρά ταύτα, που ακολουθήθηκε στην Ελλάδα υπήρξε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>παραδοσιακά<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ακριβώς η αντίθετη. Η διδασκαλία του μαθήματος ήταν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πάντοτε σχεδόν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δογματική με τη χρήση του τεκμηρίου της
επικρατούσας θρησκείας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και μιας, κατά
βάθος , εφαρμογής του ιδεολογήματος ,<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>σύμφωνα με το οποίο υπάρχει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ταύτιση του ελληνισμού, όχι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μόνο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με τον χριστιανισμό , αλλά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την
ίδια την <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ορθοδοξία, ενώ η διδασκαλία ενός <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μαθήματος <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τέτοιου περιεχομένου<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ήταν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>υποχρεωτική. Η πραγματική αυτή κατάσταση
άλλαξε,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εδώ και κάποιον <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>καιρό στη χώρα μας, με <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>επίδραση κυρίως της νομολογίας του Ευρωπαϊκού
Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με το
να παρασχεθεί, δηλαδή, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η δυνατότητα
απαλλαγής<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ορισμένων μαθητών από την
παρακολούθηση<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του δογματικού αυτού μαθήματος,
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μετά<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>από <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πρωτοβουλία <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>των γονέων τους ή των ίδιων των μαθητών, αν οι
τελευταίοι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι ενήλικοι.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η έστω όμως οικειοθελής απομάκρυνση <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κάποιων μαθητών από τη διδασκαλία ενός <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σημαντικού μαθήματος στο σχολείο συνιστά μια,
καταρχήν, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ομαλή ενέργεια στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Το παιδί απομακρύνεται, έστω πρόσκαιρα, από την εκπαιδευτική<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>καθημερινότητα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και ασφαλώς , αν δεν στιγματίζεται γι αυτό , <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πάντως<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>διαφοροποιείται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στα μάτια των
περισσότερων <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συμμαθητών του, οι
οποίοι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δεν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι πάντοτε τόσο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ώριμοι για<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>να αποδεχτούν, ως φυσιολογική, την απομάκρυνση του <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αυτή από τη σχολική αίθουσα. Ύστερα, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ο ίδιος ο<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>μαθητής που δεν παρακολουθεί το μάθημα θα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στερηθεί <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σημαντικών <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>γνώσεων που θα του ήσαν, οπωσδήποτε , χρήσιμες
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>να καταλάβει καλύτερα το κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο ζει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και να αναπτύξει, στη συνέχεια, πληρέστερα
τη<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δική του προσωπικότητα. Η απασχόληση
, επίσης, του μαθητή τις κενές αυτές<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ώρες <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στο πλαίσιο ενός άλλου σχολικού
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μαθήματος ( <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ποίου ;) <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δεν είναι πρακτικά πάντοτε ευχερής.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όπως
σημειώθηκε, για τη μη παρακολούθηση του ομολογιακού ή δογματικού μαθήματος των
θρησκευτικών στα σχολεία πρέπει να προηγηθεί δήλωση του<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μαθητή<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>αν είναι ενήλικος <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ή του γονιού
του, η οποία, κατά τις <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αντίθετες προς
τις παραπάνω , <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αποφάσεις <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>1749,1750,1751 και1752/2019<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θα μπορούσε να έχει το εξής περιεχόμενο
: «Λόγοι θρησκευτικής συνείδησης δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μου ή
του παιδιού μου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στο μάθημα των
θρησκευτικών ». Μια τέτοια όμως δήλωση είναι σαφές ότι παραβιάζει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης του
δηλούντος προσώπου ( του μαθητή ή του γονιού του ) , αφού τούτο εξαναγκάζεται,
έστω και με<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αυτή την αόριστη δήλωση, να
διατυπώνει,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εμμέσως, πλην απολύτως <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σαφώς, την αντίθεσή του προς τα διδασκόμενα
στο σχολείο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δόγματα της Ανατολικής
Ορθόδοξης του<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Εκκλησίας του
Χριστού.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Με τον τρόπο αυτό ο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μαθητής ή ο γονιός του<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>παραβιάζει το δικαίωμά<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που
από το Σύνταγμα διαθέτει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να μην
αποκαλύπτει το θρήσκευμα ή τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>καθώς υποχρεώνεται <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σε δήλωση <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>από την
οποία<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προκύπτει σαφώς <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι δεν συμφωνεί με τα παραπάνω δόγματα.
Εξαναγκάζεται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έτσι από κρατικό όργανο,
το διευθυντή της οικείας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σχολικής
μονάδας,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να εξωτερικεύσει την αντίθεσή
του<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προς την επικρατούσα θρησκεία ,
αντίθετα προς το πνεύμα των <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πιο πάνω <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>2280-2289/2001<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αποφάσεων <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της Πλήρους Ολομέλειας του Συμβουλίου της
Επικρατείας καθώς και των<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πρόσφατων<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>1759-1760/2019 αποφάσεων της Ολομέλειας του
ίδιου Δικαστηρίου. Υποχρεώνεται, έτσι,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ο
γονιός ή ο μαθητής, αντίθετα προς το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των
Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ,και όταν δεν το θέλει, να<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εκδηλώνει τις θρησκευτικές του
πεποιθήσεις<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που είναι οπωσδήποτε<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αρνητικές <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για την επικρατούσα θρησκεία. Η ενέργεια αυτή
προσβάλλει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εξάλλου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την ίδια τη θρησκευτική ουδετερότητα που
οφείλει να επιδεικνύει το ελληνικό κράτος προς τους πολίτες του <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σύμφωνα με το Σύνταγμά . <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οι ειδικότερες, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σε σχέση με το ερευνώμενο ζήτημα του τρόπου
διδασκαλίας του μαθήματος των θρησκευτικών στα σχολεία<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>1749,1750,1751
και1752/2019, 926, 660/2018 <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αποφάσεις <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ολομέλειας του ίδιου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Δικαστηρίου (βλ. και τις συναφείς <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>παλαιότερες 2176/1998<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>3356/1995 αποφάσεις του Γ΄ <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τμήματος, με τις οποίες<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είχε<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>μάλιστα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θεωρηθεί<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι το τότε κυρίως<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εριζόμενο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ζήτημα των ωρών διδασκαλίας των θρησκευτικών
στα σχολεία <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δεν έπρεπε καν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να παραπεμφθεί προς επίλυση στην Ολομέλεια ! )
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>, αν και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με ορισμένες διαφοροποιήσεις μεταξύ τους, οδηγούν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σε κοινά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>λανθασμένα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συμπεράσματα και δημιουργούν σύγχυση ως προς
τις διαχρονικές νομολογιακές επιλογές του Συμβουλίου της Επικρατείας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σε θέματα θρησκευτικής ελευθερίας.
Δέχονται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την υποχρεωτικότητα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εκ μέρους των μαθητών<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της παρακολούθησης του μαθήματος των
θρησκευτικών, παράλληλα όμως σημειώνουν ότι το μάθημα αυτό απευθύνεται
αποκλειστικά στους μαθητές <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οι οποίοι
ανήκουν στην πλειοψηφία του ελληνικού λαού που ασπάζεται το ορθόδοξο
χριστιανικό δόγμα, ενώ όσοι δεν ανήκουν σ αυτό το δόγμα μπορούν να απαλλαγούν
από την παρακολούθηση αυτού του μαθήματος με την υποβολή δήλωσης <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με το περιεχόμενο που αναφέρθηκε πιο πάνω. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Παραβλέπουν, έτσι, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οι αποφάσεις αυτές , <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κυρίως, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τη μείζονα εμβέλεια του μη αναθεωρητέου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>άρθρου 13 του Συντάγματος και ερμηνεύουν τα
άρθρα 3 και 16παρ2<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>( θρησκευτική
συνείδηση = ορθόδοξη χριστιανική συνείδηση ) του Συντάγματος <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τρόπο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που οδηγεί στην προσβολή του πυρήνα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τόσο του δικαιώματος στη θρησκευτική ελευθερία,
όσο και του δικαιώματος του προσώπου ,αλλά και της αντίστοιχης υποχρέωσης του Κράτους
, για την παροχή παιδείας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τέτοιου
περιεχομένου που να οδηγεί στη διαμόρφωση, χωρίς θρησκευτικές διακρίσεις ,
πολιτών με ελεύθερο φρόνημα. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οι ατυχείς
αυτές <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δικαστικές<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αποφάσεις είναι , κατά το ουσιαστικό τους
περιεχόμενο, αντίθετες, όπως σημειώθηκε, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προς<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τις
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προαναφερθείσες <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>2280-2289/2001 <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και 1759-1760/2019 αποφάσεις της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ολομέλειας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του
ίδιου Ανωτάτου Δικαστηρίου. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Για το
λόγο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι επιτακτική η ανάγκη,
υποθέσεις με το αυτό<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αντικείμενο να<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αχθούν, με την πρώτη ευκαιρία, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εκ νέου<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, προκειμένου, αυτή τη φορά, η
Πλήρης Ολομέλεια του Δικαστηρίου να<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>αποφανθεί<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ρητά και οριστικά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για το
πιο πάνω ζήτημα. Η νομολογιακή ανασφάλεια δικαίου και μάλιστα στο πλαίσιο του
ίδιου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ανωτάτου Δικαστηρίου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι ανάγκη να εξοβελίζεται <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το ταχύτερο δυνατό, όταν μάλιστα αφορά κρίσιμα
δικαιώματα του ανθρώπου, όπως είναι το δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οι παραδοχές της
παρούσας μελέτης<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>βαίνουν, κατά βάση, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προς την ίδια κατεύθυνση με <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εκείνη που ακολουθούν τα κείμενα της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Εθνικής
Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>( Ε.Ε.Δ.Α.) , η οποία <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συνιστά τον εθνικό θεσμό προστασίας των
δικαιωμάτων του ανθρώπου και αποτελεί το ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο της
Πολιτείας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αναφορικά με τα ζητήματα αυτά .
Η Ε.Ε.Δ.Α. ασχολήθηκε επανειλημμένα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με
τα θέματα της διδασκαλίας του μαθήματος των θρησκευτικών στα σχολεία,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ήτοι στις <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>19.1.2006<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>( διατυπώνοντας πρόταση νόμου<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με
τίτλο «Ρύθμιση σχέσεων Πολιτείας και Εκκλησίας, θρησκευτικές ενώσεις και
κατοχύρωση της θρησκευτικής ελευθερίας ») , <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στις 5.12.2013 (στις Παρατηρήσεις που
διατύπωσε στο σχέδιο της Δεύτερης Περιοδικής Αξιολόγησης<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της Ελληνικής Δημοκρατίας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και
Πολιτικά Δικαιώματα- ΔΣΑΠΔ)<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και πρόσφατα
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με την<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>από 10.10.2016 Δήλωσή της . Με την τελευταία αυτή Δήλωση η <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ολομέλεια της Ε.Ε.Δ.Α. διατύπωσε, αναφορικά με
τα προγράμματα σπουδών του μαθήματος των θρησκευτικών στα σχολεία, ειδικότερες <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σκέψεις με αφετηρία, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το σεβασμό για το έργο και την αποφασιστική
συμβολή της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στη διαμόρφωση της νεοελληνικής
ταυτότητας, όπως αυτός αποτυπώνεται στο άρθρο 3 του Συντάγματος. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η Ε.Ε.Δ.Α. σημείωσε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>, στην αρχή αυτής της Δήλωσης , <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι , λαμβάνοντας υπόψη τη συνθετότητα του
σύγχρονου κοινωνικού και πολιτιστικού ιστού και τις εκπαιδευτικές ανάγκες που
προκύπτουν από αυτή, η θρησκευτική αυτοσυνειδησία των πολιτών<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οφείλει να επιδεικνύει δεκτικότητα στο
διάλογο με τον <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Άλλο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και σεβασμό στις υπάρχουσες διαφορετικές θρησκευτικές
πεποιθήσεις. Περαιτέρω, η Ε.Ε.Δ.Α. θεώρησε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι σ ένα πλουραλιστικό και δημοκρατικό
σχολείο, το οποίο σέβεται τη θρησκευτική ετερότητα , ένα μάθημα με κατηχητικό
και ομολογιακό χαρακτήρα δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες των μαθητών. Αντίθετα
, με γνώμονα την κριτική ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης των μαθητών,
προκρίνεται μια σύγχρονη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>γνωσιολογικού
χαρακτήρα θρησκειοπαιδαγωγική προσέγγιση που δε θα προβαίνει σε δογματική
εμφύτευση<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συγκεκριμένων θρησκευτικών
πεποιθήσεων. Η προσέγγιση αυτή , σημείωσε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η Δήλωση της Εθνικής Επιτροπής για τα
Δικαιώματα του Ανθρώπου, είναι σύμφωνη
με την έννοια της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«θρησκευτικής
συνείδησης », ερμηνευόμενης<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ως ελεύθερης
διαμόρφωσης<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της θρησκευτικής
συνείδησης<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για όλους τους μαθητές, όπως
άλλωστε επιτάσσουν τα άρθρα 5 παρ 1 και 13 του Συντάγματος που<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κατοχυρώνουν την ελεύθερη ανάπτυξη της
προσωπικότητας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και την ελευθερία της
θρησκευτικής συνείδησης, αντίστοιχα , όσο και το άρθρο 16 του Συντάγματος , το
οποίο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>περιλαμβάνει μεταξύ των σκοπών της
παιδείας , εκτός από την<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«ανάπτυξη της
θρησκευτικής συνείδησης » και<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τη<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«
διάπλαση ελεύθερων πολιτών ». Η ερμηνευτική αυτή προσέγγιση , σημείωσε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η Ολομέλεια της Ε.Ε.Δ.Α. , είναι συμβατή , όχι
μόνο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με τις συνταγματικές επιταγές ,
αλλά και με την ευρωπαϊκή πολιτιστική πραγματικότητα. Και έγινε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>, στο σημείο αυτό, παραπομπή σε αποφάσεις<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του
Ανθρώπου ( Ε.Δ.Δ.Α.) που αποδοκιμάζουν πλήρως το « δογματικό διαποτισμό » της
συνείδησης των μαθητών μέσω της επιβολής συγκεκριμένων<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θρησκευτικών δοξασιών ( βλ. π.χ. αποφάσεις </span><span lang="EN-US">Folgero</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span style="mso-ansi-language: EL;">και άλλοι κατά Νορβηγίας και </span><span lang="EN-US">Zengin</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span style="mso-ansi-language: EL;">και άλλοι κατά Τουρκίας ).<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Με την ίδια πιο
πάνω<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>από 10.10.2016 Δήλωσή της η Εθνική
Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου , ως εθνικός<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θεσμός ανθρωπίνων δικαιωμάτων , αλλά και
τμήμα του διεθνούς θεσμικού πλαισίου προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου,
επέστησε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>περαιτέρω την προσοχή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>των αρμοδίων Αρχών στην επιτακτική
ανάγκη<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>διασφάλισης της πλήρους εφαρμογής
των δικαιωμάτων του παιδιού και μάλιστα<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>εκείνων που κατοχυρώνονται από<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τη
Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού που κυρώθηκε από την Ελλάδα με το
ν.2101/2.12.1992 (φ.192 ). Ιδιαίτερη αναφορά<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>έγινε ευλόγως στο άρθρο 14 αυτής της Διεθνούς Σύμβασης , <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με την παρ. 1 του οποίου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ρητά ορίζεται ότι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«τα συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται το δικαίωμα
του παιδιού για ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας». Η σημαντική εμβέλεια<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αυτής<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της διάταξης, που έχει μάλιστα υπερνομοθετική
ισχύ,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έχει μάλλον <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>παραβλεφθεί από τη νομολογία. Σημειωτέον
ότι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Χώρα
μας πρέπει να συμμορφώνεται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προς τις
καταληκτικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις των διεθνών <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ελεγκτικών<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>οργάνων<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για την προστασία και των
δικαιωμάτων του ανθρώπου. Ως προς το τελευταίο αυτό θέμα, όπως σημείωσε<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η πιο
πάνω Δήλωση της Ε.Ε.Δ.Α., αξίζει να γίνει μνεία των από 13.9.2012 Συστάσεων <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα
δικαιώματα του παιδιού, κατά το μέρος που αφορούν την Ελλάδα, όπου
επαναλαμβάνεται<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προηγούμενη Σύστασή της
προς την Ελληνική Πολιτεία<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για τη
διασφάλιση του σεβασμού των θρησκευτικών πεποιθήσεων του παιδιού – ή της
έλλειψής τους-<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και για τη λήψη
αποτελεσματικών μέτρων για την πρόληψη και εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων
λόγω θρησκείας και πεποιθήσεων<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και την
προώθηση<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της θρησκευτικής ανοχής και
διαλόγου στην κοινωνία. <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πρέπει,
τέλος, να<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>επισημανθεί <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι η <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας έχει μεγάλη
ιστορική καταγωγή και συνεισφορά , σημαντικό έργο να επιδείξει και καίρια
σωτηριολογική αποστολή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>υπηρετώντας τον Άνθρωπο.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Δεν έχει ανάγκη τον κρατικό εναγκαλισμό που
μερικές φορές τείνει να τη στραγγαλίσει. Δεν φαίνεται πειστικό<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το επιχείρημα ότι η<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έντονη και διαρκής συνεργασία με το Κράτος <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>υπηρετεί το κύρος της.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το κρατικό ένδυμα, ως κοινού νομικού προσώπου
δημοσίου δικαίου, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την απομακρύνει από την αποστολή της και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ο έλεγχος της <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>από τη δημόσια εξουσία περιορίζει το
αυτοδιοίκητο που το Σύνταγμα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κατοχυρώνει
γι αυτήν. Δεν φαίνεται λογικό<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η Πολιτεία
να <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πρέπει π.χ. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να έχει λόγο, με την έκδοση<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προεδρικού διατάγματος<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για την ολοκλήρωση της διαδικασίας εκλογής
των μητροπολιτών<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να μπορεί<span style="mso-spacerun: yes;">
</span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να ελέγχει, έστω<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>δικαστική ανάμειξη ,ακόμα και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τις<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>μεταθέσεις των εφημερίων ! <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η
Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας πρέπει να πιστέψει περισσότερο στον εαυτό της και
να απομακρυνθεί από την εκκοσμίκευση<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>που<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μοιραία συνεπάγεται γι
αυτήν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η ιδιαίτερη σχέση της με το Κράτος.
Μακριά από τη στενή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>επαφή <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με το Κράτος, η δράση της Εκκλησίας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θα
είναι πιο ελεύθερη<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>χωρίς δεσμεύσεις και
υπολογισμούς. Η δραστηριότητά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στο πλαίσιο της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κατοχυρωμένης θρησκευτικής ελευθερίας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θα αναδείξει περισσότερο την πνευματικότητα
της αποστολής<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της. Θα μπορέσει έτσι
καλύτερα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να προωθήσει ανεμπόδιστα
και<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τον εκπαιδευτικό της ρόλο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σε δογματικό επίπεδο χωρίς<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>άγονες αντιπαραθέσεις, μη χρησιμοποιώντας,
κατά βάση, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τις κρατικές δομές. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η πλήρης εφαρμογή στην πράξη της θρησκευτικής
ελευθερίας θα ευνοήσει τελικά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έμμεσα και
την ίδια, καθώς θα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αναδείξει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αρχές και αξίες με τις οποίες είναι αδιανόητο
να αντιπαρατίθεται.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;">Μάρτιος 2020<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;"></span>Γιώργος<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σταυρόπουλος<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="mso-ansi-language: EL;">Επίτιμος
Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας</span> </span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;">Πρώην
Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου</span></div>
<br /></div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-77048549907657571092020-02-06T01:13:00.003+02:002020-02-06T01:15:21.973+02:00Η εφαρμογή των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην πράξη. <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: left;">
<b><span style="line-height: 21.4667px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; font-size: small;">Προκλήσεις για το δικαστή, τη δημόσια διοίκηση, τις ανεξάρτητες αρχές, την κοινωνία των πολιτών.</span></span></b></div>
<div style="text-align: left;">
<b><span style="line-height: 21.4667px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><br /></span></span></b></div>
<div style="text-align: left;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-J488vl1UAkw/XjtJMAIJ33I/AAAAAAAABTo/T72bdSwyB5QcEXTbwKu-iXjUIOsQx3nywCLcBGAsYHQ/s1600/declaration_human_rights.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="338" data-original-width="600" height="180" src="https://1.bp.blogspot.com/-J488vl1UAkw/XjtJMAIJ33I/AAAAAAAABTo/T72bdSwyB5QcEXTbwKu-iXjUIOsQx3nywCLcBGAsYHQ/s320/declaration_human_rights.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">Το κείμενο της </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 48px;">Οικουμενικής Διακήρυξης</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου εντυπωσιάζει για την πυκνότητα των νοημάτων του, αλλά και</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">την </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ακρίβεια αποτύπωσης των δικαιωμάτων του </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ανθρώπου σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι διαρκώς </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">επίκαιρο, αφού εβδομήντα και πλέον </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">χρόνια </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">μετά την 10</span><sup style="font-family: Times, "Times New Roman", serif; text-indent: 36pt;">η</sup><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> Δεκεμβρίου 1948, οι διακηρύξεις αυτού του διεθνούς εμβέλειας κειμένου δεν έχουν γίνει πράξη σε μεγάλο τμήμα της ανθρωπότητας, αλλά και εκεί που εφαρμόζονται, συχνά αμφισβητούνται, καταφρονούνται ή </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">υπονομεύονται. Το μείζον, όμως, πολιτικό και ηθικό κύρος της Οικουμενικής Διακήρυξης δεν βρίσκει </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ευθέως την </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">αντίστοιχη νομική δεσμευτικότητά</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">του στο εσωτερικό δίκαιο των κρατών-μελών του Ο.Η.Ε. Η επίδρασή του υπήρξε </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ουσιώδης, αλλά έμμεση,</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">με την άσκηση επιρροής</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">μέσω άλλων διεθνών κειμένων, όπως είναι τα δύο σχετικά</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">Σύμφωνα του Ο.Η.Ε. που ακολούθησαν, η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Σ.Δ.Α.), ο Χάρτης </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ.ά.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 12pt 0cm 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Η μειωμένη ευθεία νομική ισχύς της Οικουμενικής Διακήρυξης στο εσωτερικό δίκαιο αδικεί, ασφαλώς, την ουσιαστική εμβέλεια των κανόνων που διατυπώνονται. Ο εφαρμοστής του δικαίου των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην Ελλάδα καταλαμβανόταν παλαιότερα από αμηχανία αναφορικά με το νομικό κύρος της Οικουμενικής Διακήρυξης, η οποία δεν είχε ενταχθεί, καθεαυτή, σε διεθνή σύμβαση. Βέβαια, για τον νομικό της πράξης, οι περισσότερες ρυθμίσεις της ανευρίσκονταν σε άλλα κείμενα του διεθνούς ή εσωτερικού δικαίου. Έτσι, όταν ο έλληνας δικαστής απέκρουε την ευθεία νομική ισχύ της Οικουμενικής Διακήρυξης στην εσωτερική δικαιοταξία, μπορούσε να εφαρμόζει αντίστοιχες ρυθμίσεις κυρίως του Συντάγματος και των κοινών νόμων. Η μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο των δύο μεταγενέστερων Συμφώνων του Ο.Η.Ε που υιοθετήθηκαν στις 16.12.1966, του ενός για τα ατομικά και τα πολιτικά και του άλλου για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα, με τους νόμους 2462/1997 και 1532/1985, αντίστοιχα, διευκόλυνε ασφαλώς τον εφαρμοστή του δικαίου και ιδιαίτερα το δικαστή, το δικηγόρο, αλλά και τη διοίκηση ως προς την εξοικείωσή τους με τους ορισμούς της Διακήρυξης. Πλην, ο κυρωτικός νόμος ακόμα και μιας διεθνούς σύμβασης , υπό το καθεστώς του Συντάγματος του 1952, περιείχε ρυθμίσεις που δεν είχαν αυξημένη τυπική ισχύ και μπορούσαν, όπως γινόταν δεκτό, να τροποποιηθούν, αλλά και να καταργηθούν ακόμα με άλλο νεότερο τυπικό νόμο (βλ. π.χ. Σ.τ.Ε. 503/1969). Η διεθνής, έτσι, δεσμευτικότητα των κανόνων του διεθνούς δικαίου βρισκόταν σε αναντιστοιχία με την ισχύ τους στο εσωτερικό της χώρας μας. Η ίδια η Ε.Σ.Δ.Α. είχε κατά το παρελθόν μειωμένη επίδραση στην εσωτερική έννομη τάξη, παρά το μεγάλο κύρος της και την πρωτότυπη πρόβλεψή της για τη λειτουργία διεθνούς δικαιοδοτικού οργάνου που αποφασίζει για την παραβίαση ή όχι των προβλεπόμενων από αυτήν ρυθμίσεων. Η εφαρμογή έτσι της Ε.Σ.Δ.Α. πριν την υιοθέτηση από την Ελλάδα, το 1985, της ατομικής προσφυγής, κατά το άρθρο 34 αυτής, ήταν εξαιρετικά περιορισμένη, παρά το γεγονός ότι με το Σύνταγμα του 1975, ορίστηκε ότι η Ελλάδα ακολουθεί τους γενικά αναγνωρισμένους κανόνες του διεθνούς δικαίου (άρθρ. 2 παρ. 3) αλλά και ότι οι γενικά παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου, καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις, από την επικύρωσή τους με νόμο, υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου (άρθρ. 28 παρ. 1). Μεγαλύτερη, έτσι, επιρροή άσκησε, αρχικά, η συνταγματική αναγνώριση του κοινοτικού και ήδη ενωσιακού δικαίου, μέσω της παρ. 2 του ίδιου άρθρου 28, αλλά και της σχετικής ερμηνευτικής δήλωσης που προστέθηκε μεταγενέστερα στο άρθρο αυτό.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Ο έλληνας δικαστής αλλά και ο εν γένει νομικός της πράξης ήταν αρχικά πολύ επιφυλακτικός ως προς την άμεση εφαρμογή των κανόνων δικαίου που προέρχονταν από διεθνή όργανα. Ο δικαστής ειδικότερα απέφευγε να τους επικαλείται αρκούμενος στην εφαρμογή αντίστοιχων ή παρεμφερών κανόνων που είχαν διαμορφωθεί πρωτογενώς στην εσωτερική έννομη τάξη. Το Σύνταγμα του 1975, το οποίο αναφέρθηκε με σχετική επάρκεια σε πολλά θέματα δικαιωμάτων του ανθρώπου, διευκόλυνε την τάση αποφυγής επίκλησης άλλων ρυθμιστικών κανόνων προερχόμενων από διεθνείς πηγές. Άλλωστε, ο μέσος έλληνας νομικός μάλλον αγνοούσε τα διεθνή κείμενα, αλλά και τη διεθνή νομολογία σε θέματα δικαιωμάτων του ανθρώπου, πολύ περισσότερο που η σχετική διδασκαλία για τα θέματα αυτά ήταν εξαιρετικά περιορισμένη στις νομικές σχολές της χώρας. Αγνοούσε επίσης συχνά ξένες γλώσσες που θα του επέτρεπαν την πρόσβαση σε διεθνή κείμενα που δεν είχαν μεταφραστεί στην ελληνική γλώσσα. Η κατάσταση όμως αυτή με τα χρόνια άλλαξε ριζικά και σήμερα η πρόσβαση στα διεθνή κείμενα, και, ειδικότερα, στη διεθνή νομολογία είναι ευκολότερη, με τη χρήση μάλιστα και του διαδικτύου που προσφέρει άμεση αλλά και έγκυρη σχετική ενημέρωση.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Η αρνητική ή διστακτική στάση του έλληνα δικαστή απέναντι στα κείμενα που έχουν διεθνή καταγωγή τείνει να εκλείψει. Από καιρό, με την πρωτοπορία του Συμβουλίου της Επικρατείας, η μνεία από τα δικαστήρια των διεθνών δικαιωματικής φύσης κειμένων και της συναφούς νομολογίας δεν αποτελεί πρωτοτυπία, συχνά μάλιστα γίνεται και αυτεπάγγελτη αναφορά σε αυτά, χωρίς δηλαδή την επίκλησή τους από πληρεξούσιους δικηγόρους. Στον Άρειο Πάγο, η παραδοσιακή αρνητική διάθεση άρχισε να υποχωρεί κυρίως από την εποχή της Προεδρίας του Στέφανου Ματθία. Κάτι περισσότερο: η νομολογία των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας τείνει πλέον να προσαρμόζεται, όλο και περισσότερο, προς τη νομολογία των διεθνών δικαστηρίων, αρκεί βέβαια η τελευταία να μην αντιβαίνει προς το ελληνικό Σύνταγμα. Γιατί ας μην ξεχνάμε ότι ο δικαστής στην Ελλάδα ορκίζεται να φυλάσσει προεχόντως το Σύνταγμα αυτής της χώρας. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι, όπου είναι εφικτό, η ερμηνεία των νόμων αλλά και του ίδιου του Συντάγματος δεν προσαρμόζεται προς τα οριζόμενα στα διεθνή κείμενα και τη διεθνή νομολογία. Η ασφάλεια του δικαίου αποτελεί σημαντικό στόχο, προκειμένου οι νομολογικές συγκρούσεις να αποφεύγονται κατά το δυνατό και ιδίως εκείνες μεταξύ εθνικών και διεθνών δικαστηρίων. Σ’ αυτό, όμως, πρέπει να συμβάλλουν και οι αποφάσεις των διεθνών δικαστηρίων, οι οποίες, κάποτε, δεν ερμηνεύουν σωστά το ελληνικό δίκαιο ή χαρακτηρίζονται από νομολογιακή αστάθεια που δημιουργεί απορίες και προβληματισμό.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Στο ερώτημα σε ποιο βαθμό τα δικαιώματα του ανθρώπου εφαρμόζονται στις μέρες μας στην Ελλάδα η απάντηση δεν είναι εύκολη . Μετά τη μεταπολίτευση του 1974 η δημοκρατία λειτουργεί, τα κόμματα εναλλάσσονται στην εξουσία ομαλά, οι πολυκομματικές κυβερνήσεις δοκιμάστηκαν συχνά στην πράξη, σοβαρές παραβιάσεις της εκλογικής διαδικασίας δεν καταγγέλλονται πλέον, ο κομματικός διάλογος είναι ελεύθερος αν και το επίπεδό του δεν είναι συχνά ικανοποιητικό. Η περιουσία, τουλάχιστον η ακίνητη, προστατεύεται μάλλον ικανοποιητικά, αν και οι φορολογικές επιβαρύνσεις της γίνονται οριακά ανεκτές. Οι ελευθερίες της σκέψης, της έκφρασης, της συνείδησης ασκούνται μάλλον απρόσκοπτα, αν και οι προκαταλήψεις κάποτε υπερισχύουν. Το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι δεν έχει περιορισμούς καθώς και το δικαίωμα του συνέρχεσθαι, του οποίου όμως η καταχρηστική άσκηση τείνει συχνά να παραβιάζει τα δικαιώματα των άλλων που είναι συχνά οι περισσότεροι και να διαταράσσει την κοινωνική και οικονομική ζωή. Η δημόσια παιδεία παρέχεται τυπικά δωρεάν, η ανάπτυξη όμως των ιδιωτικών φροντιστηρίων καταδεικνύει την ανεπάρκειά της, καθώς και η επιβολή αντισυνταγματικών διδάκτρων για τις μεταπτυχιακές σπουδές. Το Κράτος μεριμνά μεν, κατά το Σύνταγμα , για την υγεία των πολιτών, αυτή όμως παρέχεται με πολλές, καίριες κάποτε, ελλείψεις, ενώ η κοινωνική ασφάλιση μαζί με την εργασία και την αμοιβή της είχαν σχεδόν καταρρεύσει την εποχή της οικονομικής κρίσης. Λειτουργεί, με πολλές καθυστερήσεις, το Α.Σ.Ε.Π. που εξασφαλίζει την αξιοκρατική πρόσβαση του πολίτη στη δημόσια διοίκηση, πλείστοι όμως διορισμοί παρακάμπτουν την ανεξάρτητη αυτή αρχή. Νόμοι υπάρχουν αφάνταστα πολλοί όπως και άτεχνα διατυπωμένοι. Ποιοι όμως από αυτούς και σε ποια έκταση εφαρμόζονται; Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Το κράτος δικαίου στην Ελλάδα, διακόσια περίπου χρόνια μετά την έναρξη της Επανάστασης του 1821, δεν έχει ακόμα πλήρως εμπεδωθεί από την πολιτική εξουσία, τη διοίκηση αλλά και τους ίδιους τους πολίτες αυτής της χώρας.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">Η δικαιοσύνη, η πιο ευαίσθητη από τις τρείς λειτουργίες του πολιτεύματος, έχει ταχθεί, εκ προοιμίου, να εφαρμόζει τους νόμους, επιλύοντας διαφορές μεταξύ των πολιτών </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">αλλά και μεταξύ των πολιτών και του Κράτους. Το δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ασκείται αρκετά εύκολα, αλλά η απονομή του δικαίου γίνεται </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">συνήθως</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">πολύ </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">αργά, σχεδόν σε όλους τους κλάδους και τους βαθμούς της δικαστικής λειτουργίας , σε τέτοια ένταση και έκταση που συχνά εκφυλίζεται σε αρνησιδικία, για την οποία δεν ευθύνεται μόνο το αργόσυρτο δικαστικό σύστημα, αρκετοί δικαστές, αλλά και πολλοί δικηγόροι που κωλυσιεργούν εμποδίζοντας</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">την πρόοδο των δικών. Ο δικηγορικός υπερπληθωρισμός </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">έχει</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">σημαντικό </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">μερίδιο της σχετικής </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ευθύνης. </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">Το μέσο επίπεδο των δικαστικών αποφάσεων δεν είναι πλέον κακό, ο διάδικός ή ο μάρτυρας, όμως , ταλαιπωρείται αφάνταστα από </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">τις διαρκείς αναβολές των δικών, αλλά και από τη βραδεία έκδοση των δικαστικών αποφάσεων. Ειδικά η ποινική δίκη, ενώ , αυτή κυρίως,</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">θα έπρεπε να ολοκληρώνεται </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">σε σύντομο χρόνο, βραδυπορεί απαράδεκτα </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ενισχύοντας ένα </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">γενικό αίσθημα ατιμωρησίας ή γενικευμένης αδικαιολόγητης</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">επιείκειας έναντι</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">των </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">παρανομούντων.</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">Από την άλλη, η πανίσχυρη εκτελεστική εξουσία, αλλά και πολλά μ.μ.ε., αμφισβητούν, συχνά άδικα, την ορθότητα πολλών δικαστικών αποφάσεων, για λόγους πολιτικής ή οικονομικής σκοπιμότητας</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ή, ακόμη χειρότερα, καταργούν, στην πράξη, το τεκμήριο νομιμότητας του κατηγορούμενου και περίπου υπαγορεύουν το αποτέλεσμα της ανάκρισης ή αναγορεύουν τους ενόχους ή τους αθώους, κατά βούληση. Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες, ο δικαστής </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">που</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">καλώς ή κακώς </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">αποφεύγει </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">να απαντά προσωπικά στις επιθέσεις ή και τις ύβρεις που δέχεται </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ή να καταγγέλλει</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">τις υπαρκτές παρεμβάσεις στο έργο του</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">που προέρχονται από πηγές κείμενες</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">εντός ή εκτός των κόλπων της δικαιοσύνης, πρέπει να εκφέρει νηφάλια, αμερόληπτα και ανεξάρτητα τη δικανική </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">του κρίση. Και</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">βέβαια</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">έχει </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">και αυτός το δικαίωμα στο λάθος. Προβλέπονται</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">άλλωστε </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">τόσα πολλά ένδικα βοηθήματα για τη διόρθωσή του! </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">Καθόλου όμως δεν δικαιολογούνται οι εμφυλιοπολεμικής φύσης ενέργειες κάποιων εισαγγελέων</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ή</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">οι απαράδεκτες λεκτικές υπερβάσεις ( και όχι μόνο) </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ορισμένων συνδικαλιστών δικαστών,</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">οι οποίες </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">βλάπτουν </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">το κύρος της δικαιοσύνης. Ας μη ξεχνάμε, όμως, και το σημαντικό </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ρόλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">έλεγχο των δημοσίων δαπανών, ο οποίος δυστυχώς τείνει να περιορισθεί δραστικά. Και βέβαια πρέπει να εξαίρεται</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ο αποφασιστικός ρόλος που πάντα έπαιζε το Συμβούλιο της Επικρατείας</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">στην υπεράσπιση των</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">δικαιωμάτων του ανθρώπου, προστατεύοντας τον συνήθως αδύναμο πολίτη απέναντι στην αυθαιρετούσα διοίκηση και ασκώντας, </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">έγκυρα και πειστικά, τον έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, παρά τα κάποια σημαντικά </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">λάθη που επιμένει, τελευταία, να διαπράττει σε θέματα κυρίως</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">προστασίας</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">της θρησκευτικής</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ελευθερίας. </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Μήπως όμως την εφαρμογή των νόμων που κατοχυρώνουν </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">τα δικαιώματα του ανθρώπου </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">εξασφαλίζει πάντοτε η κυβέρνηση ή η δημόσια </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">διοίκηση, η οποία υπόκειται </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">ιεραρχικά σ’ εκείνη ;</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Η εκτελεστική εξουσία επιδεικνύει συχνά μια τάση</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">ενόχλησης</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">από την άσκηση από τους πολίτες </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">ορισμένων δικαιωμάτων του ανθρώπου και, λειτουργώντας αυτάρεσκα, προβάλλει μια συμπεριφορά αυταρχισμού και </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">παντοδυναμίας, αναφορικά ακόμη και με τα</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">αμυντικής φύσης ατομικά δικαιώματα των πολιτών. Ως προς τα παροχικής φύσης</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">κοινωνικά δικαιώματα που από τη φύση τους είναι περισσότερο </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">εύπλαστα , δεν εφαρμόζει , συχνά, ούτε τα υπεσχημένα. Η αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">των πολιτών προς το Κράτος έχει προ πολλού διαρραγεί, αν ίσχυσε ποτέ ευρέως στην πράξη , λόγω κυρίως, αλλά όχι αποκλειστικά, της πρόσφατης </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">οικονομικής κρίσης. Η σχέση Κράτους – πολίτη δεν χαρακτηρίζεται από αμοιβαία εμπιστοσύνη και καλή πίστη </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">όπως θα έπρεπε. Ο πολίτης νοιώθει συχνά</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">απροστάτευτος απέναντι σ ένα Κράτος που</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">όχι μόνο δεν τον υπηρετεί,</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">αλλά και του δείχνει, πολλές φορές </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">ότι τον θεωρεί απλώς</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">υπήκοό του</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">και όχι</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">το αντικείμενο της ιδιαίτερης μέριμνάς του, όπως θα όφειλε. Ιδιαίτερη είναι η διαχρονική ευθύνη των κυβερνώντων για την προβληματική </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">λειτουργία την δημοσίων υπηρεσιών, παρά το γεγονός ότι , κατά περιόδους και</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">παρά τις </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">μεγάλες αντιδράσεις από τους θιγόμενους υπαλλήλους </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">ή τους συνδικαλιστές τους , ψηφίστηκαν αξιόλογες</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">ρυθμίσεις </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">για την</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">εφαρμογή της</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">αρχής της αξιοκρατίας </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">στην </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">ανάδειξη των</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">προϊσταμένων των δημοσίων υπηρεσιών</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">ή για την καταπολέμηση της διαφθοράς των παρανομούντων υπαλλήλων μέσω της εφαρμογής ενός αξιόπιστου πειθαρχικού δικαίου. Το</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">ευνοϊκό όμως</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">αποτέλεσμα στην πράξη των μεταρρυθμίσεων αυτών δεν υπήρξε</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">ιδιαιτέρως εμφανές, είτε γιατί</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">η εφαρμογή τους, στην πρώτη περίπτωση,</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί , είτε γιατί το νομοθετικό πλαίσιο αλλοιώθηκε στην πορεία προς τη </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">λανθασμένη κατεύθυνση, στη δεύτερη περίπτωση.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">Οι ανεξάρτητες αρχές αποτελούν</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">τη ζωντανή </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">διάψευση της εύρυθμης λειτουργίας </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">του </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">παραδοσιακού σχήματος </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ορισμένων</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">κρατικών αρχών και</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">δομών. Λόγω της αποτυχίας </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">της κλασσικής κρατικής δραστηριότητας σε ορισμένους ευαίσθητους τομείς </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">κρατικού ενδιαφέροντος, το έδαφος παραχωρήθηκε σε κρατικά μεν </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">μορφώματα, τα οποία, όμως, </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">επιδιώκεται, κατά τον προορισμό τους, </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">να λειτουργούν ανεξάρτητα, μακριά από τις </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">τρέχουσες κομματικές επιθυμίες των κυβερνώντων. Η πολιτική όμως εξουσία δείχνει στην πράξη μάλλον να απεχθάνεται τις ανεξάρτητες αρχές και απλώς να τις ανέχεται όταν δεν τις υπονομεύει. Κάποτε τις αδρανοποιεί </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">όταν φοβάται ότι</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">θα γίνουν πολύ ενοχλητικές. </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">Μερικές φορές κάνει διακρίσεις υπέρ της μιας έναντι των άλλων ανεξάρτητων αρχών </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ή</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">αδιαφορεί γενικότερα </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">για τα προβλήματά τους. </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">Παρά ταύτα, οι ανεξάρτητες αρχές</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">λειτουργούν λιγότερο ή περισσότερο</span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">ικανοποιητικά, υπηρετώντας τα δικαιώματα του ανθρώπου, </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">και παρά το γεγονός ότι ο προβλεπόμενος, κυρίως για όσες προβλέπονται από το Σύνταγμα, </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">μέσω κομματικών συμφωνιών, τρόπος ανάδειξης των μελών τους δεν συμβάλλει στην αύξηση του κύρους τους. Υπηρετούν το κράτος δικαίου κι ας τις κατηγορούν κάποιοι ότι διαθέτουν μειωμένη δημοκρατική νομιμοποίηση. Συμβάλλουν με τον τρόπο τους στη λειτουργία θεσμικών αντίβαρων </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"> </span><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">απέναντι στην παντοκρατορία του κομματικού κράτους.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Πρότυπο ανεξαρτησίας εθνικού θεσμού δικαιωμάτων αποτελεί η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (Ε.Ε.Δ.Α.), μολονότι τυπικά δεν ορίζεται από το Σύνταγμα ή το νόμο ως ανεξάρτητη αρχή. Συγκροτημένη, σύμφωνα με τις Αρχές του Παρισιού, τις οποίες ενέκρινε η Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε., συγκροτείται από πρόσωπα υποδεικνυόμενα από τις κυριότερες ανεξάρτητες αρχές, τις σημαντικότερες μη κυβερνητικές οργανώσεις, τις δύο μεγάλες εθνικές συνομοσπονδίες εργαζομένων στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα, τρία πανεπιστήμια ,που κληρώνονται για κάθε νέα θητεία, την Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής, το Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών κλπ. Μετέχουν σ αυτήν με αποφασιστική ψήφο από την Κυβέρνηση μόνο δύο πρόσωπα που ορίζει ο Πρωθυπουργός. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής και οι εκπρόσωποι υπουργείων που επίσης μετέχουν δεν έχουν δικαίωμα ψήφου. Η Ε.Ε.Δ.Α., της οποίας ο Πρόεδρος και οι Αντιπρόεδροι αναδεικνύεται δημοκρατικά, με εσωτερική ψηφοφορία μεταξύ των μελών της, λειτουργεί περίπου είκοσι χρόνια και έχει παραγάγει σημαντικότατο έργο στον τομέα της προστασίας και προώθησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Η εκάστοτε Κυβέρνηση συνήθως δεν βοηθά το έργο της, σε αντίθεση με τη Βουλή που τη συμβουλεύεται, συχνά, σε πολλά θέματα δικαιωματικού περιεχομένου. Η εκτελεστική εξουσία δείχνει απλώς και μόνο ότι την ανέχεται, ίσως γιατί ενοχλείται από κάποιες απόψεις που αυτή ελεύθερα εκφράζει. Τον Απρίλιο του 2019, μάλιστα, προκειμένου να εξυπηρετηθούν, κυρίως, κομματικές σκοπιμότητες, η Κυβέρνηση προχώρησε, χωρίς να ενημερώσει προηγουμένως την Ε.Ε.Δ.Α., σε σημαντική αριθμητικά, ανορθολογική αλλοίωση της σύνθεσής της, δείχνοντας για μια ακόμα φορά την δυσανεξία της σε συλλογικές εκφράσεις που ακολουθούν μια ανεξάρτητη πορεία, δηλαδή δικαιώνουν το θεσμικό τους ρόλο. <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, τέλος, στηριζόμενες κατά βάση στον εθελοντισμό, αποτελούν, και αυτές, σημαντικό παράγοντα ανάσχεσης των δυνάμεων υπονόμευσης ή και μη εφαρμογής στην πράξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Παρά τα ερωτηματικά που δημιουργούνται κάποτε για την οικονομική διαχείριση ορισμένων από αυτές, οι περισσότερες από τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών δικαιώνονται καθημερινά μέσα από τη συνεχή δράση τους σε πλείστους τομείς, υποκαθιστώντας κάποτε ακόμα και τις υπολειτουργούσες κρατικές δομές, όπως τούτο συμβαίνει, στις μέρες μας, αναφορικά με την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού-προσφυγικού προβλήματος. Με το φόβο να αδικηθούν κάποιες από αυτές αξίζει να γίνει αναφορά σε δύο από τις παλαιότερες οργανώσεις, στην Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, που παρήγαγαν, επί δεκαετίες, σημαντικότατο έργο σε πολλά επίπεδα έρευνας αλλά και δράσης για σημαντικές πλευρές των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Αξίζει ακόμα να σημειωθεί ότι το μεγάλο προσόν των μη κυβερνητικών οργανώσεων είναι η ελεύθερη δράση τους εκτός των αγκυλώσεων που παρατηρούνται συχνά στις κρατικές δομές.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Τέλος, αξίζει να υπογραμμιστεί ότι η υπόθεση των δικαιωμάτων του ανθρώπου δεν αφορά μόνο την Πολιτεία ή τους συλλογικούς φορείς, κρατικούς ή ιδιωτικούς. Αφορά τον οποιονδήποτε, ο οποίος, χωρίς αδικαιολόγητες διακρίσεις, πρέπει να απολαμβάνει τα δικαιώματα του ανθρώπου, σε όλες τις μορφές τους, αλλά και να μάχεται για την εφαρμογή τους, όταν οι συνθήκες το επιβάλλουν, προς όφελος του ίδιου, των άλλων και του κοινωνικού συνόλου, πάντοτε, βέβαια, τηρώντας και τις υποχρεώσεις του, όπως προσδιορίζονται από τους κανόνες δικαίου που η δημοκρατική Πολιτεία θέτει προς όφελος της ομαλής κοινωνικής συμβίωσης.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><b>Γιώργος Σταυρόπουλος</b><o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><b><br /></b></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><i>Επίτιμος Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας<o:p></o:p></i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><i>Πρώην Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου</i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: left;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; text-indent: 36pt;">Ιανουάριος 2020</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="line-height: 18.4px;"><span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"> <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
</div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-49920715943533811772019-04-05T00:29:00.001+03:002019-04-06T03:39:06.603+03:00Ανακοίνωση παραίτησης του Προέδρου της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου Γιώργου Σταυρόπουλου <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="Apple-Mail-URLShareUserContentTopClass">
<div class="separator" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;">
<img border="0" data-original-height="1500" data-original-width="1038" height="320" src="https://4.bp.blogspot.com/-cWIwILyY4oM/TtZWBDvVy8I/AAAAAAAABP0/aJ5gEDHF-JEfhfjONa7f5A7n3W5WNqfRQCPcBGAYYCw/s320/YpEpikrateias_GStavropoulos_201s.jpg" width="220" /> </div>
<div class="separator" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;">
<b style="text-align: left;">4.4.2019. </b></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; font-family: "tinos" , serif; font-size: 18px;"><b>Ολόκληρη η ανακοίνωση:</b></span></div>
<div class="main-content vimaserif" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; box-sizing: inherit; font-family: Tinos, serif; font-size: 18px; line-height: 26px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div class="main-content pos-rel article-wrapper" itemprop="articleBody" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; box-sizing: inherit; height: auto; line-height: 26px; margin: 0px; max-width: 860px; outline: 0px; padding: 0px; position: relative; text-rendering: optimizelegibility; width: 590px;">
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
«Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) είναι το ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο της Πολιτείας που έχει συσταθεί με νόμο, σύμφωνα με σχετική απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ως ο εθνικός θεσμός για να προστατεύει, προωθεί, υπερασπίζεται και προβάλλει τις πανανθρώπινες αξίες των εν γένει δικαιωμάτων του ανθρώπου.</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
Λειτουργεί στην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια, με πλήρη ανεξαρτησία, χωρίς κομματικές σκοπιμότητες και έχει να παρουσιάσει ένα σημαντικότατο έργο. Η ανεξαρτησία της έχει ενοχλήσει και στο παρελθόν, τώρα όμως υφίσταται καίριο πλήγμα. Η Κυβέρνηση θέλοντας να αλλοιώσει τη σύνθεσή της, αλλά και να την καταστήσει δυσλειτουργική έως πλήρως αδρανή, προχωρεί μονομερώς σε μια άμετρη και άκριτη προσθήκη 5 μελών από μια μόνο Κοινότητα, εκείνη των ΛΟΑΤΚΙ, και 2 ακόμη μελών, εκτός από το ήδη υφιστάμενο μέλος, από άλλη, την Κοινότητα των Ρομά, κατά παράβαση κάθε αρχής ισότητας έναντι των λοιπών φορέων προστασίας των δικαιωμάτων που είναι ήδη μέλη της ΕΕΔΑ και διαθέτουν μόνο μια ψήφο στην Ολομέλειά της.</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
Η νομοθέτηση προχώρησε χωρίς δημόσια διαβούλευση, χωρίς ποτέ, από πριν, η Κυβέρνηση, να ενημερώσει, συγκεκριμένα, την ΕΕΔΑ γι αυτήν και μολονότι με την από 27.11.2018 ομόφωνη απόφαση της Ολομέλειάς της τάχτηκε κατά κάθε μεμονωμένης ρύθμισης και ήδη, με την με την από 28.3.2019 Δήλωσή της, απέκρουσε και τη συγκεκριμένη ρύθμιση, καταγγέλλουσα τόσο τη διαδικασία που ακολουθήθηκε όσο και την ουσία της ρύθμισης.</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
Τα δικαιώματα του ανθρώπου δεν ιεραρχούνται. Βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο και προστατεύονται ισότιμα όταν προσβάλλονται. Η Κοινότητα των Ρομά φυσικά πρέπει να εκπροσωπείται στην ΕΕΔΑ, όπως και η Κοινότητα των ΛΟΑΤΚΙ. Ως προς την πρώτη αλλά και ως προς τη δεύτερη κοινότητα, η ΕΕΔΑ έχει ήδη συμβάλει αποφασιστικά στην ανάδειξη των προβλημάτων τους, προβάλλοντας, με επιστημονικές εργασίες αλλά και δημόσιες τοποθετήσεις, την ανάγκη άμεσης επίλυσής τους, υποστηρίζοντας, συχνά, τις σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες.</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
Η υπερβολικά μεγάλη όμως, ευνοϊκή μεταχείρισή τους σε βάρος όλων των άλλων υπερασπιστών των δικαιωμάτων του ανθρώπου προσβάλλει τους δεύτερους, αλλά και υποβαθμίζει το κύρος της ίδιας της Εθνικής Επιτροπής, αλλοιώνει άκριτα τη σύνθεσή της και θίγει την ανεξαρτησία της.</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
Η τελευταία κυβερνητική ενέργεια ήταν η τελευταία πράξη μιας αδιάφορης και συχνά απαξιωτικής στάσης των εκπροσώπων της Εκτελεστικής Εξουσίας απέναντι στην ΕΕΔΑ, με ελάχιστες, μόνο, λαμπρές εξαιρέσεις.</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
Ο προϋπολογισμός της είναι τόσο μικρός που η ΕΕΔΑ αδυνατεί να ανταποκριθεί με επάρκεια στο ρόλο της, το ελάχιστο σε αριθμό επιστημονικό προσωπικό που εργάζεται με αυταπάρνηση και μέτριες αποδοχές πληροφορείται από τον αρμόδιο Υπουργό στη Βουλή ότι δεν πρέπει να μονιμοποιηθεί γιατί «έχει συγκεκριμένες αντιλήψεις και θεάσεις» (; !), οι συνθήκες στέγασης της Εθνικής Επιτροπής είναι απαράδεκτες για ευρωπαϊκό θεσμό, για κάθε μέλος της ΕΕΔΑ που μετέχει στην Ολομέλειά της (συμπεριλαμβανομένου του Προεδρείου) προβλέπεται η χορήγηση 40 περίπου ευρώ το μήνα (!), ποσό από το οποίο τα περισσότερα μέλη έχουν παραιτηθεί για λόγους προσωπικής αξιοπρέπειας.</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
Τα υπηρεσιακά έγγραφα της ΕΕΔΑ προς την Κυβέρνηση και τη Διοίκηση συνήθως δεν απαντώνται και τα αιτήματα συχνά δεν ικανοποιούνται. Οι αρμόδιοι, ακόμα και σε υψηλό επίπεδο, συνήθως αρνούνται την επικοινωνία με την ΕΕΔΑ !</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
Και λυπούμαι να πω ότι ο Πρωθυπουργός της χώρας, στον οποία η ΕΕΔΑ «υπάγεται» οργανωτικά και η οποία αποτελεί το θεσμικό σύμβουλό του, ουδέποτε τα τελευταία πολλά χρόνια βρήκε λίγο χρόνο να ενημερωθεί από το Προεδρείο της για την κατάσταση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στη χώρα και τα προβλήματα της Εθνικής Επιτροπής ή έστω να παραλάβει προσωπικά την Ετήσια Έκθεση της, κάτι που επέβαλε ο ίδιος ο νόμος και η πρακτική που ακολουθήθηκε από όλους τους άλλους αποδέκτες της!</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
Αντιθέτως, ο Πρόεδρος της Βουλής και οι βουλευτές- μέλη των αρμόδιων Επιτροπών της Βουλής όλων των κομμάτων έδειξαν πάντα μείζονα ευαισθησία για ενημέρωση και προβληματισμό πάνω στα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα δικαιώματα του ανθρώπου στην Ελλάδα.</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
Η υπεροψία της εκτελεστικής εξουσίας, ο αυταρχισμός στη λήψη και εφαρμογή των αποφάσεων της κι ένας προσβλητικός διδακτισμός, τελευταία, έχουν πλέον περισσέψει. Η παραίτηση μου είναι πλέον η μόνη αξιοπρεπής αντίδραση στην απαξίωση της ΕΕΔΑ και εμού προσωπικά ως εκλεγμένου Προέδρου του Εθνικού Θεσμού Δικαιωμάτων.</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<div style="text-align: justify;">
Θέλω να εκφράσω, αποχωρώντας, τις θερμές μου ευχαριστίες στις Αντιπροέδρους, αλλά και στα λοιπά μέλη της Εθνικής Επιτροπής, τα οποία, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, συνέβαλαν ή συμπαραστάθηκαν στο δύσκολο έργο της, στα μέλη του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, το οποίο η ΕΕΔΑ δημιούργησε από κοινού με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, καθώς και στο εξαίρετο προσωπικό της Εθνικής Επιτροπής για το παραχθέν έργο τα τελευταία χρόνια. Ελπίζω ότι θα έρθουν καλύτερες μέρες για την Εθνική Επιτροπή και τα δικαιώματα του ανθρώπου στην Ελλάδα. Αρκεί οι υπερασπιστές τους να γρηγορούν».</div>
</div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<b style="font-family: Times; font-size: medium;">4.4.2019</b></div>
<div style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; box-sizing: inherit; line-height: 26px; margin-bottom: 2rem; outline: 0px; padding: 0px; text-rendering: optimizelegibility;">
<br /></div>
</div>
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<br /></div>
</div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-40447339397192040852018-12-07T00:01:00.003+02:002018-12-07T00:09:33.016+02:00Η θρησκευτική ελευθερία υπό αμφισβήτηση: Ελλάδα 2018.<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-abRHHS5NOac/XAmbEWBw8cI/AAAAAAAABQc/jliJ0ChVSTskDobxF3rdF_olqOsXv4QPgCLcBGAs/s1600/47282209_2283475668330199_3277679840693583872_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="469" data-original-width="960" height="195" src="https://4.bp.blogspot.com/-abRHHS5NOac/XAmbEWBw8cI/AAAAAAAABQc/jliJ0ChVSTskDobxF3rdF_olqOsXv4QPgCLcBGAs/s400/47282209_2283475668330199_3277679840693583872_n.jpg" width="400" /></a></div>
<b>Η θρησκευτική ελευθερία υπό αμφισβήτηση: Ελλάδα 2018. </b><br />
Μια ενδιαφέρουσα και επίκαιρη εκδήλωση, την Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου στην αίθ. 112 (Κωνσταντόπουλος) στη Νομική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.<br />
<br /></div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-55348737223781646792018-02-24T18:33:00.001+02:002018-02-24T18:36:06.969+02:00Εισήγηση στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, 23 Φεβρουαρίου 2018<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="http://2.bp.blogspot.com/-Mgu5CUP8UNY/WpGTyVKdoHI/AAAAAAAABPo/7rTAVd5rcz4AO4c2uWcDENR-LtvCqXBIACK4BGAYYCw/s1600/28279392_10157313663045031_5548218881085755113_n-793222.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_6526159827920330866" src="https://2.bp.blogspot.com/-Mgu5CUP8UNY/WpGTyVKdoHI/AAAAAAAABPo/7rTAVd5rcz4AO4c2uWcDENR-LtvCqXBIACK4BGAYYCw/s320/28279392_10157313663045031_5548218881085755113_n-793222.jpg" /></a><br />
<div class="">
<div class="" style="-webkit-line-break: after-white-space; -webkit-nbsp-mode: space; -webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; letter-spacing: normal; orphans: auto; text-align: start; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: auto; word-spacing: 0px; word-wrap: break-word;">
<div class="" style="-webkit-line-break: after-white-space; -webkit-nbsp-mode: space; -webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; letter-spacing: normal; orphans: auto; text-align: start; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: auto; word-spacing: 0px; word-wrap: break-word;">
<div class="" style="color: rgb(0 , 0 , 0); font-family: "minion pro"; font-size: 14px; font-style: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; margin: 0px; text-align: left; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; word-spacing: 0px;">
<b class=""><br class="Apple-interchange-newline" /></b></div>
<span style="color: rgb(0 , 0 , 0); font-family: "myriad pro"; font-size: 18px; font-style: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; text-align: left; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; word-spacing: 0px;"><br class="Apple-interchange-newline" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-family: 'Myriad Pro'; font-size: 18px; font-style: normal; font-variant-alternates: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-ligatures: normal; font-variant-numeric: normal; font-variant-position: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: left; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;" /></span></div>
</div>
</div>
<br class="" /></div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-36403450456727474492015-12-16T15:10:00.001+02:002018-02-04T19:46:56.974+02:00ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΑ 15 ΧΡΟΝΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΕΔΑ, 21 Δεκεμβρίου 2015<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://4.bp.blogspot.com/-dzhrehNEF1M/VnFhiJMnpFI/AAAAAAAABOc/hnL25AY3zMs/s1600/Afissa%25CE%2595%25CE%2595%25CE%2594%25CE%2591.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://4.bp.blogspot.com/-dzhrehNEF1M/VnFhiJMnpFI/AAAAAAAABOc/hnL25AY3zMs/s320/Afissa%25CE%2595%25CE%2595%25CE%2594%25CE%2591.jpg" width="226" /> </a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Την <b>Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2015 </b>και ώρα 5μ.μ. στην αίθουσα του <b>Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών</b>, θα πραγματοποιηθεί η ημερίδα για τα δεκαπέντε χρόνια λειτουργίας της <i>Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.</i></div>
<a name='more'></a><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Η επετειακή αυτή εκδήλωση θα περιλαμβάνει τρεις ενότητες.</div>
<ul style="text-align: left;">
<li>ομιλία του Προέδρου της ΕΕΔΑ κ. Γ. Σταυρόπουλου και χαιρετισμούς των προσώπων που διετέλεσαν στο παρελθόν Πρόεδροί της, </li>
<li>βράβευση της Ομότιμης Καθηγήτριας Αλίκης Γιωτοπούλου-Μαραγκοπούλου για την συνεισφορά της στον αγώνα για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, </li>
<li>εισηγήσεις των Καθηγητών κ.κ. Λ. .Α. Σισιλιάνου και Π. Στάγκου. </li>
</ul>
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης έχει ώς εξής:<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://4.bp.blogspot.com/-nYLccYXy-Hk/VnFkKd1BapI/AAAAAAAABOo/eMfsi8zuqP8/s1600/ProgrEEDA.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://4.bp.blogspot.com/-nYLccYXy-Hk/VnFkKd1BapI/AAAAAAAABOo/eMfsi8zuqP8/s320/ProgrEEDA.jpg" width="226" /></a></div>
<br /></div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-65558537450546646152015-10-10T18:36:00.001+03:002018-02-04T19:47:17.967+02:00Συνέντευξη στον Άρη Δημοκίδη, LIFO.gr, 9.10.2015 <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<base class=""></base><br />
<div class="Apple-Mail-URLShareUserContentTopClass">
<a href="http://3.bp.blogspot.com/-4DlHbHvqamw/VhkwcDcXSpI/AAAAAAAABN0/PFr4mFcJSDE/s1600/894930_%25CF%2583%25CF%2584%25CE%25B1%25CF%2585%25CF%2581%25CE%25BF%25CC%2581%25CF%2580%25CE%25BF%25CF%2585%25CE%25BB%25CE%25BF%25CF%2582_%25CE%25B4%25CE%25B9%25CE%25BA%25CE%25B1%25CF%2583%25CF%2584%25CE%25B7%25CC%2581%25CF%2582-775490.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_6204043220198312594" src="https://3.bp.blogspot.com/-4DlHbHvqamw/VhkwcDcXSpI/AAAAAAAABN0/PFr4mFcJSDE/s320/894930_%25CF%2583%25CF%2584%25CE%25B1%25CF%2585%25CF%2581%25CE%25BF%25CC%2581%25CF%2580%25CE%25BF%25CF%2585%25CE%25BB%25CE%25BF%25CF%2582_%25CE%25B4%25CE%25B9%25CE%25BA%25CE%25B1%25CF%2583%25CF%2584%25CE%25B7%25CC%2581%25CF%2582-775490.jpg" /></a></div>
<div class="Apple-Mail-URLShareWrapperClass" style="position: relative !important;">
<blockquote class="" style="border-left-style: none; color: inherit; margin: inherit; padding: inherit;" type="cite">
<div class="original-url">
<a class="" href="http://www.lifo.gr/team/bitsandpieces/60926">http://www.lifo.gr/team/bitsandpieces/60926</a><br />
<span class="" style="font-family: "georgia" , "palatino" , "times" , "times new roman" , serif; line-height: 25px;"><b class="">Γιατί δεν μπορούμε να δούμε τον άλλο, το συνάνθρωπο μας, με σεβασμό, εκτίμηση και αίσθηση δικαίου;</b></span></div>
</blockquote>
<span class="" style="background-color: white; color: rgb(15 , 15 , 15); font-family: "fedrasansnormal" , sans-serif; font-size: 13px;">Ο Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου κ. Γεώργιος Σταυρόπουλος μιλά στο <a class="" href="http://lifo.gr/">LIFO.gr</a> Πηγή: </span><a class="" href="http://www.lifo.gr/team/bitsandpieces/60926" style="color: #0f0f0f; font-family: FedraSansNormal, sans-serif; font-size: 13px; outline: none; text-decoration: none;">www.lifo.gr</a><br />
<blockquote class="" style="border-left-style: none; color: inherit; margin: inherit; padding: inherit;" type="cite">
<div class="" id="article" role="article" style="border-bottom-width: 0px;">
<div class="page" style="font-family: Georgia, Palatino, Times, 'Times New Roman', serif; line-height: 25px;">
<div class="clear" style="font-size: 15px;">
<br class="" />
<div class="" style="font-style: italic;">
«Ο άκρατος εγωισμός βλάπτει συχνά τα δικαιώματά του ανθρώπου και κυρίως εκείνα των προσώπων που μειονεκτούν οικονομικά, κοινωνικά, προσωπικά...»</div>
</div>
</div>
</div>
</blockquote>
<blockquote class="" style="border-left-style: none; color: inherit; margin: inherit; padding: inherit;" type="cite">
<div class="" id="article" role="article" style="border-bottom-width: 0px;">
<div class="page" style="font-family: Georgia, Palatino, Times, 'Times New Roman', serif; line-height: 25px;">
<br />
<br />
<aside class="" style="font-size: 15px;"><a class="" href="https://www.blogger.com/authors/42/posts"><i class="">Από τον</i>ΑΡΗ ΔΗΜΟΚΙΔΗ</a></aside><br />
<div class="" style="font-size: 15px;">
Κατά τη συνεδρίαση της Ολομέλειας της <b class=""><i class="">Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου</i></b> (ΕΕΔΑ) της 22<sup class="">ας</sup> Ιουνίου 2015, πρόεδρος εξελέγη ο <i class="">κ. Γεώργιος Σταυρόπουλος,</i> Επίτιμος Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας πρόσωπο ορισθέν, ως Μέλος της ΕΕΔΑ, από το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.<br />
<a name='more'></a></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
<i class="">O κύριος Σταυρόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946 και σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. (Μετεκπαιδεύτηκε στη Γαλλία σε θέματα δημoσίου δικαίου και κοινωνικής ασφάλειας και στο Λουξεμβούργο σε θέματα δικαίου του ανταγωνισμού.)</i></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
<i class="">Υπήρξε εισηγητής του Συμβουλίου της Επικρατείας (1971), Πάρεδρος (1977), Σύμβουλος της Επικρατείας (1989), Αντιπρόεδρος (1999), Πρόεδρος του Γ' Τμήματος (2001-2011), Προϊστάμενος του Νομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού (25 Ιουλίου – 10 Νοεμβρίου 2011), ενώ προήδρευσε στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, στο Δικαστήριο Αγωγών Κακοδικίας και στο Μισθοδικείο. Επίσης διετέλεσε δικαστής ad hoc στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Προϊστάμενος της Επιθεώρησης και Επιθεωρητής των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, μέλος του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου Διοικητικής Δικαιοσύνης και μέλος του Πειθαρχικού Συμβουλίου των Καθηγητών Α.Ε.Ι..</i></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
<div class="">
<i class="">Τέλος έχει διδάξει θέματα συνταγματικού δικαίου (δικαστικής ανεξαρτησίας και δεοντολογίας) στην Εθνική Σχολή Δικαστών και στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και διετέλεσε υπουργός Επικρατείας στην Κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου.</i></div>
</div>
<blockquote class="" style="font-size: 15px;">
<div class="">
Η εφαρμογή μέτρων λιτότητας επί μακρό χρόνο, οδηγεί σε υποβάθμιση της προστασίας των εν γένει ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σε αντιστροφή της ιεραρχίας των αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης</div>
</blockquote>
<div class="" style="font-size: 15px;">
<b class="">Κύριε Σταυρόπουλε, ποια είναι η εθνική επιτροπή για τα δικαιώματα του ανθρώπου; Μιλήστε μας λίγο για αυτήν...</b><br />
Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) είναι το ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο της Πολιτείας σε θέματα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Συστάθηκε με τον νόμο 2667/1998, ως ανεξάρτητος εθνικός φορέας σε ζητήματα προστασίας και προώθησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου, σύμφωνα με τις αρχές των Παρισίων του ΟΗΕ και σε αντιστοιχία με την θεσμική πρακτική των ευρωπαίων εταίρων της Χώρας μας, αλλά και εβδομήντα και πλέον φορέων/μελών της διεθνούς κοινότητας. </div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Η ΕΕΔΑ συμπληρώνει φέτος 15 χρόνια λειτουργίας και, κατά την κρίση διεθνών και εγχώριων οργάνων που συνεργάζονται με αυτή, έχει αποκτήσει το δικό της διακριτό στίγμα ως προς την προστασία και προώθηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην Ελλάδα. Η σύνθεση της επιτρέπει την συνέργεια προσώπων που σπάνια τους δίνεται η δυνατότητα συνύπαρξης στον ίδιο φορέα. Μετέχουν σε αυτή πρόσωπα οριζόμενα από ανεξάρτητες αρχές, μη κυβερνητικές οργανώσεις, πολιτικά κόμματα, πρόσωπα εγνωσμένου κύρους οριζόμενα από τον Πρωθυπουργό, τον Πρόεδρο της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής καθώς και εκπρόσωποι υπουργείων, χωρίς οι τελευταίοι να διαθέτουν δικαίωμα ψήφου.</div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
<b class="">Γιατί</b><b class=""> ο κόσμος δεν τη γνωρίζει αρκετά;</b></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Η ΕΕΔΑ παρακολουθεί την τρέχουσα επικαιρότητα και παρεμβαίνει όταν το κρίνει σκόπιμο με επιστημοσύνη, θάρρος και αντικειμενικότητα. Ο κύριος λόγος που ο κόσμος δεν την γνωρίζει αρκετά είναι η μη ταύτιση της με συγκεκριμένες κομματικές οργανώσεις και αντιλήψεις. Δεν εξυπηρετεί πολιτικές σκοπιμότητες, όπως κάποιοι θα ήθελαν, και τα ΜΜΕ συχνά την αγνοούν. Η μεριμνά όμως για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου δεν μπορεί να έχει συγκεκριμένη κομματική σύνδεση. Ελπίζω ότι, με τον καιρό, τα μέσα ενημέρωσης θα κατανοήσουν καλύτερα αλλά και θα αναδείξουν την δραστηριότητα της Εθνικής Επιτροπής.</div>
<div class="clear" style="font-size: 15px;">
<a class="" href="https://www.blogger.com/uploads/image/894929/2012042604646_120909227.jpg" rel="lightbox[images]" title="Γιατί δεν μπορούμε να δούμε τον άλλο, το συνάνθρωπο μας, με σεβασμό, εκτίμηση και αίσθηση δικαίου;"></a><a href="http://1.bp.blogspot.com/-nqky5RDD15g/VhkwczpO6AI/AAAAAAAABOA/acxuU-s4-0s/s1600/894929_2012042604646_120909227-779078.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_6204043233137190914" src="https://1.bp.blogspot.com/-nqky5RDD15g/VhkwczpO6AI/AAAAAAAABOA/acxuU-s4-0s/s320/894929_2012042604646_120909227-779078.jpg" /></a></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
<b class="">Τι πιστεύετε για τις προσφυγικές ροές; Ποιος είναι ο ρόλος της ΕΕ στο ζήτημα; Ποια η θέση της επιτροπής;</b></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Οι προσφυγικές ροές οφείλονται συχνά στον πόλεμο και την ανθρώπινη δυστυχία που αυτός προκαλεί. Στις μέρες μας μια στρατιωτική δικτατορία και ένα φονταμενταλιστικό στρατιωτικό μόρφωμα αλληλοεξοντώνονται, καταστρέφουν την χώρα τους και προκαλούν μια από τις μεγαλύτερες μετακινήσεις ανθρώπων στην σύγχρονη ιστορία, ενώ οι ξένες δυνάμεις ενισχύουν τους εμπόλεμους ή αδιαφορούν.</div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Αποτέλεσμα, η διάχυση εκατομμυρίων προσφύγων σε γειτονικές χώρες, αλλά και στην Ευρώπη, που, για μια ακόμη φορά, καθυστερεί να συνειδητοποιήσει τα προβλήματα που προκαλούνται και να τα αντιμετωπίσει. Η μεταναστευτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), και ιδίως το σύστημα του Δουβλίνου, δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες της πραγματικότητας, δεν αποτρέπει, αλλά ευνοεί τον πλουτισμό των εμπόρων ανθρώπων που συνεχίζουν να παρέχουν τις «υπηρεσίες» τους και στο έδαφος της ΕΕ. Η ανθρωπιστική κρίση διαρκώς οξύνεται, με ποικίλους σοβαρούς κινδύνους τόσο για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, όσο και για τις χώρες υποδοχής τους.</div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Η ΕΕΔΑ, με ανακοίνωση της, στις 31.8.2015, ζήτησε από την ΕΕ να αναλάβει επειγόντως τις ευθύνες της. Επισημάνθηκε ότι δεν αρκεί η παροχή χρηματικής συνδρομής στις βαρυνόμενες χώρες πρώτης υποδοχής, που είναι πάντως αναγκαία, αλλά αναπόφευκτα ανεπαρκής, αλλά απαιτείται ανασχεδιασμός της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ, με επικέντρωση της στην προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και στην δίκαιη και αποτελεσματική κατανομή βαρών. Σημειώθηκε ακόμα ότι είναι ανάγκη να αναδειχθεί το ανθρώπινο πρόσωπο της ΕΕ και να μην μείνουν νεκρό γράμμα οι αξίες και αρχές που θεμελιώνουν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.</div>
<blockquote class="" style="font-size: 15px;">
<div class="">
Στην Ελλάδα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης και των πολιτικών παθών, που οξύνθηκαν γι' αυτό, η νηφαλιότητα και η ανεξαρτησία αποτελούν μια δύσκολη υπόθεση, είτε σε προσωπικό είτε σε συλλογικό επίπεδο.</div>
</blockquote>
<div class="" style="font-size: 15px;">
<b class="">Ποιοι ειναι οι στόχοι της επιτροπής;</b></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Βασική σκέψη που ενέπνευσε την δημιουργία της ΕΕΔΑ είναι η ανάγκη σύστασης ενός ανεξάρτητου οργάνου της Πολιτείας που θα έχει συμβουλευτικό ρόλο σε θέματα προστασίας και προώθησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Αυτός είναι ο κύριος σκοπός της Εθνικής Επιτροπής. Παράλληλα, η Επιτροπή ανταλλάσει εμπειρίες σε διεθνές επίπεδο με ανάλογα όργανα διεθνών οργανισμών, υποβάλλει συστάσεις και προτάσεις, εκπονεί μελέτες, υποβάλλει εκθέσεις και γνωμοδοτεί για την λήψη νομοθετικών, διοικητικών και άλλων μέτρων που συμβάλλουν στην βελτίωση της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, αλλά και αναπτύσσει πρωτοβουλίες για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, γενικότερα, και ιδίως στο πλαίσιο λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος.</div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Πρέπει να σημειωθεί ότι στην Εθνική Επιτροπή λειτουργούν, για την καλύτερη επεξεργασία των σχετικών θεμάτων πέντε τμήματα: α) ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων, β) κοινωνικών, οικονομικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων, γ) εφαρμογής των δικαιωμάτων του ανθρώπου στους αλλοδαπούς, δ) προώθησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου (ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, ΜΜΕ, εκπαίδευση και άλλα μέσα), ε) διεθνούς επικοινωνίας και συνεργασίας. Οι ειδικότεροι στόχοι της ΕΕΔΑ συγκεκριμενοποιούνται εκάστοτε στο πλαίσιο των παραπάνω αρμοδιοτήτων της.</div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
<b class="">Πώς θα αξιολογούσατε προσωπικά και ως επιτροπή το βαθμό τήρησης και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα;</b></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Όλες οι χώρες παρουσιάζουν, περισσότερο ή λιγότερο, προβλήματα ως προς τον σεβασμό, στην πράξη, των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Η χώρα μας εμφάνιζε τα τελευταία χρόνια ορισμένα προβλήματα (εκδηλώσεις ρατσισμού και ξενοφοβίας, περιπτώσεις βάναυσης μεταχείρισης κρατουμένων, απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης αλλοδαπών εργαζομένων κλπ.), ο εν γένει όμως κανόνας της εφαρμογής των δικαιωμάτων του ανθρώπου, κατοχυρωμένος από το Σύνταγμα και από διεθνείς συμβάσεις, που η Ελλάδα έχει μετατρέψει σε εσωτερικό της δίκαιο, ετηρείτο, καταρχήν, με συγκεκριμένες εξαιρέσεις. Η εικόνα αυτή, μετά την επιβολή των συνεχιζόμενων μέτρων λιτότητας, έχει σχεδόν πλήρως ανατραπεί.</div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Όπως διακήρυξε η ΕΕΔΑ. με την από 15.7.2015 Δήλωσή της, η εφαρμογή μέτρων λιτότητας επί μακρό χρόνο, κατά τρόπο που λαμβάνει χαρακτηριστικά διαρκούς κατάστασης , οδηγεί σε υποβάθμιση της προστασίας των εν γένει ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σε αντιστροφή της ιεραρχίας των αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς δίνεται προτεραιότητα στους δημοσιονομικούς στόχους σε βάρος θεμελιωδών κοινωνικών αξιών και διαταράσσεται η δίκαιη ισορροπία οικονομικών και κοινωνικών στόχων, κατά την εφαρμογή εθνικής πολιτικής ανάκαμψης από την κρίση χρέους.</div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Ειδικότερα, με τα μέτρα λιτότητας παραβιάζονται θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές, όπως η αρχή της ισότητας και η ειδικότερη έκφρασή της, της συνεισφοράς των πολιτών στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις τους, το δικαίωμα σε ισότιμη πρόσβαση στην παιδεία, στην υγεία, στην εργασία και στην κοινωνική ασφάλιση. Περιορίζεται το δικαίωμα στην ιδιοκτησία και δεν τηρείται σωστά η αρχή της αναλογικότητας, η αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης, καθώς και η αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης. Κλονίζεται το κοινωνικό κράτος δικαίου και δεν εξυπηρετείται η οικονομική ανάπτυξη της Χώρας.</div>
<div class="clear" style="font-size: 15px;">
<a class="" href="https://www.blogger.com/uploads/image/894931/0403_Athens_Sep11_IMG_4602.jpeg" rel="lightbox[images]" title="Γιατί δεν μπορούμε να δούμε τον άλλο, το συνάνθρωπο μας, με σεβασμό, εκτίμηση και αίσθηση δικαίου;"></a><a href="http://2.bp.blogspot.com/-0rGwQErUm04/Vhkwd0MPuUI/AAAAAAAABOM/WU2WxKpQuwU/s1600/894931_0403_Athens_Sep11_IMG_4602-782872.jpeg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_6204043250463914306" src="https://2.bp.blogspot.com/-0rGwQErUm04/Vhkwd0MPuUI/AAAAAAAABOM/WU2WxKpQuwU/s320/894931_0403_Athens_Sep11_IMG_4602-782872.jpeg" /></a></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
<b class="">Πώς καταφέρνει μια επιτροπή να παραμείνει ανεξάρτητη και χωρίς κομματικές επιρροές;</b></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Στην Ελλάδα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης και των πολιτικών παθών, που οξύνθηκαν γι' αυτό, η νηφαλιότητα και η ανεξαρτησία αποτελούν μια δύσκολη υπόθεση, είτε σε προσωπικό είτε σε συλλογικό επίπεδο. Παρά ταύτα, η ανεξαρτησία που αποτελεί ηθικής φύσης επιλογή, αλλά και βιωματική στάση ζωής είναι, κάποτε, εφικτή. Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου κατορθώνει τα δεκαπέντε χρόνια της λειτουργίας της να έχει εδραιωμένη την ανεξαρτησία της, κάτι που αναγνωρίζεται σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Η αναγνώριση αυτή αποτυπώνεται και στην απόδοση του βαθμού Α' στη διεθνή διαπίστευσή της, ως προς τη συμμόρφωση με τις Αρχές των Παρισίων του ΟΗΕ, γεγονός που έχει ιδιαίτερη σημασία για τη Χώρα μας.</div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
<b class="">Πώς πιστεύετε οτι θα καταφέρουμε να προστατέψουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα στην καθημερινότητα; Τι χρειάζεται να γίνει;</b></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι η εφαρμογή στην πράξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου είναι υπόθεση του καθενός μας. Ο σύγχρονος άνθρωπος πρέπει να μάθει να μάχεται για τα δικά του δικαιώματα, αλλά και να ανέχεται το «διαφορετικό». Θα πρέπει, όμως, και το «διαφορετικό» να μη θίγει τα δικαιώματα των άλλων, αλλά και τους κανόνες λειτουργίας ενός δημοκρατικού κράτους δικαίου. Η ισορροπία, βέβαια, ανάμεσα σε δικαιώματα με περιεχόμενο κάποτε αλληλοσυγκρουόμενο, δεν είναι ένα εύκολο εγχείρημα.</div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Από την άλλη, η ανάγκη σωστής εφαρμογής στην πράξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου δεν πρέπει να αντιστρατεύεται την εξυπηρέτηση των υποχρεώσεων των πολιτών προς το κοινωνικό σύνολο. Η σύνθεση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων πρέπει να επιχειρείται σωστά στα πλαίσια μιας δημοκρατικής πολιτείας, της οποίας οι νόμοι, που είναι κατεξοχήν έκφραση της αρχής της λαϊκής κυριαρχίας, πρέπει να εφαρμόζονται από όλους είτε συμφωνούν είτε διαφωνούν με το περιεχόμενό τους. Ας μη ξεχνάμε ότι το θετό δίκαιο υπάρχει για να προστατεύει τον αδύναμο απέναντι στον δυνατό. Κι αν κάπου ο νόμος πάσχει, πρέπει να τροποποιείται σύμφωνα με τους κανόνες της δημοκρατίας μας.</div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
<b class="">Γιατί δεν μπορούμε να δούμε τον άλλο, το συνάνθρωπο μας, με σεβασμό, εκτίμηση και ισότητα;</b></div>
<div class="" style="font-size: 15px;">
Η κακή παιδεία και η ατελής ή στρεβλή εκπαίδευση είναι υπαίτιες για πολλές από τις κακοδαιμονίες μας. Ο άκρατος εγωισμός βλάπτει συχνά τα δικαιώματά του ανθρώπου και κυρίως εκείνα των προσώπων που μειονεκτούν οικονομικά, κοινωνικά, προσωπικά. Ο ρόλος των κρατικών φορέων, της τοπικής αυτοδιοίκησης, της κοινωνίας των πολιτών, του σχολείου αλλά και της οικογένειας είναι κεφαλαιώδης προκειμένου να ανατραπούν πολλά στερεότυπα που σήμερα αναπαράγονται. Ο αγώνας για μια άλλη κουλτούρα δικαιωμάτων δεν είναι εύκολος. Θέλει χρόνο και πολλή δουλειά από πολλούς. Αξίζει όμως να τον διαθέσουμε.</div>
</div>
</div>
</blockquote>
</div>
<br class="" /></div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-84419091817822633442015-06-23T20:53:00.002+03:002015-06-23T20:54:20.901+03:00Το νέο προεδρείο της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1" style="text-align: center;">
<span class="s1">ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ</span></div>
<div class="p1" style="text-align: center;">
<b>ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ</b></div>
<div class="p2" style="text-align: center;">
<b>Νεοφύτου Βάμβα 6 (3ος όροφος), 10674 Αθήνα, τηλ: 210 7233221-2; 210 7233216;</b></div>
<div class="p2" style="text-align: center;">
<b> φαξ: 210 7233217; e-mail: </b><span class="s2"><b>info@nchr.gr, </b></span><b>website: </b>www.nchr.gr</div>
<div class="p3">
<br /></div>
<div class="p3" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="p4" style="text-align: center;">
<span class="s3"><b>ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ</b></span></div>
<div class="p5" style="text-align: center;">
<span class="s3"><b></b></span><br /></div>
<div class="p4" style="text-align: center;">
<b>ΕΚΛΟΓΗ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΘΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΕΕΔΑ (27/05/2015-26/05/2018)</b></div>
<div class="p6">
<b></b><br /></div>
<div class="p6">
<b></b><br /></div>
<div class="p7" style="text-align: justify;">
Κατά τη συνεδρίαση της Ολομέλειας της <b><i>Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου</i></b> (ΕΕΔΑ) της 22<sup>ας</sup> Ιουνίου 2015 διεξήχθησαν εκλογές για την ανάδειξη Προέδρου και Αντιπροέδρων της Επιτροπής για τη νέα τριετή θητεία της, έπειτα από πρόσκληση του Πρωθυπουργού, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 4 του ιδρυτικού της νόμου 2667/1998. </div>
<div class="p7" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="p7" style="text-align: justify;">
Πρόεδρος της ΕΕΔΑ εξελέγη ο <b>κ.<i> Γεώργιος Σταυρόπουλος</i>,</b> Επίτιμος Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας πρόσωπο ορισθέν, ως Μέλος της ΕΕΔΑ, από το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Επανεξελέγησαν ως Α΄ Αντιπρόεδρος η <b>κα <i>Αγγελική Αργυροπούλου-Χρυσοχοΐδου</i></b> πρόσωπο ορισθέν, ως Μέλος της ΕΕΔΑ, από το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και ως Β΄ Αντιπρόεδρος η <b>κα <i>Έλλη Βαρχαλαμά</i> </b>πρόσωπο ορισθέν, ως Μέλος της ΕΕΔΑ, από τη Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας.<i> </i></div>
<div class="p8">
<i></i><br /></div>
<div class="p9">
<i></i><br /></div>
<div class="p9">
<i></i><br /></div>
<div class="p10">
<b><i>Αθήνα, 23 Ιουνίου 2015</i></b></div>
<div class="p8">
<b><i></i></b><br /></div>
<div class="p8">
<b><i></i></b><br /></div>
<div class="p8">
<b><i></i></b><br /></div>
<div class="p8">
<b><i></i></b><br /></div>
<div class="p8">
<b><i></i></b><br /></div>
<div class="p8">
<b><i></i></b><br /></div>
<br />
<div class="p11">
<br /></div>
</div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-19155572072028880682015-06-11T01:58:00.003+03:002015-06-12T11:36:37.395+03:00Ομιλία στην εορταστική εκδήλωση για τα 30 χρόνια της MEDEL. <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<style type="text/css">P { margin-bottom: 0.08in; }</style>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="font-size: small;"><br /></span>
</div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0in; text-align: left; text-indent: 0.43in;">
<i><span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;">Eισαγωγική
ομιλία στην εορταστική εκδήλωση για
τα 30 χρόνια </span></span>από την ίδρυση της MEDEL </i><br />
<i>και για τον εορτασμό της Ημέρας της
Ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης στην Ευρώπη.</i>
</div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;"><i>Μουσείο
Ακρόπολης, Αθήνα, 23 Μαϊου 2015. </i></span></span>
</div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="font-size: small;"><br /></span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="font-size: small;"><br /></span>
</div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<b><span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;"><span style="font-family: MyriadPro-Regular;">Τριάντα
χρόνια μετά. Στην Αθήνα.</span></span></span></b></div>
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<br /></div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;">Το
510 π. Χ. επί Κλεισθένη τελειοποιήθηκε το
πολίτευμα της αθηναϊκής δημοκρατίας.
Το αρτιότερο από τα πολιτεύματα της
αρχαίας εποχής βρήκε τότε την καλύτερη
έκφραση του μετά από μια εξελικτική
διαδικασία, που ξεκίνησε από τη βασιλεία
για να περάσει από την αριστοκρατία στο
πολίτευμα, που ο δήμος, δηλαδή ο λαός,
κυβερνά, τη δημοκρατία. Βασικές αρχές
που σήμερα θεωρούνται αυτονόητες, όπως
η καθολική και μυστική ψηφοφορία των
πολιτών για την εκλογή των αρχόντων,και
η μη σύνδεση της εκλογιμότητας με την
καταγωγή ή τον πλούτο, τότε διαμορφώθηκαν.
Εφαρμόστηκαν ρυθμίσεις που, και σήμερα
ακόμη, δεν είναι αυτονόητες, όπως οι
μικρές, ετήσιες θητείες των αρχόντων
που αποτρέπουν την σώρευση εξουσίας
για μεγάλο χρόνο σε συγκεκριμένα πρόσωπα
ή ο οικονομικός τους έλεγχος, τόσο πριν
όσο και μετά την εκλογή, προκειμένου να
αποφεύγεται κάθε σκιά ως προς την
οικονομική τους διαχείριση. </span></span><br />
<a name='more'></a></div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;"> Εντυπωσιακή
υπήρξε και η σύνδεση του λαϊκού στοιχείου
με την απονομή της δικαιοσύνης. Το
σημαντικότερο δικαστήριο, η Ηλιαία,
αποτελείτο, στη μικρότερη σύνθεσή της,
από ένα και πεντακόσιους αθηναίους
πολίτες, δηλαδή </span></span><br />
<span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;">από έναν εκλεγμένο
άρχοντα και πεντακόσιους πολίτες, οι
οποίοι κληρώνονταν, κάθε πρωί, για να
δικάσουν, μέσα στην ίδια ημέρα, συγκεκριμένη
υπόθεση. Προβλεπόταν μάλιστα αμοιβή σε
κάθε αθηναίο πολίτη για την άσκηση του
δικαστικού έργου. Με το τέλος της ημέρας
εκδιδόταν η δικαστική απόφαση. Στη
συνεδρίαση εφαρμόζονταν οι κανόνες της
δημοσιότητας αλλά και της δικονομικής
ισότητας των διαδίκων. Ο χρόνος της
συνεδρίασης αυτού του Δικαστηρίου
διαιρείτο σε τρία ίσα μέρη. Το πρώτο
μέρος αφιερωνόταν στον κατήγορο –
ενάγοντα, το δεύτερο στην υπεράσπιση
και το τρίτο στη ψηφοφορία. Το άλλο
σημαντικό δικαστήριο της αρχαίας Αθήνας,
ο Άρειος Πάγος, μολονότι είχε τη φήμη
μάλλον συντηρητικού θεσμού, είχε έμμεση
δημοκρατική νομιμοποίηση, αφού αποτελείτο
από τους άρχοντες, οι οποίοι είχαν στο
παρελθόν καταλάβει το αξίωμα τους μετά
από εκλογή από τους αθηναίους πολίτες.</span></span></div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;"> Οι
δημοκρατικοί θεσμοί στην Αθήνα δεν
ασκούσαν, βέβαια, πάντα με επιτυχία την
αρμοδιότητά τους, καθώς παρασύρονταν
κάποτε από τους δημαγωγούς. Παρόμοιο
πρόβλημα εμφανιζόταν και στη λειτουργία
της Ηλιαίας. Η καταδίκη του Σωκράτη σε
θάνατο αποδεικνύει, μάλιστα, ότι οι πολύ
μεγάλες δικαστικές συνθέσεις δεν
αποτελούν εγγύηση για μια σωστή δικαστική
κρίση. Αλλά και η στάση του Σωκράτη να
δεχθεί αδιαμαρτύρητα την εκτέλεση της
σε βάρος του θανατικής ποινής, ενώ
μπορούσε να την αποφύγει, δείχνει το
κύρος, που τουλάχιστον γι' αυτόν είχε,
η δικαστική απόφαση του Δικαστηρίου
της Ηλιαίας, ενός δικαστηρίου που
εξέφραζε τη δημοκρατική νομιμότητα της
εποχής,</span></span></div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;"> Τη
δημοκρατική νομιμότητα υπηρετεί και
σήμερα ο δικαστής στα πλαίσια ενός
δημοκρατικού κράτους δικαίου, παρά το
γεγονός ότι στις μέρες μας στερείται
της άμεσης δημοκρατικής νομιμοποίησης
που απολάμβανε ο αθηναίος δικαστής των
κλασσικών χρόνων. Σε αντιστάθμισμα, η
θεσμική θέση του σύγχρονου δικαστή
κατοχυρώνεται ασφαλέστερα μέσα από μια
σειρά συνταγματικές διατάξεις, διεθνή
κείμενα και νομολογία εθνικών και
διεθνών δικαστηρίων, έτσι ώστε οι
εγγυήσεις για μια δίκαιη δίκη να είναι
στις μέρες μας περισσότερες. Ο δικαστής
της δημοκρατίας δεν μπορεί παρά να είναι
ο δικαστής για τη δημοκρατία και τις
ελευθερίες. Είναι ο εγγυητής της
εξισορρόπησης των διαφορετικών
λειτουργιών του πολιτεύματος, ο ελεγκτής
της συνταγματικότητας των νόμων, ο
προστάτης των δικαιωμάτων των πολιτών.
Οφείλει, ιδιαίτερα, να προστατεύει τον
αδύναμο έναντι του πολιτικά ή οικονομικά
ισχυρού. Ο δικαστής είναι ο παραστάτης
του αδικημένου και του καταφρονεμένου.
Υπάρχει κυρίως γι' αυτούς. Οι ισχυροί
δεν τον έχουν ανάγκη και γι' αυτό, συνήθως,
τον υποπτεύονται και τον πολεμούν.</span></span></div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;"> Σε
εποχές οικονομικής και κοινωνικής
κρίσης ο ρόλος του δικαστή γίνεται ακόμη
σπουδαιότερος αλλά και πιο ευαίσθητος.
Τα προβλήματα που προκύπτουν δημιουργούν
εντάσεις και συγκρούσεις, που δυσκολότερα
διευθετούνται.<a class="etcuyfixaw" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=603368561980228522#70841697" title="Click to Continue > by MacVx"> Αν<img src="https://cdncache-a.akamaihd.net/items/it/img/arrow-10x10.png" /></a> μάλιστα οι πολιτικές
δυνάμεις αδυνατούν ή δεν θέλουν να
λύσουν τα συσσωρευμένα προβλήματα, ο
δικαστής εμφανίζεται ως ο από μηχανής
Θεός. Και τότε, όμως, η θεσμική του δράση
πρέπει να ακολουθεί τους κανόνες της
ευθυδικίας. Γιατί αλλιώς κινδυνεύει να
χάσει το κύρος του, αν ταυτισθεί μάλιστα,
άκριτα, με απόψεις που φαίνονται
συγκυριακά συμπαθείς στους περισσότερους.
Σε κάθε περίπτωση η δικαστική λειτουργία
πρέπει να τηρεί τους κανόνες της
επιείκειας και της κοινωνικής ευαισθησίας.
Ειδικά, όταν το ίδιο το εθνικό Σύνταγμα,
όπως στην περίπτωση της Ελλάδας,
διακηρύσσει το χαρακτήρα του πολιτεύματος,
όχι απλώς ως κράτους δικαίου, αλλά ως
κοινωνικού κράτους δικαίου.</span></span></div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;"> Ιδιαίτερη
μέριμνα για τη δημοκρατία, τις ελευθερίες,
τη δικαιοσύνη, τα ατομικά και ιδίως τα
κοινωνικά δικαιώματα των πολιτών έδειξαν
από την πρώτη στιγμή όσοι συνέβαλαν στη
δημιουργία της Οργάνωσης των Ευρωπαίων
Δικαστών για τη Δημοκρατία και τις
Ελευθερίες. Πέρασαν κιόλας τριάντα
χρόνια από τότε που, ανάμεσα στους άλλους
ευρωπαίους δικαστές, έλληνες δικαστές
μετείχαν στη σύσταση της MEDEL. Ως ένας
από αυτούς εκφράζω τη βαθειά μου
ικανοποίηση αλλά και συγκίνηση γι αυτή
την επέτειο. Τα χρόνια που πέρασαν, αυτή
η ευρωπαϊκή οργάνωση, μέσα από πολλές
δυσκολίες, ελπίδες αλλά και απογοητεύσεις,
έγραψε τη δική της ιστορία στη δικαστική
Ευρώπη αλλά και στον κόσμο. Δίπλα της,
η ελληνική οργάνωση αναπτύχθηκε και
αυτή μέσα από δυσκολίες και προβλήματα,
αλλά με διαρκή κινητικότητα και δράση.
Οι κοινές παραδόσεις των ευρωπαίων
δικαστών και εισαγγελέων για μια
ανεξάρτητη, αλλά και κοινωνικά ευαίσθητη
Δικαιοσύνη, υπήρξαν οι στέρεες βάσεις
για την ίδρυση και την ανάπτυξη τόσο
της MEDEL, όσο και της ελληνικής της
έκφρασης.</span></span></div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;"> Σήμερα
την επέτειο από τη σύσταση της ευρωπαϊκής
μας οργάνωσης μας τη γιορτάζουμε στη
Χώρα μας που αντιμετωπίζει μείζονα
οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.
Σε μια Ελλάδα σε κρίση, σε μια Ευρώπη σε
κρίση, οι φυγόκεντρες τάσεις κατά την
πορεία για μια πραγματικά ενωμένη
Ευρώπη, είναι φυσικό να αυξάνουν. Το
τωρινό ευρωπαϊκό θεσμικό μόρφωμα είναι,
ακόμα και στον οικονομικό τομέα, ένα
ατελές δημιούργημα. Αν στη πορεία για
την ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν βελτιωθεί,
μπορεί να εκπλαγούμε από τον πάταγο της
συνολικής κατάρρευσής του. Η Ευρώπη δεν
μπορεί να είναι, ουσιαστικά, μόνο μια
ενιαία αγορά, με μια σημαντική
χρηματοπιστωτική διάσταση. Η Ευρώπη
πρέπει να βρει πάλι τις κοινές ηθικές
και πολιτιστικές αξίες της. Και κυρίως
την κοινή κοινωνική ευαισθησία και
αξιοπρέπεια που τόσο χρειάζεται. Η
τυπική νομική ισότητα μεταξύ των κρατών
– μελών δεν αρκεί, όταν οι οικονομικές
και κοινωνικές διαφορές ανάμεσα τους
διευρύνονται. Η Ευρώπη πρέπει να αρχίζει
να αφουγκράζεται τα προβλήματα των
πλέον αδύναμων από τα μέλη της και να
ασχοληθεί σοβαρά με την επίλυση τους,
δείχνοντας τη μεγαλύτερη δυνατή
αλληλεγγύη. Αλληλεγγύη, μια λέξη που
όσο συχνά αναφέρεται στα ενωσιακά
κείμενα, τόσο λίγο εφαρμόζεται στην
πράξη. Χωρίς όμως αλληλεγγύη στην πράξη
ανάμεσα στα κράτη – μέλη της Ένωσης,
τους ενωσιακούς θεσμούς, αλλά και τους
πολίτες της, το μέλλον της Ευρώπης δεν
μπορεί παρά να είναι δυσοίωνο. </span></span>
</div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="font-size: small;"><br /></span>
</div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;">Γιώργος
Σταυρόπουλος</span></span></div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="font-style: normal; line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="color: black; font-size: small;"><span style="font-family: Myriad Pro;">Αθήνα,
23 Μαΐου 2015 </span></span>
</div>
<span style="font-size: small;">
</span>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="font-size: small;"><br /></span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="font-size: small;"><br /></span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="font-size: small;">Σχετικά:</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="font-size: small;"><a href="http://giorgosstavropoulos.blogspot.gr/2015/05/h-medel.html">Εορταστική Εκδήλωση στο Μουσείο της Ακρόπολης</a></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in; text-indent: 0.43in;">
<span style="font-size: small;"><a href="http://eedd.gr/%CF%88%CE%AE%CF%86%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B1-23-%CE%BC%CE%B1%CF%8A%CE%BF%CF%85-2015/" target="_blank">Δελτίο Τύπου της ΕΕΕΔ</a></span>
</div>
<span style="font-size: small;">
</span></div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-80055295908051531942015-05-15T11:13:00.000+03:002018-02-04T19:47:52.826+02:00Εορταστική εκδήλωση "Ενωσης Ελλήνων Δικαστικών Λειτουργών" - "MEDEL"<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="http://4.bp.blogspot.com/-uJEPufUYFsM/VVWsVLTUU1I/AAAAAAAABNM/6hgC9Oq2pwE/s1600/for_web_1.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="204" src="https://4.bp.blogspot.com/-uJEPufUYFsM/VVWsVLTUU1I/AAAAAAAABNM/6hgC9Oq2pwE/s400/for_web_1.jpg" width="400" /></a>Εορταστική εκδήλωση για την συμπλήρωση 30 χρόνων από την ίδρυση της MEDEL και για τον εορτασμό της Ημέρας της Ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης στην Ευρώπη διοργανώνεται στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης, Αθήνα, το Σάββατο, 23 Μαϊου 2015. Στην εκδήλωση θα τιμηθεί επίσης η μνήμη του δικαστή Φαλκόνε.<br />
<a name='more'></a><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://4.bp.blogspot.com/-d_AyCUFuuJo/VVWsVim6xjI/AAAAAAAABNQ/Evtz5ToqJe4/s1600/program_web%5B1%5D.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="640" src="https://4.bp.blogspot.com/-d_AyCUFuuJo/VVWsVim6xjI/AAAAAAAABNQ/Evtz5ToqJe4/s640/program_web%5B1%5D.jpg" width="450" /></a></div>
</div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-36214055292960028222015-05-11T17:38:00.001+03:002015-05-11T17:38:39.650+03:00ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΛΗΛΩΝ. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΩΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΛΟΓΩΝ ΣΤΟΝ ΔΣΑ<div><div><font color="#000000">«ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ»<br>ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΛΟΓΩΝ (ΕΕΔ) 2015 ΣΤΟΝ ΔΣΑ<br>Αίθουσα Εκδηλώσεων ΔΣΑ (Ακαδημίας 60, 1ος όροφος)</font></div><div><font color="#000000"><b><br></b></font><b>Τετάρτη, 13 Μαίου 2015, ώρα 6 – 8 μ.μ.</b><font color="#000000"><br><b style="font-size: 23px;">«ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ»</b><br><br><b>Ομιλητές:</b></font></div><div><font color="#000000"><b><br></b>Γεώργιος Σταυρόπουλος, </font></div><div><font color="#000000"><i>Επίτιμος Αντιπρόεδρος Συμβουλίου της Επικρατείας, τ. Υπουργός</i></font></div><div><font color="#000000"><b>«Το πειθαρχικό δίκαιο των υπαλλήλων του Δημοσίου».</b><br><br>Δρ. Παναγιώτης Καρκατσούλης,<i> </i></font></div><div><font color="#000000"><i>Βουλευτής</i></font></div><div><font color="#000000"><b>«Αξιολόγηση δημοσίων υπαλλήλων στο<br>πλαίσιο στρατηγικής διαχείρισης του ανθρωπίνου κεφαλαίου».</b><br><br><u>Συντονιστής</u></font></div><div><font color="#000000">Αντώνης Μακρυδημήτρης,<i> </i></font></div><div><font color="#000000"><i>Καθηγητής Διοικητικής Επιστήμης Πανεπιστημίου Αθηνών</i><br><br>Η είσοδος είναι ελεύθερη.</font></div><div><br></div><div><div><font color="#000000">ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΛΟΓΩΝ (ΕΕΔ)<br></font></div><div><a href="http://www.dimosiodikaio.gr">www.dimosiodikaio.gr</a></div><font color="#000000"><br> Εκ μέρους του ΔΣ<br></font> </div><div><i>Ο Πρόεδρος της Ένωσης</i></div><div><font color="#000000"><i>Ελλήνων Δημοσιολόγων (ΕΕΔ)</i><br><br>Δρ. Βασίλης Γ. Τζέμος<br><br><br><br><br></font></div></div><br>Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-2558065143522165762014-02-24T01:05:00.000+02:002014-03-11T01:09:22.322+02:00Ανακοίνωση Εταιρίας Ελλήνων Δικαστικών Λειτουργών για τη Δημοκρατία και τις Ελευθερίες<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="font-family: Tahoma; font-size: 12px; margin: 0px;">
<b>Η Εταιρία Ελλήνων Δικαστικών Λειτουργών για τη Δημοκρατία και τις Ελευθερίες επισημαίνει ότι η εφαρμογή της αναλογικής φορολογικής ισότητας, ήτοι η επικράτηση, στην πράξη, της αρχής "κάθε πολίτης συνεισφέρει στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις οικονομικές του δυνατότητες", αποτελεί βασική υποχρέωση της Πολιτείας, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 1 και 5 του Συντάγματος.</b></div>
<div style="font-family: Tahoma; font-size: 12px; margin: 0px; min-height: 14px;">
<br /></div>
<div style="font-family: Tahoma; font-size: 12px; margin: 0px 0px 12px; text-align: justify;">
Η Εταιρία Ελλήνων Δικαστικών Λειτουργών για τη Δημοκρατία και τις Ελευθερίες επισημαίνει ότι η εφαρμογή της αναλογικής φορολογικής ισότητας, ήτοι η επικράτηση, στην πράξη, της αρχής "κάθε πολίτης συνεισφέρει στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις οικονομικές του δυνατότητες", αποτελεί βασική υποχρέωση της Πολιτείας, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 1 και 5 του Συντάγματος. Η εφαρμογή αυτής της συνταγματικής αρχής γίνεται ακόμα πιο αναγκαία σε περιόδους οικονομικής κρίσης, οπότε οι οικονομικά ασθενέστεροι πολίτες υφίστανται αυτοί πρώτοι τις συνέπειες της κρίσης. </div>
<div style="font-family: Tahoma; font-size: 12px; margin: 0px 0px 12px; text-align: justify;">
Η Εταιρία διαπιστώνει ότι, παρά τη σαφή αυτή συνταγματική επιταγή, η μακρά οικονομική κρίση, που πλήττει τη Χώρα, έχει ως αποτέλεσμα να επιβαρύνονται υπέρμετρα οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, ενώ φοροδιαφεύγουν άλλες ευρείες κατηγορίες φορολογουμένων.</div>
<div style="font-family: Tahoma; font-size: 12px; margin: 0px 0px 12px; text-align: justify;">
Η Εταιρία, ενόψει των ανωτέρω, καλεί τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας να πάρουν κάθε πρόσφορο μέτρο για την αντιμετώπιση της απαράδεκτης αυτής κατάστασης. Επιβάλλεται, έτσι, η καθιέρωση ενός δίκαιου, αλλά και σταθερού φορολογικού συστήματος, η επιτάχυνση λήψης μέτρων αναδιοργάνωσης των ελεγκτικών μηχανισμών του Κράτους, η καταπολέμηση της διαφθοράς στο χώρο καθώς και η πρόσληψη και εκπαίδευση του αναγκαίου ελεγκτικού προσωπικού, προκειμένου να εφαρμοστεί επιτέλους η φορολογική ισότητα. Για την εμπέδωση άλλωστε φορολογικής συνείδησης από τον κάθε πολίτη, το Κράτος πρέπει να πείσει ότι καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την εφαρμογή της αναλογικής ισότητας στο δημοσιονομικό τομέα. </div>
<div style="font-family: Tahoma; font-size: 12px; margin: 0px 0px 12px; text-align: justify;">
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ<br /> Γεώργιος Σταυρόπουλος Μαργαρίτα Στενιώτη<br /> <span style="color: #463b3b;"> </span></div>
</div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-49534671110591489692014-01-23T21:42:00.001+02:002018-02-04T19:48:43.922+02:00Συζήτηση με τίτλο «Είναι η δημοκρατία … αντιμνημονιακή;<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<h2 align="CENTER" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"> </span></span></h2>
<div class="page" title="Page 1">
</div>
<blockquote class="tr_bq">
<blockquote class="tr_bq">
<div style="text-align: justify;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
</div>
</blockquote>
</blockquote>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"> </span></span><br />
<h3 style="margin-bottom: 0in; text-align: left;">
<a href="http://1.bp.blogspot.com/-4gEpwUUak_4/UuF_sxhrEqI/AAAAAAAABLo/PxYRaNCKtxA/s1600/diktyo-22jan2013.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="211" src="https://1.bp.blogspot.com/-4gEpwUUak_4/UuF_sxhrEqI/AAAAAAAABLo/PxYRaNCKtxA/s1600/diktyo-22jan2013.jpg" width="320" /></a></h3>
Την Τετάρτη 22 Ιανουαρίου 2014 το <a href="http://todiktio.eu/index.php/topics/labs-papers-meetings/item/371-einai-i-dimokratia-antimnimoniaki">«∆ΙΚΤΥΟ»</a> για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη διοργάνωσε συζήτηση με τίτλο<br />
<h4 style="text-align: left;">
<i><b>Είναι η δημοκρατία … αντιμνημονιακή; </b></i></h4>
H
εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
στην Ελλάδα, με τον Hannes Swoboda, Επικεφαλής της ομάδας των
Σοσιαλιστών & ∆ημοκρατών του Ευρωκοινοβουλίου, με αφορμή την
έρευνα του think tank DEMOS για την ποιότητα του δημοκρατικού
συστήματος στην Ευρώπη μέσα στην περίοδο της κρίσης.<br />
<a name='more'></a> <br />
<br />
Στη συζήτηση, που συντόνισε η δημοσιογράφος Αγγελική Σπανού, συμμετείχαν οι:<br />
<br />
Άννα
∆ιαμαντοπούλου, <i>Πρόεδρος του «∆ΙΚΤΥΟΥ»</i>, Σωτήρης Γκορίτσας,
<i>Σκηνοθέτης, </i>Βάσω Κιντή, <i>καθηγήτρια Φιλοσοφίας, </i>Μαριλένα Κοππά,
<i>Ευρωβουλευτή, </i>Γιώργος Σταυρόπουλος, <i>επ. αντιπρόεδρος του ΣτΕ &
πρώην υπουργός Επικρατείας.</i><br />
<br />
Τοποθετήθηκαν
επίσης οι Χρίστος ∆ήμας, <i>Βουλευτής Κορινθίας Ν∆,</i> Πάνος
Σκουρλέτης, <i>Εκπρόσωπος Τύπου ΣΥΡΙΖΑ, </i>Νίκος Ανδρουλάκης, <i>Γραμματέας
Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής ΠΑΣΟΚ, </i>Ανδρέας Παπαδόπουλος, <i>Μέλος
Κεντρικής Επιτροπής<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"> ∆ΗΜΑΡ.</span></span></i><br />
<br />
<h3 style="margin-bottom: 0in; text-align: left;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><i><u>Ακολουθεί η εισήγησή μου </u></i></span></span></h3>
<div align="CENTER" style="margin-bottom: 0in;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Η Ελλάδα μετά τη μεταπολίτευση του 1974 λειτούργησε ως ένα τυπικό δημοκρατικό κράτος του δυτικού κόσμου. Ο πολιτικός διάλογος υπήρξε ελεύθερος, τα δυο παραδοσιακά κόμματα εναλλασσόταν στην εξουσία μέσα από άμεμπτες εκλογικές διαδικασίες, ο Τύπος υπήρξε ελεύθερος , το Κράτος Δικαίου τυπικά λειτουργούσε, τα Δικαστήρια δεν κατηγορήθηκαν για μεροληπτικές αποφάσεις. </span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Σε πολιτικό επίπεδο, ποτέ η Δημοκρατία στην Ελλάδα δεν λειτούργησε τόσο αδιατάρακτα. Ο ελληνικός λαός απόλαυσε για δεκαετίες τις πολιτικές ελευθερίες που παλαιότερα στερείτο. Η Ελληνική Δημοκρατία επανήλθε στο Συμβούλιο της Ευρώπης (από το οποίο εκδιώχθηκε επί της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών) και έγινε πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και μέλος της ζώνης του ευρώ. Παράλληλα, με την άνθιση της πολιτικής δημοκρατίας, μεγάλα στρώματα του πληθυσμού απόλαυσαν τα αγαθά μιας πρωτόγνωρης οικονομικής ευμάρειας.</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Η επίπλαστη όμως ευημερία έκρυβε με επιμέλεια τα σαθρά της θεμέλια. Κανείς δεν φαινόταν να ανησυχεί ιδιαίτερα για τον υπερδανεισμό της Χώρας, για την υπερδιόγκωση του Κράτους από τον υπερβολικά μεγάλο αριθμό υπαλλήλων, που προσλαμβανόταν συχνά μέσα από πελατειακές λογικές και εξελισσόταν συνήθως στην όποια εσωτερική ιεραρχία, με βάση κυρίως την κομματική του ταυτότητα και όχι τις ικανότητες τους. Κανείς δεν φαίνεται ότι ενδιαφερόταν για την αποτροπή της κατασπατάλησης των δωρεάν κοινοτικών πόρων σε τομείς, όπως η γεωργία ή η απασχόληση, για τη κατάρτιση και εφαρμογή ενός αξιόπιστου σχεδίου οικονομικής ανάπτυξης, για τον σχεδιασμό και εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων που είχε ανάγκη η Χώρα, για την ανατροπή επιζήμιων συντεχνιακών λογικών και πρακτικών, για τον τερματισμό της διασπάθισης του δημόσιου χρήματος και για την κατάργηση του κομματικού Κράτους.</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Βρέθηκε, έτσι, η Χώρα το 2010 μπροστά στην αδυναμία χρηματοδότησης του Κράτους και της οικονομίας, καθώς και της εξυπηρέτησης των υποχρεώσεων προς τρίτους, αφού η στρόφιγγα των αγορών έκλεισε. Εκείνη την εποχή η λογική δανεισμού βάσει ενός οικονομικού προγράμματος, σε συμφωνία με όσους ήσαν διατεθειμένοι να μας δανείσουν, αποτελούσε μάλλον μονόδρομο. </span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Η άλλη επιλογή, η άτακτη χρεωκοπία και η έξοδος από το ευρώ, θα οδηγούσε άμεσα σε οικονομική ασφυξία, ιδίως τα ασθενέστερα τμήματα του πληθυσμού. Έτσι, ήρθε η εποχή των «μνημονίων», δηλαδή οικονομικών προγραμμάτων, των οποίων το περιεχόμενο συχνά επιβλήθηκε από τους δανειστές, λόγω των πιεστικών ταμειακών αναγκών της Χώρας, και των οποίων οι ρυθμίσεις άλλοτε είχαν θετικά αποτελέσματα (όπως περιορισμό της σπατάλης, εξορθολογισμό στη λειτουργία του Κράτους, καταπολέμηση των συντεχνιακών συμφερόντων) και άλλοτε αρνητικά (υπερφορολόγηση, μείωση μισθών και συντάξεων και, συνακόλουθα, μείζονα οικονομική ύφεση). Η ελληνική, βέβαια, πλευρά έδειξε, αρκετές φορές, απροθυμία ή και άρνηση εφαρμογής, αναφορικά με αυτές τις δεσμεύσεις των οικονομικών προγραμμάτων που είχε αποδεχθεί, αλλά και οι εκπρόσωποι των δανειστών έδειξαν, συχνά, αδιαλλαξία κατά τις διαρκείς διαπραγματεύσεις, αλλά και άγνοια πολλών πτυχών του οικονομικού προβλήματος της Ελλάδας. Και πρέπει να σημειωθεί ότι το κάθε φορά νεότερο οικονομικό πρόγραμμα που συμφωνείτο καθίστατο αναγκαίο, άλλοτε, λόγω αστοχιών κατά την κατάρτιση του προηγούμενου προγράμματος, και, άλλοτε, λόγω μη εφαρμογής από την ελληνική πλευρά ορισμένων προβλέψεων του, ενώ η γνωστή τροΐκα, συχνά, περιέπλεκε τα προβλήματα στηριζόμενη ακόμα και σε ιδεολογικής φύσης εμμονές. </span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Τα οικονομικά προγράμματα φαίνεται ότι, τυπικά τουλάχιστον, βαίνουν προς το τέλος τους. Μπορούν να διατυπωθούν διαφορετικές απόψεις ως προς την συνολική τους οικονομική επιτυχία. Εκείνο που ειδικότερα αξίζει εδώ να ερευνηθεί είναι αν έβλαψαν ή όχι τη Δημοκρατία στον Τόπο μας. Και ως Δημοκρατία ας νοηθεί το σύνολο εκείνο των αξιών, κανόνων, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που προσιδιάζουν σ' ένα σύγχρονο κοινωνικό κράτος δικαίου, όπως οφείλει να είναι η Ελληνική Δημοκρατία, σύμφωνα με τη ρητή διάταξη του άρθρου 25παρ.1 του Συντάγματος.</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">1. Ας σημειωθεί, καταρχάς, ότι οι μεγάλες σε έκταση ρυθμίσεις των οικονομικών προγραμμάτων, καθώς ψηφίστηκαν, μέσα σε ασφυκτικά χρονικά περιθώρια, υπό την πίεση της ανάγκης, υπήρξαν, συχνά, νομοτεχνικά και όχι μόνο ατελείς. Το χειρότερο όμως ήταν ότι προέβλεπαν μια σχεδόν διαρκή λειτουργία ενός μη κοινοτικού οργάνου, της λεγόμενης τροΐκας, στην οποία συμμετείχε και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στο εν λόγω όργανο ανατέθηκε η διαρκής επικαιροποίηση των υποχρεώσεων της Ελλάδας ενόψει της τμηματικής καταβολής των δανειακών δόσεων από τους δανειστές της. </span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Το άτυπο αυτό όργανο, που στερείτο δημοκρατικής νομιμοποίησης, συνομιλούσε και συναποφάσιζε, όταν δεν επέβαλε (συχνά με εκβιαστικό τρόπο), στους εκπροσώπους της δημοκρατικά νομιμοποιημένης ελληνικής κυβέρνησης, πλείστες οικονομικής φύσης αποφάσεις. Εύλογα, λοιπόν, μπορεί να αναρωτηθεί κανείς ποια, υπό το καθεστώς των εν λόγω οικονομικών προγραμμάτων, είναι η εμβέλεια του άρθρου 106 παρ. 1 του Συντάγματος, το οποίο αναθέτει στο Κράτος (και όχι και σε άλλο διεθνές όργανο) τον προγραμματισμό και το συντονισμό της οικονομικής δραστηριότητας στη Χώρα, με την ανάπτυξη όλων των τομέων της εθνικής οικονομίας.</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Παράλληλα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι, συχνά, για την επιτάχυνση της έναρξης ισχύος μνημονιακής φύσης υποχρεώσεων, παραβιάσθηκαν διατάξεις τόσο του Συντάγματος όσο και του Κανονισμού της Βουλής. Χαρακτηριστικά επισημαίνουμε ότι το άρθρο 44 του Συντάγματος παρέχει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ύστερα από πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, το δικαίωμα να εκδίδει Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου (Π.Ν.Π.), που έχουν άμεσα ισχύ, και υποβάλλονται για κύρωση στη Βουλή, το πολύ σε σαράντα (40) ημέρες, <u>μόνον όμως όταν συντρέχουν έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης</u>. Δεκάδες, δυστυχώς, υπήρξαν οι περιπτώσεις, όπου κατά παραβίαση της εν λόγω διάταξης , εκδόθηκαν Π.Ν.Π, χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις που ορίζει το Σύνταγμα. Η Βουλή, το κατ' εξοχήν, αντιπροσωπευτικό σώμα στη Δημοκρατία, παρακάμφθηκε συστηματικά, κατά πρωτοφανή παραβίαση του Συντάγματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα υπήρξε η κατάργηση της ΕΡΤ με ΠΝΠ, χωρίς τούτο να επιβάλλεται από καμία εξαιρετικά επείγουσα ή έκτακτη ανάγκη, όπως ορίζει το Σύνταγμα. </span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">2. Οι μνημονιακές υποχρεώσεις υπαγορεύτηκαν, κυρίως, από την ανάγκη για άμεση είσπραξη εσόδων και άμεση μείωση δαπανών. Τα μέσα όμως που χρησιμοποιήθηκαν, σχετικά, προσέβαλαν, συχνά, την αρχή της ισότητας, λόγω του οριζόντιου χαρακτήρα τους. Μεγάλες κατηγορίες του πληθυσμού, που τελούσαν υπό διαφορετικές συνθήκες, εθίγησαν εξίσου, κατά παράβαση των αρχών της αναλογικής ισότητας (άρθρα 4 και 25παρ.1 του Συντάγματος). Παραβιάσθηκε, τόσο <span lang="en-US">de</span> <span lang="en-US">jure</span> όσο και <span lang="en-US">de</span> <span lang="en-US">facto</span>, η κατά το άρθρο 4 παρ.5 του Συντάγματος υποχρέωση συνεισφοράς των ελλήνων πολιτών στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις τους. Επιβαρύνθηκαν, καίρια, κυρίως, οι ειλικρινείς φορολογούμενοι, ενώ ευνοήθηκαν και πάλι όσοι συστηματικά φοροδιαφεύγουν, ήτοι πολλοί εισοδηματι<span style="text-indent: 0.5in;">κά εύποροι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι εν γένει αυτοαπασχολούμενοι και πολλοί αγρότες. Από την άλλη πλευρά, μειώθηκαν σημαντικά οι αποδοχές των μισθωτών, με αποτέλεσμα την προς τα κάτω συμπίεση των μισθών των εργαζομένων στο δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Δεν εκτιμήθηκε ιδιαίτερα ότι η μείωση, ισοπεδωτικά, του μισθολογικού κόστους δεν ήταν δίκαιη, αλλά ούτε παραγωγική, καθώς έπληττε καίρια και τους δύο αυτούς τομείς της οικονομίας. Χαρακτηριστική υπήρξε η απροθυμία μεγάλου μέρους του πολιτικού προσωπικού να συγκρουσθεί με τα ιδιωτικά συμφέροντα, όταν τα τελευταία αθετούν τις προς το Κράτος υποχρεώσεις τους. Κάτι ακόμη χειρότερο, ιδιαίτερη υπήρξε η απροθυμία των ιθυνόντων να καταπολεμήσουν την εκτεταμένη διαφθορά στο δημόσιο χώρο. Θα μπορούσα για πολύ να μιλώ για τις προσωπικές μου, απογοητευτικές, εμπειρίες, όταν από υπεύθυνες θέσεις, έβρισκα, και προσωπικά, τεράστιες αντιστάσεις στην προώθηση μέτρων για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Χάθηκε έτσι πολύτιμος χρόνος. Βοήθησα όσο μπορούσα στην κατάρτιση και τη ψήφιση από τη Βουλή του νέου, πολύ αυστηρότερου, πειθαρχικού δικαίου των δημοσίων υπαλλήλων, του Ν.4057/2012, ώστε να μπορέσουν επιτέλους να αποβληθούν από το Δημόσιο, οι διεφθαρμένοι δημόσιοι υπάλληλοι. Βρήκα πλείστες αντιστάσεις από πολλές πλευρές. Ο νόμος όμως ψηφίστηκε και, επιτέλους, εφαρμόζεται, αν και, κάποτε, άστοχα τροποποιημένος, εντωμεταξύ. Όμως , πρέπει να σημειωθεί ότι για ένα ολόκληρο χρόνο από τη ψήφιση του οι αρμόδιοι υπουργοί αρνιόντουσαν έμμεσα αλλά ουσιαστικά να τον εφαρμόσουν, με το να μη συγκροτούν τα νέα αμερόληπτα πειθαρχικά συμβούλια. Το πελατειακό σύστημα που παραδοσιακά κυριαρχούσε στη Χώρα, έκανε ένα ολόκληρο χρόνο για να συνειδητοποιήσει το αυτονόητο, ότι η κομματική συναλλαγή δεν πρέπει να έχει θέση στα όργανα που κρίνουν τις περιπτώσεις διαφθοράς στο Δημόσιο. Ευτυχώς, έστω και αργά, το κατάλαβε και ήδη οι διεφθαρμένοι δημόσιοι υπάλληλοι απολύονται, χωρίς τις εγγενείς αναστολές του παρελθόντος.</span></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">3. Βασική αρχή του Κράτους Δικαίου, η αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης , χλευάστηκε θεσμικά από τα μέτρα που διαχρονικά λήφθηκαν για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Το κοινωνικό συμβόλαιο Κράτους – Πολίτη παραβιάστηκε βάναυσα. Το Κράτος μονομερώς πήρε τόσα πολλά δυσμενή μέτρα σε βάρος του ανυποψίαστου πολίτη, ώστε ο τελευταίος να χάσει σχεδόν πλήρως την εμπιστοσύνη του προς αυτό. Μακροχρόνιες καταστάσεις ξαφνικά ανατράπηκαν χωρίς συχνά ο πολίτης να έχει καμία ευθύνη για τη δυσμενή αυτή εξέλιξη, κυρίως στον μισθολογικό, ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό τομέα.</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">4. Το ίδιο το ατομικό δικαίωμα της ιδιοκτησίας (άρθρο 17 του Συντάγματος) ήδη απειλείται, λόγω της υπερφορολόγησης της. Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα (τέλη 2013) επιβλήθηκαν δυσβάστακτοι φόροι στην ιδιοκτησία. Σε μια εποχή, κατά την οποία το δικαίωμα στην ιδιοκτησία έχει αποδυναμωθεί, αφού, τόσο η εκμετάλλευσή της όσο και η μεταβίβασή της, έχουν γίνει εξαιρετικά δυσχερείς λόγω της οικονομικής κρίσης, η υπερφορολόγηση οδηγεί τους ιδιοκτήτες σε απόγνωση. Πολύ περισσότερο, όταν η υπερφορολόγηση αυτή καταντά αντισυνταγματική, με το δεδομένο ότι στηρίζεται, μεταξύ άλλων, και σε παρωχημένες, δήθεν «αντικειμενικές» αξίες, που όμως , κατά κοινή πείρα, δεν ισχύουν πλέον.</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">5. Τα κοινωνικά δικαιώματα, βασικός πυλώνας του κοινωνικού κράτους δικαίου, που κατά το Σύνταγμα ισχύει στη Χώρα μας, δοκιμάσθηκαν τα τελευταία χρόνια. Η πρωτοφανής ανεργία της τάξης του 27%, και ιδίως η αντίστοιχη ανεργία των νέων (άνω του 57%), λοιδορούν την επιταγή του άρθρου 22 παρ.1 του Συντάγματος περί του δικαιώματος στην εργασία. Αλλά και η εμβέλεια, στην πράξη, του δικαιώματος στην κοινωνική ασφάλιση, που κατοχυρώνει τυπικά το άρθρο 22 παρ.5 του Συντάγματος, έχει υποχωρήσει, μετά τις μεγάλες μειώσεις των κοινωνικοασφαλιστικών παροχών. Το ίδιο ισχύει και για το δικαίωμα στη δημόσια υγεία που προσδιορίζεται στο άρθρο 21 παρ.3 του Συντάγματος, του οποίου η απόλαυση έχει επιδεινωθεί. </span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Αξιοσημείωτη είναι, σχετικά, πρόσφατη ανακοίνωση της Εταιρείας Ελλήνων Δικαστικών Λειτουργών για τη Δημοκρατία και τις Ελευθερίες, που είναι μέλος της αντίστοιχης Ευρωπαϊκής οργάνωσης <span lang="en-US">MEDEL</span>, η οποία επισημαίνει την υποχώρηση των συνταγματικών δικαιωμάτων που προαναφέρθηκαν. Η Εταιρεία Δικαστών υπογραμμίζει, ακόμη, ότι η ατελής εφαρμογή των πιο πάνω συνταγματικών επιταγών δυσχεραίνει ακόμα και την ίδια την ανάπτυξη της προσωπικότητας των πολιτών (άρθρο 5 του Συντάγματος), αλλά και προσβάλει την αξία του ανθρώπου, που αποτελεί πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας (άρθρο 2 του Συντάγματος). </span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Συμπέρασμα:</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Η οικονομική και κοινωνική κρίση που διέρχεται η Χώρα μας έχει εξελιχθεί σε κρίση και των δημοκρατικών θεσμών. Ο ελληνικός λαός, όπως τονίζεται στην έκθεση της <span lang="en-US">DEMOS</span>, είναι βαθειά δημοκρατικός, διέρχεται όμως «κρίση αξιών» και έχει χάσει, σε μεγάλη έκταση, την πίστη του στο πολιτικό σύστημα της Χώρας. Η έξαρση της βίας τα τελευταία χρόνια και η ενίσχυση των πολιτικών άκρων, με κορυφαία σε επικινδυνότητα εκείνη της Χρυσής Αυγής, είναι εξαιρετικά ανησυχητική. Δημιουργεί επίσης έντονο προβληματισμό, η άλλη τάση, που επίσης υπογραμμίζεται στην έκθεση της <span lang="en-US">DEMOS</span>, της αποχής από την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος. Πρακτική που επίσης υπονομεύει του δημοκρατικούς θεσμούς και το αντιπροσωπευτικό σύστημα. </span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Τα γνωστά «μνημόνια», βαίνουν προς το τέλος τους. Τι όμως θα ακολουθήσει;<span lang="en-US"> </span>Μήπως νέα οικονομικά προγράμματα έναντι, μιας νέας χρηματοδότησης; Θα ξαναθυμηθούμε άραγε, και αυτή επικαιροποιημένη, την παλιά μοναρχική κραυγή: «Ο Βασιλεύς απέθανε! Ζήτω ο (νέος) Βασιλεύς»;</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Εκείνα που πάντως σίγουρα πρέπει να γίνουν είναι, συνοπτικά, τα εξής τέσσερα:</span></span></div>
<ul style="text-align: left;">
<li><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><i>Πρώτο:</i> Να σταματήσει η υπερφορολόγηση των μεσαίων και κατώτερων στρωμάτων του ελληνικού λαού.</span></span></li>
<li><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><i>Δεύτερο: </i>Να καταρτισθεί εθνικό σχέδιο για την ανάπτυξη, που θα επιτρέψει την οριστική έξοδο από την κρίση.</span></span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><i> </i></span></span></li>
<li><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><i>Τρίτο: </i>Να συνεχισθούν οι δικαστικές και διοικητικές ενέργειες για την κάθαρση του δημόσιου βίου της Χώρας από εκείνους που παρέβηκαν τον όρκο τους, και</span></span><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><i> </i></span></span></li>
<li><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><i>Τέταρτ</i>ο: Να καταρτισθεί ένα εθνικό σχέδιο αναδιάρθρωσης του δημοσίου και των οργανισμών του.</span></span></li>
</ul>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Ίσως, έτσι, το χαμόγελο της ελπίδας ανθίσει και πάλι στις ψυχές των ελλήνων πολιτών.</span></span></div>
<div>
<span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><br />
</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<i><span style="font-family: "trebuchet ms" , sans-serif;"><span style="font-size: small;">Γιώργος Σταυρόπουλος</span></span></i></div>
<div style="margin-bottom: 0in;">
</div>
</div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-37222647858414875962013-12-15T21:44:00.004+02:002013-12-15T21:48:20.609+02:00Ανακοίνωση της Εταιρίας Ελλήνων Δικαστικών Λειτουργών για τη Δημοκρατία και τις Ελευθερίες <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://1.bp.blogspot.com/-LHZ8wx8YMkQ/Uq4HbGuYENI/AAAAAAAABLM/_EetDFkVy74/s1600/logo.png" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="41" src="http://1.bp.blogspot.com/-LHZ8wx8YMkQ/Uq4HbGuYENI/AAAAAAAABLM/_EetDFkVy74/s200/logo.png" width="200" /></a></div>
Η <a href="http://www.eedd.gr/pages/p1.html" target="_blank">Εταιρία Ελλήνων Δικαστικών Λειτουργών για τη Δημοκρατία και τις Ελευθερίες </a>διαπιστώνει ότι, με αφορμή τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση που διέρχεται η Χώρα μας, πολλά συνταγματικά δικαιώματα των πολιτών βρίσκονται σε υποχώρηση. Το δικαίωμα<br />
στην εργασία (άρθρο 22, παρ.1), το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση ( άρθρο 22, παρ. 5), το δικαίωμα στην υγεία (άρθρο 21, παρ. 3 και 5) δοκιμάζονται καθημερινά. Η οικονομική ανάπτυξη της Χώρας δεν φαίνεται να προωθείται αποτελεσματικά (άρθρο 106). Η ίδια η αρχή της ισότητας (άρθρο 4, παρ.1 ), και η ειδικότερη έκφρασή της, της συνεισφοράς των πολιτών στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους (άρθρο 4, παρ. 5), συχνά αγνοούνται, με αποτέλεσμα να απειλείται η απόλαυση ακόμα και του ατομικού δικαιώματος της ιδιοκτησίας (άρθρο 17).<br />
<br />
Η Εταιρία επισημαίνει ότι η ατελής εφαρμογή, στην πράξη, των πιο πάνω συνταγματικών διατάξεων δυσχεραίνει ακόμη και την ανάπτυξη της προσωπικότητας των πολιτών (άρθρο 5) και προσβάλλει την αξία του ανθρώπου, που αποτελεί πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας (άρθρο 2).<br />
<br />
Η Εταιρία Ελλήνων Δικαστικών Λειτουργών για τη Δημοκρατία και τις Ελευθερίες υπογραμμίζει, τέλος, ότι η υπολειτουργία του κοινωνικού κράτους δικαίου που προβλέπει το Σύνταγμα ( άρθρο 25, παρ.1 ) έχει φτάσει σε οριακό πλέον σημείο, απειλεί την κοινωνική συνοχή, αλλά και την ίδια τη Δημοκρατία στον Τόπο μας.<br />
<br />
Αθήνα, 10 Δεκεμβρίου 2013</div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-52221292087549423462013-10-23T14:03:00.000+03:002013-10-23T14:16:21.113+03:00Μια άλλη δημόσια διοίκηση είναι αναγκαία<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: justify;">
<span style="-webkit-text-size-adjust: auto; -webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: black; font-variant: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-auto; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></span></div>
<div class="articleTitlos" style="color: black; font-size: 14px; line-height: 25px; text-align: justify; text-decoration: none;">
<span style="-webkit-text-size-adjust: auto; -webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: black; font-variant: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-auto; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Άρθρο στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 23 Οκτωβρίου 2013</i></span></div>
<div class="articleTitlos" style="color: black; font-size: 14px; line-height: 25px; text-align: justify; text-decoration: none;">
<span style="-webkit-text-size-adjust: auto; -webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: black; font-variant: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-auto; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i><br />
</i></span></div>
<div class="articleTitlos" style="color: black; line-height: 25px; text-align: justify; text-decoration: none;">
<span style="-webkit-text-size-adjust: auto; -webkit-text-stroke-width: 0px; background-color: white; color: black; font-variant: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-auto; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 24px;">Μια άλλη δημόσια διοίκηση είναι αναγκαία</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">Του Γιωργου Κ. Σταυροπουλου*</span></div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">Το κράτος υπάρχει για να υπηρετεί τον πολίτη και όχι για να τον δυναστεύει. Η ορθολογική διάρθρωση της κρατικής μηχανής και η αποτελεσματική λειτουργία της αποτελούν βασική υποχρέωση της Πολιτείας.</span></div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">Είναι αναμφίβολο ότι η Δημόσια Διοίκηση δεν ανταποκρίνεται με επιτυχία στην αποστολή της. </span><br />
</div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">Παράλληλα, παρατηρείται μια διάχυτη απροθυμία για την ουσιώδη αναμόρφωσή της.</span><br />
</div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">Η αξιολόγηση των δομών της Δημόσιας Διοίκησης (κεντρικής, αποκεντρωμένης, αυτοδιοικούμενης κ.λπ.), καθώς και των προσόντων του προσωπικού της θα όφειλε όχι μόνο να είχε ολοκληρωθεί, αλλά και να αποτελεί αντικείμενο διαρκούς μέριμνας. Οι μη αναγκαίες υπηρεσιακές μονάδες έπρεπε, προ πολλού, να είχαν καταργηθεί και το προσωπικό τους να είχε μετακινηθεί ή απολυθεί. Τα χρήματα του ελληνικού λαού δεν περισσεύουν για να σπαταλούνται σε άχρηστες κρατικές δομές, για τη σίτιση αδιάφορων υπαλλήλων. Ο αριθμός, όμως, των προς «διάθεση» υπαλλήλων δεν είναι δυνατόν, χωρίς ειδικές μελέτες, να προσδιορισθεί επιτυχώς εκ των προτέρων.</span><br />
</div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; position: static; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px; z-index: auto;">
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">Αντί να προβλεφθεί η σωστή διαδικασία, καθορίσθηκε λίγο πολύ αυθαίρετα ένας μεγάλος αριθμός υπαλλήλων που έπρεπε να μετακινηθεί και να απολυθεί, σε ασφυκτικά χρονικά πλαίσια. Τη λανθασμένη βασική υποχρέωση ακολούθησε αμήχανη αδράνεια ή σπασμωδικές νομοθετικές πρωτοβουλίες οριζόντιου χαρακτήρα, με τις οποίες επιχειρήθηκε η συμπλήρωση, όπως όπως, του αριθμού των «διαθεσίμων». Εγιναν έτσι πολλά λάθη. Σ' αυτά περιλαμβάνεται η επικίνδυνη ρύθμιση, με την οποία διευρύνονται οι περιπτώσεις των αυτοδίκαιων αργιών υπαλλήλων (δηλαδή χωρίς καμιά εκ των προτέρων κρίση) που προκαλούνται ακόμα και από εκδικητικής ή εκφοβιστικής φύσης μηνύσεις ιδιωτών! Προβληματική είναι και η μοριοδότηση στη νομοθεσία περί κινητικότητας, καθώς στηρίζεται κυρίως στα τυπικά προσόντα, χωρίς να επιχειρείται ανάδειξη των ουσιαστικών προσόντων των υπαλλήλων.</span></div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">Κάποια, βέβαια, αξιολόγηση των υπηρεσιακών μονάδων της κεντρικής διοίκησης πραγματοποιήθηκε, αν και με αρκετή αδιαφάνεια. Οι δομές, όμως, των προβληματικών υπηρεσιών των νομικών προσώπων και των αυτοδιοικούμενων οργανισμών δεν ελέγχθηκαν ακόμα. Πολλοί θύλακες κακοδιοίκησης (αλλά και διαφθοράς) λειτουργούν ανενόχλητοι.</span></div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">Σε γενικές γραμμές, η Δημόσια Διοίκηση λιμνάζει στην παραδοσιακή της ακινησία. Οι προαγωγές σε θέσεις ευθύνης έχουν ανασταλεί! Οι αποδοχές των υπαλλήλων βρίσκονται σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα. Ουσιαστικές αξιολογήσεις των υπαλλήλων δεν διενεργούνται.</span></div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">Καλύτερη τύχη είχε, έπειτα από αδράνεια ενός ολόκληρου χρόνου, το νέο πειθαρχικό δίκαιο των υπαλλήλων. Τα νέα αμερόληπτα πειθαρχικά συμβούλια δικαιώνουν όσους συνετέλεσαν στην κατάρτιση και ψήφιση του νέου νόμου, καθώς λειτουργούν γρήγορα και αποτελεσματικά. Το πρώτο ουσιαστικό βήμα για την αποκατάσταση της νομιμότητας και της αξιοκρατίας στο Δημόσιο έγινε. Δεν αρκεί όμως.</span></div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">Στο πλαίσιο ενός Εθνικού Σχεδίου Διοικητικής Μεταρρύθμισης θα πρέπει να γίνουν, τουλάχιστον, τα παρακάτω:</span></div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<ul></ul>
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">1. Να διενεργηθεί σ' όλη τη Δημόσια Διοίκηση, με έμφαση στα νομικά πρόσωπα του Δημοσίου, αξιολόγηση των δομών με αντικειμενικότητα και ταχύτητα, χωρίς εκ των προτέρων αριθμητικές δεσμεύσεις. Σε κάθε περίπτωση, όσοι δεν χρειάζονται, λογικό είναι να απομακρυνθούν.</span><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">2. Να συνεχισθεί από το αμερόληπτο ΕΙΣΕΠ, που αποτελείται από μέλη του ΑΣΕΠ και τον βοηθό Συνήγορο του Πολίτη, η επιλογή γενικών διευθυντών, οι οποίοι, στη συνέχεια, θα αναλάβουν την ανάδειξη των κατώτερου επιπέδου προϊστάμενων οργανικών μονάδων.</span> </div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">3. Να καθιερωθεί, επιτέλους, δίκαιη, εξατομικευμένη αξιολόγηση των υπαλλήλων. Εχει καταρτισθεί σχετικό σχέδιο προεδρικού διατάγματος που δεν προωθήθηκε. </span><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">4. Να επιβραβευθεί, επιτέλους, στην πράξη, ηθικά και υλικά, ο ικανός υπάλληλος, ανεξάρτητα από τις πολιτικές του αντιλήψεις. Ειδικές μάλιστα κατηγορίες λειτουργών και υπαλλήλων, όπως οι δικαστές, οι νοσοκομειακοί γιατροί, οι δημόσιοι εκπαιδευτικοί κάθε βαθμίδας, οι διπλωματικοί, οι στρατιωτικοί και οι υπάλληλοι των Σωμάτων Ασφαλείας πρέπει να τύχουν γενναίας μισθολογικής μεταχείρισης, λόγω της φύσης των καθηκόντων τους.</span></div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
</div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">Ο ελληνικός λαός έχει ανάγκη από μια άλλη δημόσια διοίκηση. Μια διοίκηση που θα δομηθεί ορθολογικά, θα διοικείται από τους άριστους, θα υπηρετεί τον πολίτη αμερόληπτα και αποτελεσματικά. Ισως δεν είναι πολύ αργά.</span></div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; color: black; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: normal; orphans: 2; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">
<i><span class="Apple-style-span" style="font-size: 14px;">*Ο κ. Σταυρόπουλος είναι επίτιμος αντιπρόεδρος του ΣτΕ και πρώην υπουργός</span></i></div>
</div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-32221253373595838472013-06-20T15:55:00.001+03:002013-10-23T14:07:46.389+03:00Συμπερασματικές σκέψεις από την Ημερίδα του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου με θέμα " Η διαφθορά και η καταπολέμησή της ".<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> </span></span> <br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;">Θα ήταν χρήσιμο, με το τέλος αυτής της τόσο ενδιαφέρουσας ημερίδας, να διατυπωθούν ορισμένες συμπερασματικές σκέψεις.</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
</div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> </span></span> <br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> Ένα πρώτο στοιχείο που πρέπει να επισημανθεί είναι η μεγάλη διάδοση της διαφθοράς στη χώρα μας, σε βαθμό που αποτελεί, πλέον δίδαγμα της κοινής πείρας. Παλαιότερα οι αρμόδιοι υπουργοί μιλούσαν για μεμονωμένα κρούσματα διαφθοράς στη Δημόσια Διοίκηση. Τώρα οι πάντες παραδέχονται ότι το φαινόμενο της διαφθοράς έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις και το ίδιο επισημαίνεται από διεθνείς οργανισμούς.</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
</div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> </span></span> <br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> Ένα δεύτερο δεδομένο εξίσου ανησυχητικό, είναι η αποδοχή ορισμένων φαινομένων διαφθοράς και κάποτε η δικαιολόγησή τους από μεγάλα τμήματα του πληθυσμού, για πολλούς λόγους. Η διαφθορά έχει διαχυθεί, όχι μόνο στο δημόσιο χώρο, αλλά και σε μεγάλα τμήματα της κοινωνίας. Ο πολίτης έχει, σε μεγάλη έκταση, χάσει τον ηθικό του προσανατολισμό και εξοικειωθεί μαζί της. ΄Αλλωστε, είναι και ο ίδιος συνυπεύθυνος για πολλά φαινόμενα διαφθοράς. Όπως σωστά είπε η κ. Αλίκη Μαραγκοπούλου «Η ευθύνη αυτού που τα δίνει είναι εξίσου σοβαρή με εκείνη αυτού που τα παίρνει». </span></span></div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> </span></span> <br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> Ένα τρίτο συμπέρασμα είναι η αποτυχία των κρατικών μηχανισμών για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Παρά τη λειτουργία των αρμόδιων θεσμικών παραγόντων, το γενικό συμπέρασμα είναι απογοητευτικό. Υπάρχει, βέβαια, προεχόντως πολιτική διαφθορά στον τόπο μας. Τούτο τονίστηκε επανειλημμένα. Μπορεί να μην αποτελεί πανάκεια για την επίλυση όλων των προβλημάτων η αναθεώρηση του Συντάγματος, αλλά το άρθρο 86 παρ. 3, όπως ισχύει, αποτρέπει σε σημαντικό βαθμό τη δίωξη και τιμωρία της πολιτικής διαφθοράς. Είναι ηθικά απαράδεκτη η τόσο μεγάλη διαφοροποίηση στην ποινική μεταχείριση των υπουργών από τους υπόλοιπους πολίτες. Ελπίζω ότι η προσβλητική αυτή συνταγματική διάταξη, όπως έχει επανειλημμένα επισημάνει και η Επιτροπή </span><span style="font-size: small;"><span lang="en-GB">GRECO</span></span><span style="font-size: small;"> του Συμβουλίου της Ευρώπης, θα τροποποιηθεί άμεσα προς τη θετική κατεύθυνση. </span></span></div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> </span></span> <br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> Η πατρίδα μας έχει ανάγκη από μεγάλες αλλαγές που αν δεν αρχίσουν από τα πάνω θα αρχίσουν από τα κάτω. Έγιναν από τους ομιλητές υπαινιγμοί γι’ αυτό το ενδεχόμενο. Αν το πολιτικό προσωπικό θέλει να επιβιώσει, πρέπει να αλλάξει ριζικά. Προς δύο κυρίως κατευθύνσεις πρέπει να αναπροσανατολιστεί: Πρώτα, οφείλει το ίδιο να εθισθεί με την τήρηση της αρχής της νομιμότητας, για να μπορεί να την επιβάλει προς κάθε κατεύθυνση. Η εφαρμογή των νόμων, δηλαδή ο σεβασμός στην έκφραση της λαϊκής βούλησης, αποτελεί το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον όλων των πολιτών και κυρίως των ταγών τους. Η τήρηση αυτής της αρχής πρέπει επιτέλους να επικρατήσει στους άρχοντες, στη δημόσια διοίκηση, στην κοινωνία, παντού. Ύστερα, η αξιοκρατία πρέπει να αποτελέσει τη δεύτερη βάση της νέας δημόσιας δράσης. Η αποσάθρωση της κοινωνίας οφείλεται κατά μέγα μέρος, στη μη εφαρμογή αυτής της αρχής. Η συναλλαγή, ο άκρατος κομματισμός, ο νεποτισμός είναι οι εχθροί της. Με την εφαρμογή των αρχών της νομιμότητας και της αξιοκρατίας, ένας νέος ζωογόνος άνεμος θα πνεύσει στη Χώρα. </span></span></div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> </span></span> <br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> Από την άλλη πλευρά, χρειαζόμαστε ένα νέο τύπο δημοσίου υπαλλήλου, έναν υπάλληλο που θα υπηρετεί πάντοτε το δημόσιο συμφέρον και θα σέβεται τον πολίτη, που δε θα νοιώθει δυνάστης, αλλά υπηρέτης του Λαού. Ο δάσκαλος, π.χ., ο εκπαιδευτικός γενικότερα, όπως σωστά επισημάνθηκε και πάλι από την κ. Αλίκη Μαραγκοπούλου, πρέπει πρώτος αυτός να δώσει το παράδειγμα της αφοσίωσης στο καθήκον. Δεν έχει το δικαίωμα να αδιαφορεί για τους μαθητές του. Δεν μπορεί κυρίως να σκέφτεται το ωράριό του. Δεν του φταίνε σε τίποτα τα παιδιά, τα μόνα αθώα, την εκπαίδευση των οποίων του εμπιστεύτηκε η Πολιτεία. Τα παιδιά, οι νέοι άνθρωποι γενικότερα, είναι το μέλλον αυτού του Τόπου και κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τα απογοητεύουμε και τελικά να τα διώχνουμε από αυτή τη Χώρα. Υπάρχει όμως μέλλον χωρίς τους νέους ανθρώπους; Βέβαια, δεν μπορεί να αγνοήσει κανείς το γεγονός ότι οι μισθοί και οι συντάξεις έχουν απομειωθεί σε μέγιστο βαθμό, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Είναι πολύ μεγάλη αυτή η δυσμενής εξέλιξη για να γίνει εύκολα ανεκτή σε μια ευρωπαϊκή χώρα. Ύστερα, είναι αδιανόητα άδικη η επιβολή οιονεί εξίσωσης μισθών και συντάξεων προς τα κάτω. Είναι αντίθετη προς τους κανόνες αναλογικότητας, της αξιοκρατίας, της εύρυθμης λειτουργίας της κρατικής μηχανής αλλά και της κοινής λογικής, οι αποδοχές των νεοδιοριζόμενων υπαλλήλων να μην απέχουν πολύ από τις αποδοχές των υπαλλήλων που κατέχουν ηγετικές θέσεις στην υπαλληλική ιεραρχία. Ποιος ικανός νέος άνθρωπος θα θελήσει στο μέλλον να υπηρετήσει το Δημόσιο με τόσο χαμηλές αποδοχές και κυρίως χωρίς ελκυστικές προοπτικές μισθολογικής ανέλιξης; Η μισθολογική ισοπέδωση των υπαλλήλων οδήγησε πάντοτε στην αδιαφορία για την εκτέλεση της υπηρεσίας και δημιούργησε ακόμα μια προϋπόθεση για την άνθιση της διαφθοράς. </span></span></div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> </span></span> <br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> Πρέπει, τέλος, να προβλεφθούν νέοι αλλά κυρίως να λειτουργήσουν οι ίδιοι ισχύοντες μηχανισμοί κυρώσεων, πειθαρχικών αλλά και ποινικών. Τα νέα αμερόληπτα πειθαρχικά συμβούλια πρέπει να λειτουργήσουν χωρίς χρονοτριβή. Ο όγκος των υποθέσεων που έχουν να μελετήσουν είναι τεράστιος. Και η Δικαιοσύνη όμως δεν πρέπει να βραδυπορεί. Η Πολιτεία πρέπει με νομοθετικά μέτρα να συμβάλει στην εξυπηρέτηση αυτού του σκοπού, συγκρουόμενη, στην ανάγκη, με συντεχνιακά και άλλα συμφέροντα. Αλλά και οι δικαστές, που χωρίς ωράριο και αργίες, εργάζονται για την απονομή του δικαιοδοτικού τους έργου, πρέπει να υπερβούν εαυτούς, ικανοποιώντας περισσότερο τη λαχτάρα του συχνά αδικούμενου πολίτη για Δικαιοσύνη. Αν εντοπίζονται κάποιοι ανάξιοι θεμιστοπόλοι, πρέπει να αποβάλλονται με ταχείς ρυθμούς από το δικαστικό σώμα.</span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
</div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> </span></span> <br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> Με αυτές τις λίγες συμπερασματικές σκέψεις τερματίζεται η παρούσα ημερίδα. Ελπίζω να βοήθησε σημαντικά να φωτιστούν πολλές όψεις της διαφθοράς και να συνειδητοποιηθεί το μέγεθος των προβλημάτων που αυτή προκαλεί στο Κράτος και την Κοινωνία. Ευχαριστώ εκ μέρους του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου τους ομιλητές, τους προεδρεύοντες και το κοινό.</span></span></div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> </span></span> <br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"><br />
</span></span> </div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> </span></span> <br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;">Σας ευχαριστώ πολύ.</span></span></div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: small;"> </span></span></div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-15489098903028234152013-04-01T05:26:00.000+03:002013-04-01T13:06:54.561+03:00"Διαφθορά και υπάλληλοι του Δημοσίου". Εισήγηση σε Ημερίδα <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<style type="text/css">P { margin-bottom: 0.08in; }</style>
<br />
<div style="margin-bottom: 0in; text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><i>Εισήγηση σε Ημερίδα, που οργάνωσε τις 28 Φεβρουαρίου 2013 </i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0in; text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><i>το Ιδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου<span style="font-size: small;">.</span></i><b><br /></b></span></div>
<div align="CENTER" style="margin-bottom: 0in;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><b>ΔΙΑΦΘΟΡΑ
ΚΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ<span style="font-size: small;"> </span></b></span><br />
<span style="font-size: small;"><b>ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ
ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΟΨΕΙΣ</b></span></div>
<div style="margin-bottom: 0in; text-align: left;">
<br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: small;">του Γιώργου Σταυρόπουλου<span style="font-size: small;"><b></b></span> </span>
</div>
</div>
<div style="margin-bottom: 0in; margin-left: 1.5in; text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><i>Επίτιμου
Αντιπροέδρου του Συμβουλίου της
Επικρατείας</i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0in; margin-left: 1in; text-indent: 0.5in;">
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Η
εξυπηρέτηση του κοινού καλού, για να
είναι αποτελεσματική, απαιτεί συλλογική
προσπάθεια στο σωστό οργανωτικό πλαίσιο.
Οι κρατικές δομές αποτελούν το φυσικό
εργαλείο για μια τέτοια προσπάθεια,
αφού εκ προοιμίου υπάρχουν για να
εξυπηρετούν το γενικό συμφέρον. Και τα
πρόσωπα που θα κινήσουν, στην πράξη, τις
σχετικές διαδικασίες δεν μπορεί να
είναι παρά οι υπάλληλοι του Δημοσίου.
Αυτοί θα υλοποιήσουν τις σχετικές
κυβερνητικές πολιτικές και θα εφαρμόσουν
τους αντίστοιχους νόμους, με την ιδιότητα
των έμμεσων, αλλά τόσο σημαντικών, για
τη καθημερινότητα του πολίτη (και όχι
μόνο), οργάνων του Κράτους. </span><br />
<a name='more'></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Επιτελούν,
όμως, οι υπάλληλοι του Κράτους, με όποια
νομική σχέση κι αν συνδέονται με αυτό,
τον προορισμό τους; Οι χρήστες των
υπηρεσιών που αυτοί παρέχουν δεν είναι
σε γενικές γραμμές ευχαριστημένοι. Ο
πολίτης αντιμετωπίζεται, συχνά, αδιάφορα
έως εχθρικά, από υπαλλήλους που, κάποτε,
απολαμβάνουν σαδιστικά την ταλαιπωρία
που προκαλούν! Παράλληλα, άλλοι (δυστυχώς
οι λιγότεροι) υπάλληλοι του Δημοσίου
δουλεύουν με αυταπάρνηση, προσπαθώντας
να αντισταθμίσουν την αδιαφορία ή τη
μειονεξία των συναδέλφων τους. Οπωσδήποτε,
ο μεγάλος όγκος των υπαλλήλων εργάζεται
ανόρεχτα, χωρίς ζήλο για την Υπηρεσία,
παρά τη συνταγματικά προστατευόμενη
μονιμότητα τους ή τη σχέση εργασίας
αορίστου χρόνου, με τις πρόσθετες
εγγυήσεις, που τους καλύπτει, ή, συχνά,
λόγω της υπερβολικής εργασιακής ασφάλειας
που απολαμβάνουν. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Η
πλημμελής λειτουργία των δημοσίων
υπηρεσιών, με την ευρεία έννοια, δεν
είναι, βέβαια, κάτι το καινούργιο στη
Χώρα μας. Το νέο χαρακτηριστικό γνώρισμα
της Δημόσιας Διοίκησης είναι, στις μέρες
μας, η ευρεία διαφθορά, η οποία σε
επιμέρους τομείς, όπως οι δ.ο.υ., οι
ο.τ.α., οι πολεοδομίες και τα νοσηλευτικά
ιδρύματα είναι εξαιρετικά εκτεταμένη.
</span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Μολονότι
ο ορισμός της δεν είναι ευχερής, ως
διαφθορά θα μπορούσε να θεωρηθεί η
συναλλαγή που αποβλέπει στη διάπραξη
παράνομης πράξης, με οικονομικό ή άλλο
αντάλλαγμα. Συνήθως ταυτίζεται με τη
δωροδοκία, αν και έχει ευρύτερο περιεχόμενο
από εκείνη. Χαρακτηρίζεται από
επαναληπτικότητα στην παράνομη πράξη,
εκ μέρους του ίδιου ή άλλου δράστη, και
από μυστικότητα κατά τη διάπραξη της.
Βεβαίως, η διαφθορά δεν είναι αποκλειστικό
φαινόμενο της εποχής μας. Υφίσταται από
τους αρχαίους χρόνους και στη ρίζα της
βρίσκεται η επιθυμία για πλούτο ή δόξα
(ή και τα δύο). Στην Ελλάδα εντυπωσιάζει,
στην εποχή μας, η έκταση του φαινομένου,
παρά τη λειτουργία πλείστων θεσμών της
δημοκρατικής πολιτείας, που όμως στην
πράξη αποδεικνύονται αναποτελεσματικοί.
Η άσκηση της δημόσιας εξουσίας, στο
δημοκρατικό πολίτευμα, εκφράζει τη
λαϊκή βούληση. Επομένως η διαφθορά κατά
την άσκηση αυτής της εξουσίας είναι
αντίθετη με την ίδια την ουσία του
δημοκρατικού πολιτεύματος, που αποβλέπει
στη θεραπεία του γενικού συμφέροντος
και όχι σ εκείνη των ιδιωτικών συμφερόντων
που αντιβαίνουν σ’ αυτό. Η διαφθορά,
άλλωστε, ακυρώνει κάθε συνταγματική ή
άλλου επιπέδου γενική αρχή του δικαίου.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Γενικές
αρχές, όπως η δημοκρατική αρχή, η αρχή
της νομιμότητας, η αρχή της αναλογικής
ισότητας, η αρχή της αξιοκρατίας, η αρχή
της φανερής δράσης της Δημόσιας Διοίκησης
παρακάμπτονται βάναυσα. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Αλήθεια,
ποιο ατομικό δικαίωμα έχει πολλές
πιθανότητες να ικανοποιηθεί όταν
απευθύνεται σ’ ένα διεφθαρμένο υπάλληλο;
Και ποιο κοινωνικό δικαίωμα μπορεί
αποτελεσματικά να ικανοποιηθεί από
έναν εξωνημένο υπάλληλο του Δημοσίου;</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://4.bp.blogspot.com/-EwD8qq04cEc/UVlbbRmWl5I/AAAAAAAABI0/UcXKZX80J54/s1600/imerida-marag.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="189" src="http://4.bp.blogspot.com/-EwD8qq04cEc/UVlbbRmWl5I/AAAAAAAABI0/UcXKZX80J54/s320/imerida-marag.jpg" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: small;">Ας
δούμε όμως ποία είναι τα βασικά αίτια
της διαφθοράς των υπαλλήλων του Δημοσίου,
στη Χώρα μας. Η δικαστική εμπειρία (και
όχι μόνο) θα μπορούσε να βοηθήσει.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Στο
κέντρο του προβλήματος βρίσκεται η
διάχυτη ανοχή του Κράτους, αλλά και των
πολιτών απέναντι στο γενικευμένο
φαινόμενο της παράβασης των νόμων. Η
παρανομία δεν θεωρείται, δυστυχώς, από
πολλούς, κάτι ηθικά απαράδεκτο ή κοινωνικά
απεχθές. Συχνά, ούτε το Κράτος τηρεί
τους νόμους που θεσπίζει, ούτε οι πολίτες
τηρούν τις υποχρεώσεις τους, όπως αυτές
ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία. Η
μη εφαρμογή των νόμων, την οποία πολλοί
θεωρούν δείγμα ευφυΐας του παραβάτη( !
), έχει ισχύ και στον ιδιωτικό χώρο. Η
συνέπεια στις συναλλαγές, η τήρηση όσων
συμφωνήθηκαν στο ιδιωτικό δίκαιο είναι,
συχνά, το ζητούμενο, όχι το αυτονόητο.
Μέσα σ’ αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα,
το παράνομο οικονομικό όφελος επισφραγίζει
τη διάχυτη παρανομία. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Ειδικότερα,
η διαφθορά στους υπαλλήλους του Δημοσίου
οφείλεται στις παρακάτω αιτίες:</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">1. Σημαντική
αιτία (και δικαιολογία) για τη διαφθορά
των υπαλλήλων είναι η διαφθορά σημαντικού
τμήματος του πολιτικού προσωπικού
(υπουργών, υφυπουργών, γενικών γραμματέων,
διοικητών, προέδρων δ.σ. οργανισμών
κ.λπ.). Οι πολιτικοί προϊστάμενοι στα
Υπουργεία και οι διοικούντες τα νομικά
πρόσωπα του Δημοσίου δίνουν πάντοτε
τον τόνο ( θετικό ή αρνητικό ), για την
εύρυθμη ή όχι λειτουργία των υπηρεσιών
τους. Η συναλλαγή πραγματοποιείται
συχνά σε επίπεδο κορυφής. Αλλά και τότε,
χρειάζονται, συνήθως, και κάποιοι
συμμέτοχοι σε χαμηλότερο επίπεδο. Η
μερίδα του λέοντος προορίζεται, βέβαια,
για τους ιθύνοντες! Η αντιπολίτευση και
τα Μ.Μ.Ε. καραδοκούν, βέβαια, για να
αποκαλύψουν το σκάνδαλο, αδυνατούν
όμως, όπως είναι φυσικό, μόνοι αυτοί να
περιορίσουν το φαινόμενο. Άλλωστε, συχνά
βρίσκονται και αυτοί σε διαπλοκή με τα
συμφέροντα και απλώς περιμένουν τη
σειρά τους για το μερίδιο από την πίτα.
Και η ατιμωρησία καλά κρατεί. Την
εξασφαλίζει, για τα μέλη της Κυβέρνησης
και τους υφυπουργούς, το Σύνταγμα ( άρθρο
86 παρ. 3, περίοδος δεύτερη ) προβλέποντας</span><span style="font-size: small;"><b>
</b></span><span style="font-size: small;">συντομότατη αποσβεστική
προθεσμία για τη δίωξή τους. Κι ας
διαμαρτύρεται η αρμόδια επιτροπή </span><span style="font-size: small;"><span lang="en-US">GRECO</span></span><span style="font-size: small;">
του Συμβουλίου της Ευρώπης γι αυτή την
πρωτοφανή συνταγματική διάταξη. Κάποτε,
βέβαια, το Σύνταγμα θα αναθεωρηθεί.
Φροντίζει όμως για την καθυστέρηση της
αναθεώρησης άλλη συνταγματική διάταξη
(άρθρο 110). Μέχρι τότε, η μάλλον αλυσιτελής
δραστηριότητα κάποιων εισαγγελέων δεν
μπορεί να αποτελεί άλλοθι για τη
διατήρηση μιας τόσο παθογόνας ατιμωρησίας.
Αισιοδοξία, πάντως, προκαλεί το γεγονός
ότι ήδη έχει κάπως αμβλυνθεί ο άκρατος
κομματισμός του παρελθόντος, όταν η
διαφθορά μπορούσε να διαχέεται με
σχετική ευκολία προς τα κάτω, χρησιμοποιώντας
ως εργαλείο τον κομματικό πατριωτισμό
κάποιων υπαλλήλων. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">2. Η
γραφειοκρατική δομή της Δημόσιας
Διοίκησης θα μπορούσε να εξυπηρετήσει
τη διάχυση των κρατικών αρμοδιοτήτων,
έτσι ώστε η εξουσία, καθώς διασπείρεται,
να μπορεί να αποθαρρύνει εκείνους που
επιδιώκουν την κατάχρησή της. Συνέβη
στη Χώρα μας το αντίθετο: Η μεγάλη διάχυση
των αρμοδιοτήτων οδήγησε στη δυσκολία
αναζήτησης των υπευθύνων στο απρόσωπο
Κράτος, στο οποίο ο αρμόδιος διαρκώς
αναζητείται. Κάτι περισσότερο: Η κατάτμηση
των αρμοδιοτήτων οδήγησε σε τέτοιες
δυσλειτουργίες της Διοίκησης, που για
την άρση τους, δημιουργήθηκαν περαιτέρω
προϋποθέσεις για συναλλαγή, ακόμη και
για χάρη νόμιμης, και μόνο όχι παράνομης
πράξης!</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Η
γενικότερη αρρυθμία στη λειτουργία της
Δημόσιας Διοίκησης επιτείνεται από την
πολυνομία, αλλά και την κακονομία. Οι
κωδικοποιήσεις της νομοθεσίας ακόμη
και οι διοικητικές, είναι σπάνιες. Αλλά
και η Κεντρική Επιτροπή Κωδικοποίησης,
με τον αργό ρυθμό λειτουργίας της, δεν
κατάφερε να φέρει σε πέρας κωδικοποιήσεις
σε μεγάλους τομείς θεμάτων, καθώς, μέχρι
να τις ολοκληρώσει, η νομοθεσία πάλι
άλλαζε και η κωδικοποίηση καθίστατο
παρωχημένη! Έτσι ακόμη και στις αρμόδιες
υπηρεσίες, συχνά λίγοι ιεροφάντες
υπάλληλοι γνωρίζουν τι ισχύει. Είναι
γνωστό ότι διατάξεις φορολογικών νόμων
ερμηνεύονται, κάποτε, διαφορετικά
ανάλογα σε ποια δ.ο.υ. απευθύνεται ο
ενδιαφερόμενος! Όταν κάποτε, ως Πάρεδρος
του Συμβουλίου της Επικρατείας ζήτησα,
υπηρεσιακά, πληροφορίες από την αρμόδια
υπηρεσία του Δημοσίου, κανείς υπάλληλος
δεν ήταν σε θέση να μου δώσει την
πληροφορία που ζητούσα, τελικά δε, μετά
από επίμονες δικές μου ερωτήσεις, μου
απήντησαν ότι ο μόνος που γνώριζε το
θέμα ήταν κάποιος συνταξιούχος υπάλληλος,
στον οποίον, αν τηλεφωνούσα στο σπίτι
του, θα ήταν πρόθυμος να με ενημερώσει!
Σ’ αυτό το κλίμα, είναι φυσικό να
λειτουργούν, ακόμα και φανερά, παράκεντρα
εξουσίας, δίπλα σε δημόσιες υπηρεσίες
(ιδίως δ.ο.υ., πολεοδομίες κ.λπ.), χωρίς
αυτό να σημαίνει ότι αργούν οι κρυφοί
υπόγειοι δίαυλοι μέσα στις ίδιες τις
δημόσιες υπηρεσίες, ιδίως σ’ εκείνες
με οικονομικό αντικείμενο. Ιδιαίτερη
είναι η περίπτωση των δημόσιων νοσοκομείων:
Εκεί η εκμετάλλευση της ανάγκης για τη
ζωή και την υγεία των ασθενών συνδέεται
με την ηθική αναξιότητα υπαλλήλων, αλλά
και πολλών γιατρών, «δημόσιων λειτουργών»,
κατά τα λοιπά!</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">3. Η
υπηρεσιακή αντιμετώπιση των υπαλλήλων
του Δημοσίου από την ίδια τη Διοίκηση
συνιστά σημαντικό παράγοντα κακοδιοίκησης
που συνδέεται, και αυτή, με φαινόμενα
διαφθοράς. Ένας μεγάλος αριθμός υπαλλήλων
διορίστηκαν στο παρελθόν, είτε ως μόνιμοι
δημόσιοι υπάλληλοι, είτε ως υπάλληλοι,
με σχέση ιδιωτικού δικαίου, χωρίς να
ακολουθηθεί κάποια διαγωνιστική ή άλλη
διαδικασία επιλογής. Η υπαλληλική θέση
στο Δημόσιο ήταν συχνά η ανταμοιβή για
την κομματική αφοσίωση του διοριζόμενου
ή της οικογένειάς του. Είναι γνωστή η
ρουσφετολογική πίεση που ασκούσαν οι
ψηφοφόροι, ιδίως στην επαρχία, προς τους
βουλευτές τους για διορισμούς στο
Δημόσιο. Άλλωστε, η επανεκλογή των
βουλευτών εξαρτιόταν, κατά κύριο λόγο,
από την ικανότητα τους να ανταποκρίνονται
στα συνήθως παράνομα αιτήματα των
ψηφοφόρων τους. Είναι, βέβαια, γεγονός
ότι η λειτουργία του Α.Σ.Ε.Π. ανέκοψε την
έκταση και την ένταση αυτής της πρακτικής,
χωρίς όμως να την ακυρώσει οριστικά. Οι
κομματικοί διορισμοί ακολούθησαν έτσι
κυρίως τον τύπο των διορισμών με σχέση
εργασίας ορισμένου χρόνου. Στη συνέχεια,
αυτές οι χωρίς αξιοκρατικά κριτήρια
προσλήψεις πήραν μόνιμο χαρακτήρα με
τη μετατροπή των σχετικών συμβάσεων σε
συμβάσεις αορίστου χρόνου, είτε με
διατάξεις νόμων και διαταγμάτων που
«τακτοποιούσαν» τους με σύμβαση
υπαλλήλους, είτε με δικαστικές αποφάσεις.
</span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Από
την άλλη πλευρά η εξέλιξη των υπαλλήλων
του Δημοσίου σε θέσεις ευθύνης (
προϊσταμένων γενικών διευθύνσεων,
προϊσταμένων διευθύνσεων, προϊσταμένων
τμημάτων κ.λπ.) ακολούθησε, και αυτή,
κυρίως κομματικά κριτήρια, είτε
προβλεπόταν από το νόμο ιεραρχία σταθερή
είτε κινητή. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Τέλος,
ούτε οι οικονομικές απολαβές των
υπαλλήλων υπαγορεύτηκαν από ορθολογικούς
και αξιοκρατικούς κανόνες. Στο στενό
δημόσιο τομέα οι αμοιβές ήσαν μέτριες
για τον μεγάλο όγκο των υπαλλήλων και
απαράδεκτα χαμηλές για τους προϊσταμένους
τμημάτων και διευθύνσεων, ενώ στον
ευρύτερο δημόσιο τομέα ήταν καλύτερες,
διαρθρωμένες όμως ανορθολογικά και
χωρίς την τήρηση κανόνων διαφάνειας. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Η
μη τήρηση των κανόνων της αξιοκρατίας
ως προς τον διορισμό, την εξέλιξη και
τις αποδοχές των υπαλλήλων απετέλεσε
μια από τις αιτίες του φαινομένου της
διαφθοράς των υπαλλήλων του Δημοσίου.
Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι και η
διοικητική Δικαιοσύνη δεν κατόρθωσε,
στις περισσότερες περιπτώσεις, να
συμβάλει, σε εύλογο χρόνο, στον εντοπισμό
των παρανομιών της Διοίκησης, κατά τον
έλεγχο των αντίστοιχων διοικητικών
πράξεων. Πάντως, το Συμβούλιο της
Επικρατείας συνέβαλε, ορισμένες φορές,
αποφασιστικά, στην εμπέδωση των αρχών
της νομιμότητας, με τις αποφάσεις του.
Σημαντική π.χ., υπήρξε η επιρροή της
κρίσης του για την συνταγματικότητα
της κατάργησης της επετηρίδας των
εκπαιδευτικών της μέσης εκπαίδευσης,
που στηρίχτηκε στις αρχές της αξιοκρατίας,
καθώς και εκείνης με την οποία διακηρύχθηκε,
για τον ίδιο λόγο, η ανάγκη καταγραφής
σε πρακτικό των ερωτήσεων που διατυπώνονταν
κατά την προφορική συνέντευξη των
υποψηφίων γεν. δ/ντών ( που επεκτάθηκε
και για τις άλλες επιλογές προϊσταμένων
από τα διοικητικά εφετεία). Από την άλλη
πλευρά, δεν μπορεί κανείς να μην σημειώσει
την εσφαλμένη νομολογιακή τακτική,
αρχικά των πολιτικών δικαστηρίων, και
αργότερα και των διοικητικών δικαστηρίων,
να επεκτείνουν νομολογιακά το περιεχόμενο
μεμονωμένων μισθολογικής φύσης ρυθμίσεων
που αφορούσαν συγκεκριμένους κλάδους
εργαζομένων, στο σύνολο των εργαζομένων
στο Δημόσιο, με προφανές το δυσμενές
αποτέλεσμα για την εθνική οικονομία,
χωρίς να συντρέχουν συνήθως οι
αντικειμενικές προς τούτο προϋποθέσεις,
πέρα από το γεγονός ότι η συνταγματικότητα
της εν γένει νομολογιακής επιλογής της
επεκτατικής ισότητας είναι εξαιρετικά
αμφισβητήσιμη.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">4. Ο
εντοπισμός των κρουσμάτων της διαφθοράς,
παραδοσιακά, δεν γίνεται αυτεπάγγελτα
ούτε, συνήθως, με προθυμία από τους
αρμόδιους. Τα όργανα της Διοίκησης, που
αποτελούν τους πειθαρχικούς προϊσταμένους
των υπαλλήλων (από τους υπουργούς και
τα όργανα διοίκησης των κρατικών νομικών
προσώπων μέχρι τους οικείους προϊστάμενους
διεύθυνσης), αδιαφορούν συχνά για τα
πιθανά πειθαρχικά παραπτώματα των
υφισταμένων τους. Άλλοτε κάνουν τα
στραβά μάτια. Δίνουν συνήθως την εντύπωση
ότι δεν έχουν καμιά διάθεση να πολεμήσουν
τη διαφθορά στο χώρο ευθύνης τους.
Επιλαμβάνονται μετά από καταγγελία ή
όταν το οικείο πραγματικό περιστατικό
παίρνει δημοσιότητα. Και στη συνέχεια,
όμως, η πρακτική που ακολουθούν είναι
απογοητευτική. Συχνά, δεν δίνουν καμιά
συνέχεια στο ύποπτο περιστατικό,
καθυστερούν υπερβολικά να αποφανθούν
ή αναθέτουν τη διενέργεια Ε.Δ.Ε. σε άλλο
πρόσωπο, το οποίο συνήθως και αυτό
καθυστερεί υπερβολικά την υποβολή του
σχετικού πορίσματος. Αλλά και όταν, σε
σοβαρές περιπτώσεις, παραπέμπουν την
υπόθεση στα αρμόδια πειθαρχικά συμβούλια,
αρχίζει άλλη περιπέτεια για τη διαλεύκανση
της υπόθεσης, καθώς και εκεί διατάσσεται
ανάκριση και εκεί «ξεχνά», κάποτε, ο
ανακριτής υπάλληλος να συντάξει το
πόρισμά του, ενώ ελλοχεύει πάντοτε ο
κίνδυνος παραγραφής του παραπτώματος.
Αλλά και όταν συνταχθεί το πόρισμα, το
πρωτοβάθμιο πειθαρχικό συμβούλιο αργεί
να συγκληθεί. Έχουν άλλωστε, τα μέλη
του, τόσες άλλες υπηρεσιακές απασχολήσεις!
Πρόεδρος του παλαιού τύπου πρωτοβάθμιου
πειθαρχικού συμβουλίου ήταν υπάλληλος
που οριζόταν ελεύθερα, με άλλους δύο
συναδέλφους του υπαλλήλους, από τον
οικείο Υπουργό, ενώ, με τον ορισμό τους
στο συμβούλιο ( που ήταν αρμόδιο και για
άλλα θέματα υπηρεσιακής κατάστασης των
υπαλλήλων, εκτός από τα πειθαρχικά )
αποκτούσαν άπαντες το βαθμό του διευθυντή
(!), χωρίς να προβλέπεται καμιά ειδικότερη
διαδικασία επιλογής (!). Ήταν λοιπόν
φυσικό αυτοί οι υπάλληλοι, που αποτελούσαν
την πλειοψηφία του 5μελούς συμβουλίου,
να οφείλουν χάριτες προς τον Υπουργό
τους γι’ αυτό τους το ορισμό. Άλλωστε,
ο κομματικός δεσμός τους με τον Υπουργό
ήταν συνήθως προφανής. Προφανής όμως
ήταν και η έλλειψη αμεροληψίας και των
άλλων δύο μελών του πειθαρχικού
συμβουλίου, που εκλέγονταν από τους
συναδέλφους τους. Καθώς ανήκαν κομματικά
σε διαφορετικές, συνήθως, πολιτικές
παρατάξεις, εξυπηρετούσαν, με συνέπεια,
τους κομματικούς ψηφοφόρους τους, αλλά
και συνεννοούνταν άψογα μεταξύ τους,
με αμοιβαίες εξυπηρετήσεις, παρά τις
πολιτικές τους διαφορές, με συνέπεια
οι αποφάσεις του πειθαρχικού συμβουλίου
να είναι συχνά αθωωτικές για τους
εγκαλούμενους υπαλλήλους ή να επιβάλλονται
πολύ χαμηλές πειθαρχικές ποινές! Ήσαν
οι εγκαλούμενοι υπάλληλοι, με τον τρόπο
αυτό, ευχαριστημένοι, αφού, ανεξαρτήτως
πολιτικής απόχρωσης, αθωώνονταν ή είχαν
προκλητικά επιεική μεταχείριση. Έτσι
και ο Υπουργός εξασφάλιζε, και με τον
τρόπο αυτό, συνδικαλιστική ειρήνη στο
Υπουργείο του και η διαφθορά καλά
κρατούσε, διαχρονικά και διακομματικά!
Και ούτε η Α.Δ.Ε.Δ.Υ. βέβαια ενοχλείτο
από αυτή την απαράδεκτη κατάσταση. Όλοι
οι υπάλληλοι, κρίνοντες και κρινόμενοι,
ήσαν δυνάμει ψηφοφόροι της. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Ενόψει
αυτής της σύνθεσης των πειθαρχικών
συμβουλίων, ούτε οι φιλότιμες προσπάθειες
κάποιων επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης
μπορούσαν να έχουν σημαντικό αποτέλεσμα.
Καλύτερη τύχη είχαν οι ενστάσεις
ορισμένων Υπουργών, προερχόμενων κυρίως
από τα οικονομικά υπουργεία, που
αντιδρούσαν στην παραπάνω κατάσταση,
ενώπιον του Β/βάθμιου Πειθαρχικού
Συμβουλίου, το οποίο συχνά αντιστεκόταν
στην τακτική συγκάλυψης. Θετικό αποτέλεσμα
είχαν και αρκετές ενστάσεις, που ασκούσε
ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης
ενώπιον του εν λόγω οργάνου, κατά των
αποφάσεων των πρωτοβάθμιων πειθαρχικών
συμβουλίων, συχνά όμως οι ενστάσεις του
ήσαν αναποτελεσματικές, γιατί, καθώς
ήσαν πρόχειρα συντεταγμένες, απορρίπτονταν
εύκολα από το Β/βάθμιο Πειθαρχικό
Συμβούλιο . Και στο Συμβούλιο αυτό
μετείχαν, βέβαια, συνδικαλιστές δημόσιοι
υπάλληλοι, υποδεικνυόμενοι από την
Α.Δ.Ε.Δ.Υ., με τις ανάλογες δυσμενείς
επιπτώσεις. Ευτυχώς όμως η ενεργός
συμμετοχή των μελών του Νομικού Συμβουλίου
του Κράτους στο Συμβούλιο αυτό αποτελούσε
και αποτελεί σημαντικό ανάχωμα στη
διαφθορά στη Δημόσια Διοίκηση. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Απογοητευτική
υπήρξε όμως και η αδυναμία της Δικαιοσύνης,
ποινικής και διοικητικής, να αντιμετωπίσει
τα φαινόμενα της παραβατικής συμπεριφοράς
των υπαλλήλων αποτελεσματικά και σε
εύλογο χρόνο. Οι οφειλόμενες σε δομικούς
ή άλλους λόγους καθυστερήσεις στην
απονομή της Δικαιοσύνης είχαν ως
αποτέλεσμα, υποθέσεις υπαλλήλων που
διέπραξαν βαριά παραπτώματα, να παραμένουν
σε εκκρεμότητα επί σειρά ετών. Αλλά και
όταν εκδικάζονταν, οι εγκαλούμενοι
αντιμετωπίζονταν, συχνά, με ανεξήγητη
επιείκεια ή με εμμονή σε τυπολατρικές
αγκυλώσεις, που οδηγούσαν και αυτές
τελικά στην απαλλαγή του εγκαλούμενου
ή στην αδράνεια της Διοίκησης, μετά από
μια τυπική ακύρωση, η οποία ευνοούσε,
και με τον τρόπο αυτό, τους παρανομούντες
υπαλλήλους της. Η ύπαρξη μάλιστα δύο
δικαιοδοσιών, της ποινικής και της
διοικητικής - πειθαρχικής, για τα ίδια
παραπτώματα, συχνά δεν υπηρετούσε την
ανάγκη για ταχεία διαλεύκανση των
υποθέσεων και αδρανοποιούσε και τους
δύο δικαιοδοτικούς μηχανισμούς. Η
Διοίκηση, μάλιστα, δεν χρησιμοποιούσε
αποτελεσματικά ούτε το μηχανισμό της
δυνητικής αργίας για την άμεση απομάκρυνση
των παρανομούντων υπαλλήλων από την
Υπηρεσία, όταν κάτι τέτοιο ήταν απαραίτητο.
Παρατηρείτο το φαινόμενο, κατηγορούμενοι
για βαριά αδικήματα υπάλληλοι, όχι μόνο
να παραμένουν στην Υπηρεσία, αλλά, καμιά
φορά, και να προάγονται (καλυπτόμενοι
από το τεκμήριο της αθωότητας), ακόμα
και να συνταξιοδοτούνται, χωρίς να έχει
προηγουμένως οριστικά εκκαθαριστεί,
δικαστικά και διοικητικά, η εναντίον
τους κατηγορία. Οι επιβαλλόμενες, μετά
τη συνταξιοδότηση τους, πειθαρχικές
κυρώσεις,και αν επιβάλλονταν, δεν είχαν
συνήθως κανένα αποτέλεσμα. Εξάλλου,
ούτε η σύνταξη τους μπορούσε να θιγεί,
σύμφωνα με τη νομολογία, αυτή τη φορά,
του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων
του Ανθρώπου, αφού και οι εγκληματίες
πρέπει να μπορούν αν επιβιώνουν. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Η
κακοδαιμονία στη λειτουργία της Διοίκησης
μπορεί να αντιμετωπιστεί, ριζικά, κυρίως
από την ίδια τη Διοίκηση. Το ίδιο και η
παραβατική συμπεριφορά των υπαλλήλων
που υπηρετούν σ’ αυτή. Χρειαζόταν ένα
νέο πειθαρχικό δίκαιο για τους υπαλλήλους
του Δημοσίου, ως πρώτο βήμα για μια
διαφορετική αντιμετώπιση της διαφθοράς
στο Δημόσιο. Η νομοπαρασκευαστική
επιτροπή που συγκροτήθηκε υπό την
προεδρία μου δεν αξιοποίησε μόνο την
εμπειρία μελών του Συμβουλίου της
Επικρατείας, του Νομικού Συμβουλίου
του Κράτους και εν γένει εκπροσώπων του
νομικού κόσμου, αλλά και υπαλλήλων από
διαφορετικά Υπουργεία, οι οποίοι
μετέφεραν στην επιτροπή τις εμπειρίες
τους από τις παθογένειες των υπηρεσιών
στις οποίες υπηρετούσαν. Το έργο της
νομοπαρασκευαστικής επιτροπής αποτυπώθηκε
σε κείμενο σχεδίου νόμου, που κατέστη
τελικά νόμος του Κράτους. Είναι ο ν.
4057/2012.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Ας
δούμε τις κύριες κατευθύνσεις αυτού
του νόμου:</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">α) Γίνεται
αποκλειστικός, και όχι ενδεικτικός όπως
προηγουμένως, προσδιορισμός των
πειθαρχικών παραπτωμάτων και επιχειρείται
ο εξορθολογισμός και η αρτιότερη
διατύπωση τους. Θεσπίζεται μεγαλύτερος
χρόνος παραγραφής. Εισάγεται ειδική
ρύθμιση για τα παραπτώματα με οικονομικό
αντικείμενο, σύμφωνα με την οποία η
παραγραφή αρχίζει όχι από την τέλεση
της πράξης, αλλά από τον χρόνο που η
Υπηρεσία έλαβε γνώση του πειθαρχικού
παραπτώματος. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">β)
Προβλέπονται νέες πειθαρχικές ποινές
και θεσπίζεται μεγαλύτερη κλιμάκωση
στις υφιστάμενες. Για ιδιαίτερα σοβαρές
περιπτώσεις παραπτωμάτων το πειθαρχικό
συμβούλιο μπορεί να επιβάλει, ως πρόσθετη
χρηματική ποινή, χρηματική κύρωση μέχρις
ορισμένου ποσού. Ορίζεται, για τον
υπάλληλο που χάνει την υπαλληλική του
ιδιότητα, όχι μόνο ότι συνεχίζεται η
πειθαρχική διαδικασία που είχε αρχίσει
όταν ακόμη υπηρετούσε, αλλά αυτή μπορεί
να καταλήξει σε επιβολή πειθαρχικής
ποινής που μετατρέπεται σε πρόστιμο,
το ύψος τους οποίου προσδιορίζεται
ανάλογα με τη σοβαρότητα του παραπτώματος.
</span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">γ)
Προβλέπονται νέου τύπου αναβαθμισμένα
πρωτοβάθμια πειθαρχικά συμβούλια που
έχουν ως αποκλειστική αρμοδιότητα την
εξέταση των πειθαρχικών υποθέσεων των
υπαλλήλων. Στα συμβούλια αυτά προεδρεύουν
δικαστικοί λειτουργοί και μετέχουν
μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους
και δημόσιοι υπάλληλοι (προϊστάμενοι
διευθύνσεων), οριζόμενοι με κλήρωση,
που δεν προέρχονται από τις υπηρεσίες
ή φορείς στους οποίους υπηρετούν οι
εγκαλούμενοι συνάδελφοι τους. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">δ)
Αποκλείονται τόσο από τα πρωτοβάθμια
πειθαρχικά συμβούλια, όσο και από το
Β/θμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο οι αιρετοί
υπάλληλοι ή οι υποδεικνυόμενοι από την
ΑΔΕΔΥ. Η φύση της πειθαρχικής δίκης
επιβάλλει τα μέλη των αρμόδιων συμβουλίων
να ορίζονται με κριτήρια το κύρος, την
αμεροληψία και τις γνώσεις τους, και
όχι την σχέση τους με το οικείο όργανο
διοίκησης ή την συνδικαλιστική τους
ιδιότητα. Άλλωστε, οι συνδικαλιστές
υπάλληλοι, καθώς αποβλέπουν στην
προάσπιση των συμφερόντων των εκλογέων
τους υπαλλήλων, δεν μπορούν, εξ
αντικειμένου, να λειτουργήσουν με την
επιβαλλόμενη αντικειμενικότητα κατά
την εξέταση των πειθαρχικών υποθέσεων
των εγκαλούμενων ψηφοφόρων συναδέλφων
τους.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Αξίζει
να επισημανθεί ότι κατά του νομοσχεδίου,
αρχικά, αλλά και κατά του νόμου, στη
συνέχεια, εκδηλώθηκε μέγιστη, αν και
συνήθως υπόγεια αντίδραση. Οι
δημοσιοϋπαλληλικές οργανώσεις μεθόδευσαν
και ακόμα μεθοδεύουν την μη εφαρμογή
του. Αρχικά, έκαναν ό,τι μπορούσαν ώστε
το νομοσχέδιο να μην προωθηθεί στη
Βουλή, στη συνέχεια, να μην ψηφισθεί,
και μετά να μην εφαρμοστεί, αν και ως
νόμος του Κράτους επαινέθηκε γενικότερα
και ψηφίστηκε από τη συντριπτική
πλειοψηφία των βουλευτών. Είναι
χαρακτηριστικό ότι κατά την ακρόαση
στην οικεία Διαρκή Επιτροπή της Βουλής,
ο εκπρόσωπος της ΑΔΕΔΥ ισχυρίστηκε,
προκαλώντας την θυμηδία των βουλευτών,
ότι το παλαιό πειθαρχικό σύστημα
λειτουργούσε άψογα και οι δημόσιοι
υπάλληλοι δεν διαπράττουν πειθαρχικά
παραπτώματα! Έντεκα μήνες μετά την
έναρξη ισχύος του νέου νόμου, το βασικό
εργαλείο για την καταπολέμηση της
διαφθοράς στο χώρο των υπαλλήλων του
Δημοσίου, τα νέα πρωτοβάθμια πειθαρχικά
συμβούλια, φαίνεται ότι ακόμα δεν έχουν
αρχίσει να λειτουργούν. Όχι γιατί, δήθεν,
οι δικαστές είναι απρόθυμοι να προεδρεύσουν
στα νέα πειθαρχικά όργανα ( ελάχιστες
υπήρξαν οι αντίστοιχες αντιδράσεις ),
αλλά γιατί οι υπουργοί αμέλησαν, για
τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, να
υπογράψουν τις πράξεις συγκρότησής
τους και να φροντίσουν για την λειτουργία
τους. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in; text-indent: 0.5in;">
<span style="font-size: small;">Τελειώνοντας
θα σημειώσω, με λίγα λόγια, τί, κατά τη
γνώμη μου, πρέπει κυρίως να γίνει για
την αποτελεσματική καταπολέμηση της
διαφθοράς στη Δημόσια Διοίκηση:</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">Α)
Καταρχάς, είναι αναγκαίο να εκδηλωθεί
μια διαφορετική νοοτροπία εκ μέρους
του πολιτικού προσωπικού της Χώρας. Η
τήρηση των νόμων και η καταπολέμηση της
διαφθοράς, ιδίως στο χώρο της κρατικής
μηχανής, όχι με λόγια αλλά με έργα, είναι
ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί, αν
η Χώρα θέλει να επιβιώσει . Στην ουσία,
δεν μπορεί να υπάρχει καν ηθική
νομιμοποίηση των κυβερνώντων, όσο στην
πολιτική εξουσία αλλά και στην διοικητική
λειτουργία του Κράτους και των νομικών
προσώπων του συντηρούνται τόσες πολλές
σκιές ηθικής αναξιότητας. Ούτε είναι
δυνατή η τόσο αναγκαία οικονομική
ανάπτυξη του Τόπου υπό συνθήκες
γενικότερης ατιμωρησίας. Αντίθετα,
απειλείται η ίδια η κοινωνική συνοχή,
αν η σημερινή κατάσταση διαρκέσει επί
πολύ. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">Β) Μια
νέα αντίληψη για την τήρηση της νομιμότητας
πρέπει να διαχυθεί σ’ όλους τους
λειτουργούς και υπαλλήλους του δημοσίου
τομέα. Η άτεγκτη όμως καταπολέμηση της
διαφθοράς στη Διοίκηση πρέπει να
συμβαδίσει με την αξιοκρατία στην
εξέλιξη των υπαλλήλων στα πλαίσια της
διοικητικής ιεραρχίας, αλλά και με τη
χορήγηση των κατάλληλων αποδοχών κυρίως
στους υπαλλήλους που καταλαμβάνουν
θέσεις ευθύνης. Χωρίς το αναγκαίο αυτό
τρίπτυχο μέτρων, η Δημόσια Διοίκηση δεν
έχει ελπίδες πραγματικής ανάκαμψης. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">Γ) Δεν
χρειάζονται πολλοί νέοι νόμοι, αλλά οι
υφιστάμενοι πρέπει επιτέλους να
εφαρμόζονται, χωρίς διακρίσεις και
καθυστερήσεις. Η κρατική μηχανή οφείλει,
αυτή πρώτη, να ρυθμίσει τα του οίκου
της, τηρώντας τη νομιμότητα και
λειτουργώντας εν γένει εύρυθμα. Η
αξιολόγηση των δομών του Κράτους, που
έχει ήδη ξεκινήσει, πρέπει να ολοκληρωθεί
το ταχύτερο και η αναγκαία «κινητικότητα»
του προσωπικού οφείλει να περατωθεί το
συντομότερο. Αμέσως μετά, σειρά έχει,
επιτέλους, η αξιοκρατική επιλογή των
υπαλλήλων που θα καταλάβουν θέσεις
ευθύνης. Το νομοθετικό πλαίσιο υφίσταται,
πολλές όμως διατάξεις του δεν εφαρμόζονται,
γιατί λειτουργεί ακόμη το προσωρινό,
που τείνει να γίνει μόνιμο, ουσιαστικά
αναξιοκρατικό, σύστημα επιλογής
προϊσταμένων βάσει μορίων, και όχι βάσει
εξατομικευμένης αξιολόγησης των
υπαλλήλων του Δημοσίου. Έχει καταρτιστεί
σχέδιο διατάγματος για ένα σύγχρονο
σύστημα αξιολόγησης των υπαλλήλων, αλλά
και αυτό αργεί, αντί να εφαρμόζεται ήδη
στο Δημόσιο.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">Δ) Η σωστή
εκπαίδευση και κατάρτιση των υπαλλήλων,
αρχική και επιμορφωτική, καταπολεμά εκ
προοιμίου τη διαφθορά στο Δημόσιο. Ο
κακά εκπαιδευμένος υπάλληλος, καθώς
είναι για το λόγο αυτό υπηρεσιακά
ανασφαλής, είναι επιδεκτικός αθέμιτων
παρεμβάσεων κάθε είδους. Το Εθνικό
Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης πολλά μπορεί
να προσφέρει με την οργάνωση και άλλων
μονάδων κατάρτισης και επιμόρφωσης των
υπαλλήλων του Δημοσίου σε επιμέρους
τομείς. Αρκεί, βέβαια, οι απόφοιτοι των
Σχολών Δημόσιας Διοίκησης και Τοπικής
Αυτοδιοίκησης, πράγματι, να αξιοποιούνται,
ανάλογα με τις γνώσεις και τα προσόντα
τους, κάτι που μέχρι σήμερα δεν συμβαίνει
πάντοτε. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">Ε) Η
μέριμνα για την καταπολέμηση της
διαφθοράς από πολλά όργανα είναι καταρχήν
επαινετή, τείνει όμως, με την πολυδιάσπαση
της, να οδηγήσει σε αντίθετο αποτέλεσμα
από το επιδιωκόμενο. Ένας συντονισμός
όλων των σχετικών ενεργειών είναι
απαραίτητος. Δεν είναι κακή σκέψη να
προβλεφθεί ένα κεντρικό συντονιστικό
όργανο υπό τον Πρωθυπουργό, προτιμητέα
όμως θα ήταν η σύσταση μιας Ανεξάρτητης
Αρχής, η οποία, χωρίς κομματικές
δεσμεύσεις, θα είχε μεγαλύτερη ευχέρεια
στην εποπτεία και τον έλεγχο των κρατικών
δομών που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο,
είναι αρμόδιες με την καταπολέμηση της
διαφθοράς.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;">Στ) Τέλος,
όλα τα υπηρεσιακά και τα άλλα εγκλήματα
που συνιστούν πράξεις διαφθοράς κρατικών
λειτουργών ή υπαλλήλων, ανεξάρτητα από
τη βαθμίδα που αυτοί κατέχουν στην
οικεία ιεραρχία, πρέπει, εκ του νόμου,
να χαρακτηρίζονται «προτιμητέα» κατά
την εκδίκαση τους, αλλά και πράγματι
να εκδικάζονται από τα ποινικά δικαστήρια
σε εύλογο χρόνο, με πλήρη αποφυγή των
άσκοπων αναβολών. Το ίδιο πρέπει να
προβλεφθεί, αλλά και να τηρείται, και
ως προς την εκδίκαση των πειθαρχικών
παραπτωμάτων λειτουργών και υπαλλήλων
από το Συμβούλιο της Επικρατείας και
τα άλλα διοικητικά δικαστήρια. Τέλος,
πρέπει να αποφεύγονται οι αναβολές της
εκδίκασης αυτού του είδους των υποθέσεων
από τη μια δικαιοδοσία, ενόψει της
εκδίκασης της ίδιας ακριβώς υπόθεσης
από την άλλη. </span>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0in;">
<br /></div>
<div align="RIGHT" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-size: small;"><i>28/02/2013</i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0in;">
<br /></div>
</div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-86183197289682370272013-03-12T17:45:00.001+02:002013-03-18T15:00:26.048+02:00Συνέντευξη στην ραδιοφωνική εκπομπή της Γιάννας Παπαδάκου <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: left;">
<div style="text-align: left;">
Συνέντευξη στην ραδιοφωνική εκπομπή της Γιάννας Παπαδάκου σχετικά με τον νόμο 4057/2012 <b>«Πειθαρχικό Δίκαιο Δημοσίων Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ».</b></div>
<div style="text-align: center;">
<object bgcolor="#000000" data="http://www.alpha989.com/_assets/_jw/player_viral.swf" height="80" id="Object1" name="mediaspace" tabindex="0" type="application/x-shockwave-flash" width="320"><param name="allowfullscreen" value="true"><param name="allowscriptaccess" value="always"><param name="seamlesstabbing" value="true"><param name="wmode" value="transparent"><param name="flashvars" value="netstreambasepath=http%3a%2f%2fwww.alpha989.com%2fInterview.aspx%3fa_id%3d56038&id=mediaspace&skin=http%3a%2f%2fwww.alpha989.com%2f_assets%2f_jw%2f_skins%2fiSkin.zip&autostart=no&repeat=list&shuffle=false&wmode=transparent&plugins=http%3A%2F%2Fplugins.longtailvideo.com%2F5%2Fsharing%2Fsharing.swf&playlist=%5b%5bJSON%5d%5d%5b%7b%22image%22%3a%22http%3a%2f%2fwww.alpha989.com%2fmedia%2fproducers%2fR9_live_player_320x240.png%22%2c%22streamer%22%3a%22rtmp%3a%2f%2f194.219.46.2%2fvod%22%2c%22file%22%3a%22radiofoniki%2fSTAYROPOYLOS+PAPADAKOY+12-03-13.mp3%22%7d%5d&sharing.link=http%3a%2f%2fwww.alpha989.com%2fInterview.aspx%3fa_id%3d56038&sharing.pluginmode=HYBRID&controlbar.position=bottom"></object> </div>
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
Σχετικά: </div>
<ul style="text-align: left;">
<li> <a href="https://docs.google.com/document/d/1HUAVfghlCjVb-0BfusVOssJ05jdx94P1EtLNnjid07M/edit" target="_blank">«Πειθαρχικό Δίκαιο Δημοσίων Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ».</a></li>
</ul>
</div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-603368561980228522.post-8351793938439754462013-03-04T12:42:00.002+02:002013-03-18T18:10:03.115+02:00Το συνταγματικό πλαίσιο της υπηρεσιακής κατάστασης των δημοσίων υπαλλήλων. Εισήγηση στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://1.bp.blogspot.com/-f8IgxWipP7E/UTSu3R29e_I/AAAAAAAABFY/WyP-ZneJWik/s1600/poster3.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="239" src="http://1.bp.blogspot.com/-f8IgxWipP7E/UTSu3R29e_I/AAAAAAAABFY/WyP-ZneJWik/s320/poster3.jpg" width="320" /></a></div>
Την Τετάρτη, 6 Μαρτίου, στο πλαίσιο των σεμιναριών του Γ΄ κύκλου σπουδών στο Συνταγματικό Δίκαιο, που διοργανώνονται από το Τμήμα Δημόσιου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης / Μονάδα Συνταγματικού Δικαίου του Τμήματος Νομικής της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, θα εισηγηθώ το θέμα<b> <i>«Το συνταγματικό πλαίσιο της υπηρεσιακής κατάστασης των δημοσίων υπαλλήλων. Σκέψεις για την αναθεώρηση του άρθρου 103 του Συντάγματος». </i></b><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<i>--> <a href="http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=63795095" target="_blank">Σχετική αναφορά στο άρθρο της εφημερίδας </a></i><a href="http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=63795095" target="_blank"><i><i>ΕΘΝΟΣ, Δευτέρα 11/3/2013.</i></i></a><br />
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
</div>
Γιώργος Κ. Σταυρόπουλοςhttp://www.blogger.com/profile/04949440450816602619noreply@blogger.com